Türkiye'de tekstil

Anadolu topraklarında antik çağdan beri dokuma yapılmaktaydı. Osmanlı'nın yükselişi ile Anadolu imparatorluğun tekstil üretiminin merkezi oldu. Hint pamuğunun Türk pamuğunu egale etmesi ve Sanayi Devrimi'nin teknolojisine yetişememek Anadolu tekstiline darbe vurdu.[1] İmparatorluğun batılılaşma çabaları neticesinde 19. yüzyıl sonlarında fabrika üretimi başladı. Osmanlı İmparatorluğu döneminde dokuma konusunda Denizli ve Tokat, ipekli ürünler konusunda da Bursa bölgesinde küçük işletmeler halinde üretim vardır. 1915 yılında önde gelen 22 kamu sanayi işletmesinin 18’i, 28 anonim şirketin 10’u, 214 özel sektör işyerinin 45’i ve toplam 264 sanayi işyerinin 73’ü tekstil sanayisinden oluşmaktaydı.[2] Cumhuriyet döneminde 1933'te Sümerbank yasasıyla Bakırköy, Kayseri, Ereğli bez fabrikaları ve Nazilli basma fabrikası; 1938'den sonra da Bursa Merinos, Malatya pamuklu ve Eskişehir basma fabrikaları kurulmuştur. Tüm tekstil ve konfeksiyon fabrikaları ve atölyeleri Sümerbank çatısı altında toplanmıştır.Tekstil sektörüne tasarımcı yetiştirmek üzere 1940 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde kumaş desenleri bölümü kurulur. 1977'de İzmir Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Bölümü açılır. 1960'larda Özel sektör gelişmiştir. 1952 yılında sektör üretimi içinde yüzde 28 olan özel sektör payı 1962 yılında yüzde 62’ye, 1990 yılında ise yüzde 90’ın üzerine çıkmıştır.[2] Dokuma alanında Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesi gibi özel atölyelerde yazmalar ve geleneksel dokuma örnekleri yaşatılmıştır. Deniz Bilgin, Reyhan Kaya, Attila Ergür, Özdemir Altan, Ayla Salman gibi sanatçılar gelenksel Türk dokumacılığına çağdaş yorumlar getirmiştir.[3] Günümüzde devletin tekstil sektöründeki payı yüzde 1’in altındadır. Sümerhalı ve bazı diğer kamu kurumları tarafından el halısı üretimi gerçekleştirilmektedir. Türkiye'nin önemli ihraç alanlarındandır.

Coğrafi Keşiflere dek Türk pamuğu Anadolu'nun başlıca ihraç kalemiydi

Kaynakça

değiştir
  1. ^ http://yayinlar.yesevi.edu.tr/files/article/380.pdf[ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2014. 
  3. ^ Türkiye Tarihi 4 - Çağdaş Türkiye 1908-1980, Oğuz Akkan- Sina Akşin, s.543