T-64

Rus menşei savaş tankı.

T-64, 1960'ların başında üretimine başlanan SSCB yapımı ikinci nesil bir ana muharebe tankıdır.[1][2] T-72'lere paralel tasarım özelliklerine sahiptir ve Sovyetler Birliği dışına ihraç edilmemiştir.[3] 1985'te T-72B modeli çıkana kadar birçok yönden T-72'den üstündü. T-80 tankı bu modelin üstüne kurulmuştur. Bugün Rusya'nın en modern tankı olan T-90 ise T-72 temeli üzerine kuruludur.[3]

T-64

Çeşidi Ana Muharebe Tankı
Uyruğu Sovyetler Birliği Sovyetler Birliği
Hizmet geçmişi
Hizmet 1963-günümüz
Kullanıldığı savaşlar Transdinyester Savaşı, Birinci Çeçen-Rus Savaşı
Üretim tarihi
Tasarımcı Kharkiv Mozorov Tasarım Bürosu
Tasarlandığı tarih 1951-1962
Üretici Malişev Fabrikası
Üretildiği tarih 1963-1987
Üretim adedi 13.000
Çeşitleri T-64BM Bulat, BMPV-64, BREM-64
Özellikler
Ağırlık 38 ton
Uzunluk 6,54 m
Genişlik 3,60 m
Yükseklik 2,172m
Namlu Çapı 125mm
Mürettebat 3 (şoför, silahçı, tank komutanı)
Yolcu yok


Zırhı Cam takviyeli plastik+çelik 450mm
Ana silahı D-81T 125mm'lik yivsiz top
Diğer silahları 1x 12,7mmlik NSV,1x 7.62mm'lik eşeksenli PKMT
Motor 5DTF 5-silindir. dizel
700 hp (522 kW)
Süspansiyon donanımı Burulma çubuğu
Boş ağırlık 38.0ton
Harekat menzili 500km
Azami hızı 60.5 km/h

Bu tank ikinci jenerasyon muharabe tanklarının ilki olup o zamandaki NATO ana muharebe tanklarından M60, M48, Centurion (tank), Chieftain (tank), AMX-30 zırh koruması ve ateş gücü bakımından oldukça üstündü.

Genel bakış değiştir

T-64 Kharkov'da T-54 tankının tasarımcısı olan Alexander A Mozorov tarafından bir üst sınıf tank olarak tasarlandı.

Öne çıkan özelliklerinden biri olan zamanın ilerisindeki 125mm'lik topu otomatik dolum mekanizmasıyla tamamlanmıştır. Bu mekanizma tankın ağırlığını ve büyüklüğünü düşük tutmaya yardımcı olmuştur.

Ayrıca T-64 tankı Sovyet tank teknolojisinde öncülük etmiştir. 1967 yılında ilk kez 125mm'lik topa sahip T-64A modelinin üretimine başlandı. Ardından 1976 yılında da T-72 tankında kullanılan anti tank füzesi fırlatabilen 2A46 topuna sahip T-64B modelinin üretimine başlandı.

T-64 tank tasarımı temel alınarak gaz türbin motorlu T-80 tankı tasarlandı. T-64B varyantının tareti ise Ukrayna üretimi T-80U ve T-80UD tanklarında kullanıldı. Ayrıca T-64'ün dizel motoru daha modern bir versiyonu ile gene Ukrayna üretimi güncel T-80UD ve T84'ların atası T-80'lerin gövdesine güç verecek şekilde üretime geçti.

T-54/55 ve T-72 tanklarının aksine, SSCB dışına ihraç edilmemiştir.Bu tank sadece Doğu Avrupa'daki elit Sovyet zırhlı birliklerinde hizmete girmiştir. İlk olarak Doğu Almanya'daki Sovyet Güçleri grubuna dağıtılmıştır. Sonraki yıllarda SSCB cumhuriyetlerindeki birliklere dağıtılmıştır.

Kullanıcılar değiştir

Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte 5 ülke ordularında hizmette kalmıştır. Şu an itibarıyla Ukrayna'da 2000 Rusya'da ise 4000 adet ve diğer iki ülkede hizmettedir.

Eski kullanıcılar değiştir

  •   Belarus - 1990'lı yıllarda belirsiz sayıda hizmette kalmıştır.
  •   Sovyetler Birliği - Ardılı devletlere devredildiler.
  •   Rusya - 1995 yılında 4000 adet tank hizmette kalmıştır. 2013 yılı itibarıyla hepsi parçalara ayrılmıştır

Kaynakça değiştir

  1. ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414. 
  2. ^ Lovell, Stephen (2009). The Soviet Union: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199238484. 
  3. ^ a b Saunders, Robert A. (2019). Historical dictionary of the Russian Federation (2. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538120477. 

Ayrıca bakınız değiştir

  Wikimedia Commons'ta T-64 ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.