Suda Kuşatması (1715)
Suda Kuşatması, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
Suda Kuşatması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||
Suda kalesinin 17. yüzyılda çizilmiş krokisi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Venedik Cumhuriyeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Canım Hoca Mehmed Paşa Vezir Mehmed Paşa | ?? | ||||||
Güçler | |||||||
70+ savaş gemisi 1.000 levent | 300-400 Muhafız | ||||||
Kayıplar | |||||||
Yok | Tüm garnizon ölü veya esir |
Hanya Muhafızı Vezir Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri ile Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının ortak harkâtı sonucunda Girit adasındaki son Venedik kalelerinden Suda 24 Eylül 1715 tarihinde Osmanlıların eline geçti.[1]
Kuşatma öncesi
değiştir1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın sonunda Osmanlı İmparatorluğu Girit adasını ele geçirince, Kandiye Kuşatması sonrasında yapılan görüşmelerde (1669) Venediklilerden henüz Osmanlılarca zaptedilememiş kalenin yıkılması istenmiş, Edirne’de hapis tutulan Venedik elçisi sadrazamın huzuruna çıkarıldığında "Suda kalesi bizim şerefimizdir, o olmadıkça biz de olmayız, bir taşına bin başımız fedadır" şeklinde itirazını dile getirince kalenin yıkılması maddesi geri çekilmişti.[2] 1715 yılına kadar Suda Venediklilerin Girit'te ellerinde kalan üç kalesinden biri oldu.
Buna mukabil, Suda limanına üslenen korsanlar o tarihten beri civardan geçen gemilere saldırmaya devam etti. Deniz güvenliğini zedeleyen bu olumsuz duruma rağmen Osmanlı İmparatorluğu çeşitli sebeplerle kalenin fethini erteledi.
Kuşatma
değiştir1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda ise Kaptan-ı derya Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Girit'in batı ucundaki Karapusa'dan sonra Suda Kalesi'ni yöneldi. Donanma kaleyi denizden ulaşmadan önce, Hanya muhafızı Vezir Mehmed Paşa da harekete geçmiş ve kaleyi karadan kuşatmıştı. Kalenin korunaklı olması dolayısıyla kuşatma uzadı. Kale tarafına asker geçirmek için büyük bir sal ve burçlara çıkmak için on beş merdivenin inşâsına başlandı. Bu sırada Mora kıyılarındaki donanma da adaya ulaştı ve Canım Hoca Mehmed Paşa kalyonların çanaklıklarına tüfek kullanan leventleri çıkarttı. Suda limanına girildiğinde de kalyon topları aynı anda ateşe başladı, çanaklıklardaki leventler de yaylım ateşine giriştiler. Kalyonlardaki filika ve sandallara yüzer savaşçı konularak toplam 1.000 levent ile kale üzerine hücuma geçildi. Toplu halde ve birden gelen bu hücum halinden ürken Venedikliler 24 Eylül 1715 tarihinde kaleyi teslime razı oldular. Suda limanı ve kalesindeki çeşitli ebattaki demir ve tunç toplam doksan dokuz top ve diğer savaş malzemesi de ele geçirildi.[3]
Kuşatma sonrası
değiştirOsmanlı donanması daha sonra Girit'teki son Venedik kalesi olan Spinalonga'ya yöneldi ve denizden kuşattı. Kandiye Muhafızı İzmirli Ali Paşa yaklaşık iki buçuk ay önceden kaleyi karadan kuşatmıştı. Yine iki ateş arasında kalan Spinalonga'daki Venedik Komutanı Zuan Francesco Guistiniani 72 günlük direnişten sonra 27 Eylül'de teslim oldu. Bu şekilde 1715 Eylül ayının sonunda Girit'in tamamı Osmanlı ülkesine katılmış oldu.
Kaynakça
değiştir- ^ "Osmanlı Tarihi", İsmail H. Uzunçarşılı, Ankara (1995), c.IV/I, s.101-108
- ^ Târîh-i Râşid ve Zeyli, I-II-III, Râşid Mehmed Efendi ve Çelebizâde İsmail Âsım Efendi, haz. A. Özcan v.d. (İstanbul 2013), II, 955-958
- ^ "18. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nin Ege (Adalar) Denizi ve Doğu Akdeniz'e Yönelik Güvenlik Parametreleri", Yusuf Alperen Aydın, Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLV (2015), s.164