Tartışma:Cemiyet-i Müderrisin

Bu konuda resmi tarih adına yazılanlar gerçek değil! Saygılarımla.--LandSCape 01:02, 17 Mayıs 2006 (UTC)

Dönemin Volkan gazetesini okudun mu hiç? --Cansız 01:04, 17 Mayıs 2006 (UTC)

Gazetelerin yazdığından ziyade konu bağlamında yargılananlar var. Cemiyet aslında İstanbul'da bulunan öğretim üyelerinin kurmuş olduğu bir cemiyettir (Cemiyeti Müderrisin). Daha sonra adını değiştirip Teali İslam yapmışlar. Olaylara direk dahli yok yöentimin ancak dönemin şeyhülislamı ve başbakanı damad ferit'in onların adlarına çevirdiği işler var. Saygılarımla.--LandSCape 01:08, 17 Mayıs 2006 (UTC)

Doğrudur. İskilipli Atıf Hoca dahil aralarında iyi niyetliler de vardır. Hassas bir durum. Neticede pekte öngöremedikleri milli bir devlete geçiş süreci var. Ama Kuvayi Milliyeciler için kurum olarak söyleyip yazdıkları da bilinmektedir. Neyse, gecenin bu vaktinde deşmeye pek niyetim yok. Bundan önce vikide daha çok iş var. Onları halledelim de tartışmalı maddeler işin tuzu biberi olsun. Saygılar --Cansız 01:19, 17 Mayıs 2006 (UTC)

Benim yaptığım araştırmlarda Şeyhülislam Mustafa Sabri'nin bu cemiyet mensupları nasılsa Osmanlı devleti memurları olması nedeniyle onların adına ama cemiyetçe ertesi gün tekzip edilen fetvaları çıkartıp uçaklarla dağıtılmasını organize etme işi var.. Konu bağlamında ben İngiliz yanlı hükümeti suçlu görüyorum ama dediğiniz gibi diğer yandan Cemiyetin amaçları geleneksel osmanlı tarzının da sürmesiydi... O dönemin hayatta kalanlarının anıları bu konuda çok yararlı ve elbette İskilipli Mehmet Atıf Hoca'nın istiklâl mahkemelerinde yapılan yargı tutanaklarında da sonraki yıllarda başka yargılanmalarda da konu gündeme hep gelmiş...--LandSCape 01:32, 17 Mayıs 2006 (UTC)

Türkçe'de şapkalı i harfi olmadığı için konunun Teal-i İslam Cemiyeti başlığına taşınmasını öneriyorum :)

Teal-i İslam, Cemiyet-i Müderrisin

Merhaba,

İddialara göre, 16 Eylül ve 26 Eylül 1919 da İKDAM Gazetesinde yayınlanan bir bildiriden bahsedilmektedir. Buna göre, Said Nursi kuva-yı milliye hareketine karşı çıkmıştır. Fakat Osmanlıca İkdam Gazetesinin 8116 sayılı, 16 Eylül 1919 (Rumi 1335) incelenirse böyle bir beyannamenin olmadığı görülecektir.

Teâli-i İslâm Cemiyeti maddesi, Cemiyet-i Müderrisin'e yönlendirilmiş durumdadır. Fakat, Teal-i İslam Cemiyeti Kasım 1999'da kurulmuştur. Cemiyet-i Müderrisin, 26 Eylül 1919 da Sultan Vahdeddin'in İzmir'in işgali münasebetiyle halka yapmış olduğu 20 Eylül 1919 tarihli bir çağrıyı destekler mahiyetinde bir bildiri yayınlamıştır. Ve bu bildiride Said Nursi'nin imzası bulunmamaktadır. Bu bildiri 26 Eylül 1919 tarihli İkdam Gazetesinde yayınlanmıştır. Osmanlıca nüshası okunduğunda görülecektir ki bu bildiri kuva-yı milliye aleyhtarlığı içeren bir bildiri değildir.

1925'te Şeyh Said olayında Van'dan İstanbul'a getirilmiş tahkikatlar neticesinde, Said Nursi'nin ne bu olayda ve ne de geçmiş hareketlerin hiçbirine katılmadığı resmen emniyet raporuyla tescillenmiştir.

Yukarıda bahsettiğim bildiriden dolayı cemiyet siyasete karışıyor düşüncesiyle Said Nursi cemiyetten ayrılmış ve başka istifalar da olunca, Kasım 1919 da genel kurula giden cemiyet, yeniden yapılanarak ismini değiştirmiş ve Teal-i İslam adıyla faaliyetine devam etmiştir.

Bu bakımdan Teal-i İslam->Cemiyet-i Müderrisin yönlendirilmesi yapılacaksa maddede uygun ifadeler eklenmelidir. Ya da yönlendirme kaldırılmalıdır.

İyi çalışmalar.

--Terennum 10:39, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Said Nursi bildiriyi imzalamış veya imzalamamış diye bir ifade maddede mevcut değil. Bu beyanname, dönemin İkdam gazetesinde basılmış: Zekâi Güner- Orhan Kabataş, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Merkezi Yayını Sayı: 33, Ankara, 1990, s. 218-223 --Bruno ^ileti 12:00, 21 Mayıs 2008 (UTC)

26 Eylül tarihli İkdam'ın orjinalinde böyle bir ifade yoktur. Sizin gösterdiğiniz latin harfleriyle çevirisi. Nasıl çevrilmişse artık. Kuva-yı Milliyeye hakaret yoktur. Orjinalini beyazıt kütüphanesinde bulabilirsiniz. --Terennum 12:56, 21 Mayıs 2008 (UTC) Buradaki maksadım, iki isim arasındaki farktır. Orjinalinde hakaret olması ya da olmaması da değildir maksadım. Orjinalinde yok böyle bir ifade. Ama olsa da değişen birşey olmayacak. Çünkü bu beyannameden sonra cemiyet isim değiştirdi. Tarihi açıdan bir sıkıntı yok yani. Buradaki ifadeler Cemiyeti Müderrisini kötülemediği gibi Teal-i İslamı da iyileştirmez. Bu beyanname dernek için bir dönüm noktası oldu. Bu tarihi gerçeği ifade etmek gerektiğini dile getirdim sadece. İyi çalışmalar. --Terennum 13:07, 21 Mayıs 2008 (UTC)

ikdamın orjinelinde ne yazdığını http://tr.wikisource.org/wiki/Cemiyet-i_M%C3%BCderrisin_Beyannamesi, Zekâi Güner- Orhan Kabataş, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Merkezi Yayını Sayı: 33, Ankara, 1990, s. 218-223 burda yazmışlar. http://www.ittihad.com.tr/downloads/ctta.doc adresindeki word dosyasında beyannamenin tam metni yok. Ayrıca bu word dosyasının içinde basılmamış bir lisans tezi olduğu belirtilmiş. Lisans tezlerini üniversite son sınıf öğrencileri ödev olarak hazırlıyorlar ama bu word dosyası ödev haline gelmemiş henüz. Kaynak lar bölümü vs. yok. Henüz tam olarak bitmemiş. Tezin içinde kaynakları olsaydı faydalanabilirdik. --Bruno ^ileti 13:17, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Dediğim gibi orjinalinde kuva-yı milliyeye bahsedilen ifadeler kullanılmamıştır. Her çeviriye güvenmek zorunda değiliz. Aslı kütüphanelerimizde var. Herhangi bir Osmanlıca bilen tanıdığınızla beraber gidebilirsiniz. Diğer kaynak basılmamış ve eksik olsa da konu üzerine bir çalışmadır ve kaynak olarak gösterilebilir. Çünkü tez içerisindeki referans göndermeleri vardır. İlgili referanslar incelenebilir. Sadecec biyografi kısmı eksiktir. Vikipedi şartlarına uygundur. Referansların bir arada bulunmaması tezin kabul edilemez olduğu anlamına gelmez. --Terennum 13:31, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Arap harfleri kullanılmadığı için latin harfleri ile var kaynaklarda. Beyannamede şunun gibi ifadeler var:

Nitekim bu defa da Anadolu’da Mustafa Kemal ve Kuvâ-yı Milliyye maskaraları Yunan askerlerinin önünden nâmerdâne bir surette kaçarken, zavallı saf ve gafil ahâlî ve askerden cem’ ettikleri kuvvetleri düşmanla harbe tutuşturarak ve “siz mevkiinizde sebat edin, biz şu taraftan onların arkasını çevireceğiz” tarzında yalanlar ve hilelerle savuşup kaçarak zavallı neferlerimizi ve ahâlimizi boşuboşuna kırdırmak usulünü takip ediyorlar.

Kendi milletimize karşı ecnebi milletlerden hiçbirinin yapmadığı şekavet ve şenaatleri irtikâp edip dururken milleti, eşrafı memleketi, ulemâyı asıp keserek mallarını yağma ederken kendinize ne hakla, ne yüzle, ne utanmazlıkla Kuvâ-yı Milliye namını veriyorsunuz? Milleti öldürerek, mahvederek hukuk-ı milleti müdâfaa edeceksiniz öyle mi? Utanmaz hâinler, artık yetişir, yakamızı bırakın: Cenâb-ı Hakk’ın gazap ve laneti sizin üzerine olsun!

Şimdi sulh imzalandı Kuvâ-yı Milliyye belâsının tevlit ettiği mecburiyetle galip devletlere karşı yeniden taahhüt altına girdik. Devletler şimdi bize: “Eğer Anadolu’da Kuvâ-yı Milliyye isyanını devam ettirir ve bastıramazsanız İstanbul’u da elinizden alacağız” diyorlar. Kuvâ-yı Milliyye eşkiyası ise İstanbul’u da elimizden çıkarmak ve memlekete son hizmet şeklinde son ihanetlerini de yapmak için çalışıyorlar.

İtirazınız olan şeyin ne olduğunu açıklar mısınız? Beyannamede belirtilen kaynakta yazanlar mı, beyannamenin varlığı mı, yoksa başka bir şey mi? Biliyorsanız kaynak göstererek değiştirebilirsiniz maddede.--Bruno ^ileti 14:34, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Tekrar tekrar ifade etmem gerekiyor sanırım. Cemiyet-i Müderrisin ile Teali-i İslam Cemiyeti'nin farklı olduğu ve nasıl bir sürecin geliştiği bu maddede yazılmamıştı. Sanki ikisi de aynıymış gibi sadece ismi farklıymış gibi gözüküyordu maddede. Bununla ilgili değişikliği ben yaptım zaten. Şu an, bu konuda bir sıkıntı yok. Ayrım yapıldı artık. --Terennum 17:31, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Merhaba,

Yukarıda kaynağında açıklanan ifadeler Kuvayı milliye aleyhinde hakaret ifadeleri içeriyor.Mesela: ne hakla, ne yüzle, ne utanmazlıkla Kuvâ-yı Milliye namını veriyorsunuz - Kuvâ-yı Milliyye eşkiyası ise İstanbul’u da elimizden çıkarmak ve memlekete gibi... Bunu İkdam cemiyeti müderrisin beyannamesi diye basmış. Teali islam farklı cemiyetse tamam o doğrudur bir şey demiyorum. Said Nursi karara muhalefet etmişse o da ayrı konu.

O halde şu şekilde maddede yaptığımız aşağıdaki değişiklikte revizyona gitmemiz gerekecek:

1919 tarihinde Kuva-i Milliye'ciler aleyhinde çok şiddetli ifadeler içeren bir bildiri yayınlandığı iddia edilse de (Kuva-i Milliye'cilere kudurmuş haydutlar şeklinde hitap edilmiştir iddiası) [1] İkdam Gazetesi'nin Osmanlı Türkçesi orjinalinde bildirinin Kuvay-i Milliye'ye karşı olmadığı ve bahsedilen şekilde ifadelerin bulunmadığı görülmektedir.

sevgiler--Bruno ^ileti 17:40, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Revizyona gidilebilir, ben geçici olarak bu bilginin de varlığını maddeye ekledim. Ufak bir araştırma sonrasında Köprü dergisinin bu konuda bir araştırma yazısı kaleme aldığını gördüm. Sanırım bahsi geçen tez çalışması da burdan alıntı. Belki aynı kişiler olabilir. Bilemiyorum tabi, ifadeler oldukça benzer. Kaynaklar da var bu yazıda bol bol ;) Burda.

Burdaki makaleyi okumanızı öneririm. Az önce okudum ve benim anlatmak istediğim şu paragrafta anlatılıyor. "Teâli-i İslâm Cemiyeti’nin ilk beyannâmesi daha basit bir dille yazılmış ve daha ziyâde dağıtıldığı köylerde ve cephelerdeki askerler arasında tesirli olmuştur. Fakat daha ağdalı bir ifâde ile daha çok aydın ve bürokratlara yönelik olarak kaleme almış oldukları ve Kuvâ-yı Milliyeyi eleştirdikleri ikinci bir beyanname yayınlamışlardır"

Cemiyet-i Müderrisin zamanında yayınlanan ilk beyannamede de kuva-yı milliye eleştiriliyor fakat bu beyannameden sonra değişen derken yeni ismiyle ilimi yönünden ziyade siyasal kimliğiyle ön plana geçiyor bir şekilde. Bundan sonraki beyannamalerinde ağır ifadeler mevcut bulunuyor. Beyanname tartışmasında değilim tekrarlayım. Ama bu bilgiyi öğrenmek iyi oldu tabi ki. Dediğiniz gibi revizyona gitmemiz gerekecek. --Terennum 17:56, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Vikipedide silmek için kaynak gösterilmez. Bu kaynakta Beyannamenin aslını yazmışlar: Zekâi Güner- Orhan Kabataş, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Merkezi Yayını Sayı: 33, Ankara, 1990, s. 218-223.. Beyannameinin içeriğinde kuvayı milliyeye hakaret içeren sözler var. Buna kaynağa rağmen beyannameyi silerseniz viki kurallarını çiğnemiş olrsunuz. Saygılarımla, --Bruno ^ileti 14:01, 22 Mayıs 2008 (UTC)

Suçlamak için söylemiyorum ama kaynak verilen köprü dergisi partizan bir internet sitesidir. Tanınmış bir Nurcu yayın organıdır. TTK ise devletin kurumudur. TTK yalan söylüyor diyemeyiz. Cemiyeti müderrisin beyannamesi ile ilgilili onlarca kaynak var. Bunu silmek yanlış olur.--Bruno ^ileti 14:36, 22 Mayıs 2008 (UTC)

Partizan kelimesi pek hoş olmadı aslında. Köprü dergisinin Nurcu yayın organı olması, bu derginin içeriğinin dikkate alınmaması anlamına gelmez. Kaldı ki derginin birkaç sayısı incelenirse son derece derin tahlillerin bulunduğu makaleleri görmek mümkündür. Neyse konu bu değil. Köprü dergisinde yayınlanan makalede kuva-ı milliye'ye karşı ağır suçlamaların bulunduğu ifade ediliyor zaten. Ki madde de bunu belirtmiştim. Yanlışlık nerede onu anlayamadım. TTK yalan söylüyor, Köprü doğru söylüyor tartışmasında değilim ben. Ben bu makaleyi okuduktan sonra, Osmanlıcasında Kuva-i Milliye'ye karşı suçlamaların olmadığı bilgisinin yanlış olduğunun farkına vardım be bu bağlamda değişikliğe gittim. Net olarak maddenin hangi cümlesinin uygun olmadığını söyleyebilirseniz, tekrar standartlara uygun şekilde değiştirelim beraber. İyi çalışmalar --Terennum 17:57, 22 Mayıs 2008 (UTC)

Sanırım daha önceki sürümdeki kudurmuş haydutlar kelimesini kaldırdığım için karşı çıktınız. Bu ifadeyi kaldırma sebebim daha genel bir cümlenin zaten var olmasıydı. Örneğin, İkdam Gazetesi'nin 26 Eylül 1919 tarihli sayısında Kuva-i Milliye'ciler aleyhinde ağır suçlamalar içeren bir bildiri yayınlanmıştır. Yani bu cümle. Burdaki ağır suçlamalar içermesi o kelimeyi de diğer muhtemel kelimeleri de içerdiği için ansiklopedik bir ifadeye yakışmadığını düşündüğüm için kaldırmıştım. Yani olayı gizlemek için değil. Maddenin bu hali daha güzel duruyor diye düşündüm. Suçlamaların ayrıntılarını merak edenler zaten yandaki Vikikaynak linkinden ilgili beyannameyi okuyabilirler. Mesele bu yani. Yanlış anlaşıldım sanırım. Silmek için kaynak gösterilmez ama yeri geldiğinde bazı ifadelerin silinmesi maddenin daha güzel olmasına vesile olabilir elbette. Bu bağlamda düşündüm ben. İyi çalışmalar --Terennum 18:01, 22 Mayıs 2008 (UTC)

Yenilik

Maddede ciddi değişiklikler yaptım. Hatalarım olduysa düzelteceğinizden eminim:) Saygılarımla --Terennum 18:15, 21 Mayıs 2008 (UTC)

Kuvâ-i Milliye'yi suçlama

Merhabâ,

Merakla buradaki tartışmayı okudum. Kuvâ-i Milliye'ye Cemiyet-i Müderrisîn'in niye suçladığıyla ilgili târihî araştırmalar var mıdır? Acabâ bu cemiyetin aldığı haberlerin kaynağı nedir? Yoksa niye böyle bir yazı yayınlamayı uygun görmüştür? Bu konudaki bilimsel kaynakları merâk eder, hepinize teşekkür ederim. Sae1962 18:04, 26 Ekim 2009 (UTC)

Bildiğim kadarıyla Kuva-yı Milliye standardı olan bir yapılanma değil, aralarında çetecilerin de bulunduğu dağınık kuvvetlerdi. Bunların aralarında düşmanları tahrik etmeye yönelik hareketlerde bulunarak halkın daha fazla kırılması ile neticelenen çatışmalar çıkartanlar veya bir şekilde düşmanların Türkler aleyhine kullanabileceği işler yapanlar olabilir. --88.251.24.60 15:45, 2 Aralık 2016 (UTC)

Cemiyet-i Müderrisîn ve Teâlî-i İslâm sahifelerini birleştirmek

Maddenizde Cemiyet-i Müderrisîn'in adını Teâlî-i İslâm'a değiştirdiğini yazıyorsunuz. İlk cemiyetin üyeleri(nden bâzıları), Teâlî-i İslâm adında yeni bir dernek kurdu demiyorsunuz. Kurulan yeni dernek, sâdece eskisine yeni bir ad vererek oluştuysa bu iki maddenin birleştirilmesinden yanayım. Daha sonraki ismiyle Vikipedi'de bir madde olsun, buradan da oraya bir bağlantıyla gidilsin. Sae1962 18:04, 26 Ekim 2009 (UTC)