Sinop Tersanesi

Sinop Tersanesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Karadeniz'deki ana tersanesi.

Osmanlı dönemindeki faaliyeti

Sinop ve civarının gemi yapımı için gerekli malzeme açısından uygun bir bölge olmasının getirisi olarak Sinop Tersanesi’nin, inşa edilen gemi çeşidi ve miktarı bakımından İstanbul ve Gelibolu tersanesinden sonra Osmanlı Devleti’nin üçüncü büyük tersanesi durumunda olduğu bilinmektedir. Özellikle kereste, gemi inşasında ana malzeme olarak kullanılmaktaydı. Gemi yapım faaliyetlerinin sürekliliği ve özellikle sefer yıllarında artması kerestenin inşa ihtiyaçları arasında ilk sırayı almasına neden olmuştur. Gemi inşasında esas olan kereste çeşitleri arasında meşe, çam, karaağaç, kestane, ceviz, şimşir, ıhlamur ve çınar gibi ağaçlar bulunmaktaydı. Bu bağlamda Sinop civarından iyi meşe ve karaağaç temin edildiği görülmektedir. Sinop tersanesinde inşa edilen gemiler için gerekli olan kereste ihtiyacının Sinop’tan temin edilmesinin yanısıra, bölgeye yakın olan ormanlardan da yararlanıldığı ve özellikle Kastamonu ve Samsun civarlarından kereste tedarik edildiği de görülmektedir.

Osmanlı Devleti bünyesinde bulunan tersanelerin hepsi Tersâne-i Âmire'ye bağlı olup, kapasiteleri nispetinde Donanma-yı Hümâyûn’a gemi inşa etmekle görevliydiler. Sinop ve çevresinden temin edilen kerestelerin çoğu Sinop’ta yapılan gemiler için kullanıldığı gibi Tersâne-i Âmire’nin ihtiyacı olduğu dönemlerde İstanbul’a da gönderildiği olmuştu. Donanmanın ne tür ve sayıda gemiye ihtiyacı varsa tersane idaresi tarafından önceden oranın kadısına bildirilir, ihtiyaç duyulan malzeme ve personel ya geminin yapıldığı yerden tedarik edilir ya da İstanbul’dan gönderilirdi. Öyle ki; 11 Şubat 1773 tarihinde Sinop Tersanesi’nde Tersâne-i Âmire için 2 adet kalyon inşa edilmiş ve bu gemilerin İstanbul’a naklinde her kalyon için on kantar olmak üzere toplamda yirmi kantar siyah barut ihtiyacı hâsıl olmuştur. Liman Reisi Halil Kaptan tarafından yazılan arza karşılık yirmi kantar siyah barut Cebehâne-yi Âmire tarafından karşılanmıştır. 23 Haziran 1773 tarihinde ise Tersâne-i Âmire’nin ihtiyacı üzerine Sinop limanından İstanbul’a karaağaç kerestesi gönderilmiştir.