Sideroz (Siderosis), vücutta aşırı demir birikmesidir. Sideroza neden olan demir ya dış ortamdan gelir ya da vücutta açığa çıkan demir dokulara ve organlara birikir.[1][2][3] Dış ortamdan gelen demir vücuda iki yoldan girer: (i) Solunum havasıyla gelerek akciğerlere birikir (akciğer siderozu); (ii) Sindirim yolu ile girerek bağırsaklardan kan dolaşımına ulaşır (sistemik hemokromatoz).[1][2][3]

Solunum yolu ile akciğerlere gelen demirin kaynağı, demir tozlarıyla karşılaşılan iş ortamlarıdır; özellikle demir doğrama ve kaynak işçilerinde görülür.[4][5] Öteki pnömokonyozlarda olduğu gibi bir meslek hastalığıdır. Yalnızca demir tozları akciğerlerde önemli zararlara neden olmayabilir; ancak, taşlama işi yapanlarda demir tozlarıyla birlikte silisyum tozlarının da solunmasına bağlı siderosilikoz tablosundaki olumsuz etkiler çok daha güçlü olarak saptanır.[2][3][4][5][6]

Gözlere giren demir tozlarının aşındırıcı etkisi “oküler sideroz” olarak bilinen göz hastalığına neden olur; göz renginin değişmesi, katarakt ve gece körlüğüyle sonlanabilir.[7]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b Kumar V, Abbas AK, Aster JC. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease. 9th edt., Elsevier Saunders, Philadelphia, 2015
  2. ^ a b c Beckett WS. Occupational respiratory diseases. New England Journal of Medicine, 342(6):406–413, 2000
  3. ^ a b c ILO. List of Occupational Diseases. Identification and recognition of occupational diseases: Criteria for incorporating diseases in the ILO list of occupational diseases, Occupational Safety and Health Series, No. 74, International Labour Organization , Geneva, 2010
  4. ^ a b Funahashi A, Schlueter DP, Pintar K, Bemis EL, Siegesmund KA (January 1988). Welders' pneumoconiosis: tissue elemental microanalysis by energy dispersive x ray analysis. British Journal of Industrial Medicine, 45 (1): 14-18, 1988
  5. ^ a b Billings CG, Howard P. Occupational siderosis and welders' lung: a review. Monaldi Archives for Chest Disease, 48: 304-314, 1993
  6. ^ Nemery B. Metal toxicity and the respiratory tract. European Respiratory Journal, 3:202-219, 1990
  7. ^ Kanski JJ, Bowling B. Clinical Ophthalmology: A Systematic Approach, 7th edition. Elsevier, Edinburgh, 2011