Soğuksu, Sürmene

Sürmene'nin mahallesi

Soğuksu, Trabzon ilinin Sürmene ilçesine bağlı bir mahalledir.

Soğuksu
Harita
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon ilinin Türkiye'deki konumu
Trabzon üzerinde Soğuksu
Soğuksu
Soğuksu
Soğuksu'nun Trabzon'daki konumu
Ülke Türkiye
İlTrabzon
İlçeSürmene
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Nüfus
 (2021)[1]
 • Toplam2,350
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu462
İl plaka kodu61
Posta kodu61600

Tarihi değiştir

Eski adı Gölansa olan yerleşimden, 1530 yılı Osmanlı tahririnde yerleşim Sürmene'nin köyleri arasında bahsedilmezken [2] 1834/35 yılı Sürmene Nüfus Defteri'nde Gölansa adıyla Sürmene'nin bir köyü olarak bahsedilmiştir.[3]

19. yüzyılda yerleşim, Müslüman (Gölansa-i İslam) ve Hristiyan (Gölonsa-i Rumi) halkın yaşadığı iki mahalleden oluşmaktadır. Tuzcuoğlu İsyanları sırasında Zeytinli (Halanik) çarşısının yıkılmasında sonra Sürmene çarşısı Humurgan’a taşınmış, 1876 yılında da Humurgan, Zarha ve Gölansa mahalleleri de birleştirilerek merkezi Humurgan’da olmak üzere Sürmene belediyesi teşkil edilmiştir.[4] 20. yüzyıl başlarına kadar hükûmet binaları Konakönü'nde yer almakla birlikte o dönemde yoğun görülen sıtma tehlikesi nedeniyle hükûmet binaları yaz aylarında Gölansa'da hizmet vermekteydi.[5] 15 Aralık 1917 tarihinde imzalanan Erzincan Mütarekesi sonrasında yapılan barış uyarınca Ruslar geri çekilirken buradaki Hristiyan nüfusun bir kısmı onlarla birlikte giderken kalan çok az sayıdaki Hristiyan'da 1923’de kabul edilen Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesi uyarınca yerleşimden ayrılmıştır.

Gölansa'da 20. yüzyıl ortalarına kadar bıçak ve kama yapılan atölyeler yoğun olarak görülmekle birlikte 1952 yılında kama yapımının tehlikeli bulunarak yasaklanmasından sonra[6] bu mesleği yapanlar oldukça azalmıştır.

Coğrafya değiştir

Mahalle genel olarak yüksek ve engebeli bir tepelik arazi üzerine kuruludur. Mahallenin kuzeyinde Trabzon-Rize yolu ve Karadeniz, doğusundan Balıklı mahallesi, güneyinde Orta mahalle bulunmaktadır. Ayrıca kayıkların barınabileceği Sürmene Limanı olarak bilinen küçük bir liman bulunmaktadır.

Nüfus değiştir

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2021 2.350[1]
2020 2.381[1]
2019 2.260[1]
2018 2.083[1]
2017 2.204[1]
2016 2.229[1]
2015 2.224[1]
2014 2.281[1]
2013 2.266[1]
2012 2.224[1]
2011 2.241[1]
2010 2.109[1]
2009 1.992[1]
2008 1.885[1]
2007 1.908[1]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Trabzon Sürmene Soğuksu Mahallesi Nüfusu". 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022. 
  2. ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 36. www.devletarsivleri.gov.tr/. 1997. ss. 158-162. 5 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Aralık 2022. 
  3. ^ Alikılıç, Dündar (2013). Kaza-i Sürmene Tabi’i Liva-i Trabzon Sürmene Nüfus Defteri 1834. İstanbul: Alioğlu Yayınevi. s. 8. ISBN 978-605-4088-16-4. 
  4. ^ İpek, Nedim (2022). "Trabzon Rumları". Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 16 (32). DergiPark. ss. 410-411. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022. 
  5. ^ "Sürmene". 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022. 
  6. ^ "Trabzon Halk Kültürü". 9 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2022. 

Dış bağlantılar değiştir