Tahir Elçi
Tahir Elçi (1966, Cizre - 28 Kasım 2015, Sur), Kürt asıllı Türk hukukçu ve aktivisttir. Elçi, 28 Kasım 2015 tarihinde Diyarbakır'ın Sur ilçesinde silahlı saldırı sonucu hayatını kaybettiğinde Diyarbakır Baro Başkanlığı görevini sürdürmekteydi.
Tahir Elçi | |
|---|---|
.jpg) Tahir Elçi | |
| Doğum | 1966 Cizre, Şırnak, Türkiye |
| Ölüm | 28 Kasım 2015 (49 yaşında) Sur, Diyarbakır, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Silahlı saldırı |
| Defin yeri | Diyarbakır Yeniköy Mezarlığı 37°55′1.7364″K 40°11′18.1176″D / 37.917149000°K 40.188366000°D |
| Etnik köken | Kürt |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Eğitim | Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
| Meslek | Hukukçu, Avukat |
| Tanınma nedeni | İnsan hakları aktivisti Diyarbakır Barosu başkanı |
| Evlilik | Türkan Elçi |
| Çocuk(lar) | 2 |
| Akraba(lar) | Şerafettin Elçi Evin Elçi (Mustafa Denizli'nin eşi) |
Yaşamı değiştir
1966 yılında Şırnak'ın Cizre ilçesinde Kürt[1] bir ailenin çocuğu olarak doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini Cizre'de tamamladı. Elçi, 1991 yılında Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu.
1992 yılından itibaren Diyarbakır'da serbest avukatlık yapan Elçi, 1998-2006 arasında Diyarbakır Barosu’nda yönetici olarak görev yapmıştır. Bu süre zarfında Almanya’da bulunan Avrupa Hukuku Akademisi'nde uluslararası ceza hukuku ve ceza yargılaması eğitimi görmüş, birçok ulusal ve uluslararası konferansa konuşmacı olarak katılmıştır. Ayrıca 1998 yılından bu yana staj eğitimi ve meslek içi eğitimlerde ceza ve insan hakları hukuku alanında seminerler vermiştir.[2]
Kasım 2012'de Diyarbakır Barosu Başkanı seçilen[3] Elçi, 2014 yılı olağan genel kurulunda yeniden Baro Başkanlığına seçildi.[4] Aynı zamanda İnsan Hakları Derneği üyesi olan Tahir Elçi, ayrıca Türkiye Barolar Birliği (TBB) İnsan Hakları Merkezi Bilim Danışma Kurulu ile Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Kurucular Kurulu üyeliği görevlerini de yürütmekteydi.
Elçi, 14 Ekim 2015 tarihinde CNN Türk kanalında Ahmet Hakan'ın hazırlayıp sunduğu Tarafsız Bölge programında "PKK, terör örgütü değildir. Silahlı, siyasal bir harekettir." demesi nedeniyle 20 Kasım günü Diyarbakır'da gözaltına alınarak İstanbul'a getirilmiştir.[5] Elçi, savcılığın tutuklanması talebiyle mahkemeye sevk etmesine karşın Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nce adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştır. Ayrıca Elçi hakkında, “terör örgütü propagandası” iddiasıyla 7,5 yıla kadar hapis cezası istemiyle iddianame hazırlanmış ve yurtdışına çıkış yasağı konulmuştu.[6] Bu açıklamanın ardından CNN Türk kanalına 700 bin lira para cezası kesildi.
Evli ve iki çocuk babası olan Elçi, eski Bayındırlık Bakanlarından Şerafettin Elçi'nin de akrabasıdır.
Ölümü değiştir
Tahir Elçi, 28 Kasım 2015'te Diyarbakır'ın Sur ilçesinde, Hendek operasyonları sırasında zarar gören Dört Ayaklı Minare önünde yaptığı basın açıklaması sırasında, açıklamanın yapıldığı Yenikapı sokakta çatışma çıkmıştır. Çatışmalar sırasında açılan ateş sonucu başına isabet eden bir kurşun sebebiyle ölmüştür.[7] Tahir Elçi'nin ölümüne yol açan kurşunun hangi silahtan çıktığı ve kim tarafından ateşlenmiş olabileceğine dair rapor hazırlayan İngiltere merkezli Forensic Architecture [en] kuruluşu, Elçi'nin üç polisten birinin silahından çıkan kurşunla öldürüldüğü sonucuna varmıştır.[8][9] Ölümü dünya basınında geniş yer bulan[10][11] Elçi'nin ölümünden sonra birçok şehirde protesto gösterileri olmuş, bu gösterilerde zaman zaman polis ile göstericiler arasında çatışmalar yaşanmıştır.[12] Elçi, Diyarbakır'ın Bağlar ilçesindeki Yeniköy Mezarlığı'na defnedilmiştir.[13]
Özel hayatı değiştir
Türkan Elçi ile evli olan Tahir Elçi, Nazenin ve Arin adlı iki çocuk sahibiydi.[14]
Ödüller değiştir
- Sosyal Demokrasi Vakfı İnsan Hakları Demokrasi Barış ve Dayanışma Ödülü (2015)
- Hrant Dink Vakfı Uluslararası Hrant Dink Ödülü (2016)[15]
- Diyarbakır Tabip Odası Barış, Dostluk ve Demokrasi Ödülü (2016)[16]
- Avrupa Barolar Konseyi (CCBE) İnsan Hakları Ödülü (2016)[17]
- İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi Ayşe Nur Zarakolu Düşünce Özgürlüğü Ödülü (2016)[18]
Kaynakça değiştir
- ^ "PKK terör örgütü değildir" dediği için gözaltına alınmıştı, bugün öldürüldü; Tahir Elçi kimdir? 30 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., T24, 28 Kasım 2015, Erişim tarihi: 28 Kasım 2015: Tahir Elçi, Kürt siyasetinin önemli isimlerinden, merhum Şerafettin Elçi'nin de akrabasıydı. Şerafettin Elçi, 1977 yılında Bülent Ecevit tarafından kurulan hükûmette Bayındırlık Bakanı olarak görev almış, bu sırada yaptığı "Türkiye'de Kürtler var, ben de Kürt'üm" şeklindeki açıklamasından dolayı, Ankara Sıkıyönetim Mahkemesince 2 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
- ^ Tahir Elçi Kimdir? 1 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Habergazete.com, 28 Kasım 2015, Erişim tarihi: 29 Kasım 2015.
- ^ "Diyarbakır Baro Başkanlığı'na Tahir Elçi seçildi". İlke Haber. 5 Kasım 2012. 31 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015.
- ^ "Diyarbakır Barosu başkanlığına yeniden Tahir Elçi seçildi". İMC TV. 26 Ekim 2014. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2015.
- ^ Tahir Elçi, "PKK Terör Örgütü Değildir" Demişti 1 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Haberler.com, 28 Kasım 2015, Erişim tarihi: 28 Kasım 2015
- ^ Tahir Elçi kimdir? 30 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., İMC TV, 28 Kasım 2015, Erişim tarihi: 28 Kasım 2015
- ^ Tahir Elçi çatışmada öldürüldü. 1 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet gazetesi 28 Kasım 2015, Erişim tarihi: 28 Kasım 2015.
- ^ "The Killing of Tahir Elçi". Forensic Architecture. 8 Şubat 2019. 19 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022.
- ^ Duvar, Gazete (3 Mayıs 2019). "Forensic Architecture anlattı: Neden Tahir Elçi cinayetini araştırdılar?". www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2019/03/05/forensic-architecture-anlatti-neden-tahir-elci-cinayetini-arastirdilar. 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2021.
- ^ Tahir Elçi’nin öldürülmesi dünya basınında 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Demokrat Haber, 29 Kasım 2015, Erişim tarihi: 29 Kasım 2015
- ^ Uluslararası İnsan Hakları Hareketi, Elçi'nin öldürülmesini kınadı 1 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Evrensel gazetesi, 29 Kasım 2015, Erişim tarihi: 29 Kasım 2015.
- ^ Tüm Yurtta 'Tahir Elçi' Protestoları Devam Ediyor 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sondakika.com, 29 Kasım 2015, Erişim tarihi: 29 Kasım 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2023.
- ^ Elçi: Bir Zühre hikayesi|bbc.com[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "8. Hrant Dink ödülü Tahir Elçi ve Diyarbakır Barosu'na verildi". BirGün. 22 Eylül 2016. 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017.
- ^ "Barış, Dostluk ve Demokrasi Ödülü, Tahir Elçi ve akademisyenlere verildi". T24.com.tr. 18 Mart 2016. 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017.
- ^ "Avrupa Barolar Konseyi'nden Tahir Elçi'ye ödül". Haberdar.com. 2 Aralık 2016. 9 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017.
- ^ "imc tv'ye Ayşenur Zarakolu Düşünce Özgürlüğü Ödülü". imctv.com. 10 Mayıs 2016. 9 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017.
Dış bağlantılar değiştir
- Channel 4 News tarafından yayınlanan 24 Ekim 2015 tarihli Tahir Elçi söyleşisi26 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Kevokeke din hate kuştin (Bir güvercini daha vurdular)4 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Tahir Elçi’yi, onu yakından tanıyan Meral Danış Beştaş, Mehmet Emin Aktar, Sezgin Tanrıkulu, Ferhat Encü, Şebnem Korur Fincancı, Orhan Gazi Ertekin, Orhan Kemal Cengiz, Emma Sinclair Webb, Emel Kurma, Özlem Dalkıran, Nalan Erkem ve Ara Sarafian yazdılar.