Sarkis Haykuni

Sarkis Haykuni
Sarkis Haykuni
Doğum	Trabzon, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	Eçmiyazin, Erivan Guberniyası, Kafkasya Genel Valiliği, Rus İmparatorluğu
Milliyet	Ermeni
Vatandaşlık	Osmanlı İmparatorluğu; Rus İmparatorluğu
Meslek	Etnograf; folklorist
Çocuk(lar)	Gurgen Haykuni

Sarkis Haykuni (Ermenice: Սարգիս Հայկունի; 1832 - 1908), Ermeni folklor koleksiyoncusu ve etnograf.

Hayatı değiştir

Sargis Haykuni, 1832'de Trabzon'un Zefanos köyünde doğdu. Sırasıyla Trabzon, Van, Artvin ve Eleşkirt'te öğretmenlik yaptı. "Hayrenik", "Masis" ve "Yerkragund" dergilerinde çalıştı. 1893'te Eçmiyazin'e taşındı. Ermenistan'daki Ermeniler ve diğer halkların geleneklerini inceledi. Ayrıca Batı Ermenilerinin ve Hemşinlilerin siyasi, ekonomik ve dini durumunu inceledi. Sargis Haykuni, 1908'de Eçmiyazin'de öldü.

Kaynakça değiştir

Բագրեւանդ: Մասն Ա: Ջրաբաշխ գաւառ, [Վաղարշապատ], տպարան Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի, 1894:^[1]^[2]
Մօքոս: Ժողովրդական վէպ (Չարսանճագի բարբառով), Էջմիածին, տպարան Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի, 1896:^[3]
Բարակ շահ եւ Անուշ շահ: (Մոկաց բարբառով ժողովրդական վէպ), Վաղարշապատ, տպարան Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի, 1901:^[4]
Էմինեան ազգագրական ժողովածու: Հատոր Ա: Փշրանք Շիրակի ամբարներից, Մոսկուա - Ալէքսանդրապօլ, Լազարեան ճեմարանի արեւելեան լեզուաց հրատարակչություն, 1901:^[5]
Էմինեան ազգագրական ժողովածու: Հատոր Բ: Ժողովրդական վէպ եւ հէքէաթ, Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, Մոսկուա - Վաղարշապատ, 1901:^[6]
Էմինեան ազգագրական ժողովածու: Հատոր Դ: Ժողովրդական հէքեաթ, Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, Մոսկուա - Վաղարշապատ, 1902:^[7]
Էմինեան ազգագրական ժողովածու: Հատոր Ե: Հայ-քրդական վէպ, Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, Մոսկուա - Վաղարշապատ, 1904:^[8]
Յուսէփցի ազգատոհմ եւ տարօրինակ աւազակ Աբրիեօմ Տրապիզոնի հայ գիւղերու մէջ: 1795-1840, Վաղարշապատ, տպարան Ս. Էջմիածնի, 1905:^[9]^[10]
Էմինեան ազգագրական ժողովածու: Հատոր Զ Ժողովրդական երգ, առած, ասած, հանելուկ, երդում, օրհնանք, անէծք եւ այլն, Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, Մոսկուա - Վաղարշապատ, 1906:^[11]
Ժողովրդական երգ, առած, ասած, հանելուկ, երդում, օրհնանք, անէծք և այլն: Լազարեան Ճեմարան Արեւելեան Լեզուաց, 1906:^[12]
Ժողովրդական առակներ: Կենդանական վէպեր: Գրքոյկ Ա, Վաղարշապատ, տպ. Ս. Էջմիածին, 1907:^[13]

Eserleri değiştir

^ "Բագրեւանդ ջրաբաշխ գաւառ". www.digilib.am (Ermenice). 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2019.
^ Հայկունի, Սարգիս (1894). Բագրեւանդ. Մասն Ա: Ջրաբաշխ գաւառ. Վաղարշապատ: Տպարան Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի.
^ Հայկունի, Սարգիս (1896). Մօքոս: Ժողովրդական վէպ (Չարսանճագի բարբառով). Էջմիածին: տպ. Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի.
^ Հայկունի, Սարգիս (1901). Բարակ շահ եւ Անուշ շահ: Մոկաց բարբառով ժողովրդական վէպ. Վաղարշապատ: Տպարան Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի.
^ Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1901). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Ա: Փշրանք Շիրակի ամբարներից = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ I. Этнографическiе матерiалы, собранные Ал. Мхитарянць. Մոսկուա - Ալէքսանդրապօլ: Լազարեան ճեմարանի արեւելեան լեզուաց հրատ.
^ Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1901). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Բ: Ժողովրդական վէպ եւ հէքէաթ = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ II. Армянскiй народный эпосъ и сказки, собранныя С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Варвары Гатцукъ.
^ Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1902). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Դ: Ժողովրդական հէքեաթ = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ IV. Армянскія народныя сказки, собранныя С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Варвары Гатцукъ.
^ Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1904). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Ե: Հայ-քրդական վէպ = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ V. Армено-курдскій эпосъ, собр. С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Х. Бархударянъ.
^ Հայկունի, Սարգիս (1905). Յուսէփցի ազգատոհմ եւ տարօրինակ աւազակ Աբրիեօմ Տրապիզոնի հայ գիւղերու մէջ: 1795-1840. Վաղարշապատ: տպ. Ս. Էջմիածնի.
^ Հայկունի, Սարգիս (1905). Յուսէփցի ազգատոհմ եւ տարօրինակ աւազակ Աբրիեօմ: Տրապիզոնի հայ գիւղերու մէջ 1795-1840 (Ermenice). տպ. Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
^ Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1906). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Զ: Ժողովրդական երգ, առած, ասած, հանելուկ, երդում, օրհնանք, անէծք եւ այլն = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ VI. Народныя армянскія пѣсни, пословицы, поговорки, заклинанія и проч., собранные С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Х. Бархударянцъ.
^ Հայկունի, Սարգիս (1906). Ժողովրդական երգ, առած, ասած, հանելուկ, երդում, օրհնանք, անէծք եւ այլն (Ermenice). Լազարեան Ճեմարան Արեւելեան Լեզուաց. 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.
^ Հայկունի, Սարգիս (1907). Ժողովրդական առակներ: Կենդանական վէպեր: Գրքոյկ Ա. Վաղարշապատ: տպ. Ս. Էջմիածին.

[1] "Բագրեւանդ ջրաբաշխ գաւառ". www.digilib.am (Ermenice). 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2019.

[2] Հայկունի, Սարգիս (1894). Բագրեւանդ. Մասն Ա: Ջրաբաշխ գաւառ. Վաղարշապատ: Տպարան Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի.

[3] Հայկունի, Սարգիս (1896). Մօքոս: Ժողովրդական վէպ (Չարսանճագի բարբառով). Էջմիածին: տպ. Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի.

[4] Հայկունի, Սարգիս (1901). Բարակ շահ եւ Անուշ շահ: Մոկաց բարբառով ժողովրդական վէպ. Վաղարշապատ: Տպարան Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի.

[5] Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1901). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Ա: Փշրանք Շիրակի ամբարներից = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ I. Этнографическiе матерiалы, собранные Ал. Мхитарянць. Մոսկուա - Ալէքսանդրապօլ: Լազարեան ճեմարանի արեւելեան լեզուաց հրատ.

[6] Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1901). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Բ: Ժողովրդական վէպ եւ հէքէաթ = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ II. Армянскiй народный эпосъ и сказки, собранныя С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Варвары Гатцукъ.

[7] Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1902). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Դ: Ժողովրդական հէքեաթ = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ IV. Армянскія народныя сказки, собранныя С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Варвары Гатцукъ.

[8] Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1904). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Ե: Հայ-քրդական վէպ = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ V. Армено-курдскій эпосъ, собр. С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Х. Бархударянъ.

[9] Հայկունի, Սարգիս (1905). Յուսէփցի ազգատոհմ եւ տարօրինակ աւազակ Աբրիեօմ Տրապիզոնի հայ գիւղերու մէջ: 1795-1840. Վաղարշապատ: տպ. Ս. Էջմիածնի.

[10] Հայկունի, Սարգիս (1905). Յուսէփցի ազգատոհմ եւ տարօրինակ աւազակ Աբրիեօմ: Տրապիզոնի հայ գիւղերու մէջ 1795-1840 (Ermenice). տպ. Մայր Աթոռոյ Ս. Էջմիածնի. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.

[11] Հայկունի, Սարգիս; Լազարեանց Ճեմարան Արևելեան լեզուաց, (Ed.) (1906). Էմինեան ազգագրական ժողովածու. Հատոր Զ: Ժողովրդական երգ, առած, ասած, հանելուկ, երդում, օրհնանք, անէծք եւ այլն = Эминскiй этнографическiй сборникъ: Выпускъ VI. Народныя армянскія пѣсни, пословицы, поговорки, заклинанія и проч., собранные С. Айкуни. Մոսկուա - Վաղարշապատ: Тип. Х. Бархударянцъ.

[12] Հայկունի, Սարգիս (1906). Ժողովրդական երգ, առած, ասած, հանելուկ, երդում, օրհնանք, անէծք եւ այլն (Ermenice). Լազարեան Ճեմարան Արեւելեան Լեզուաց. 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021.

[13] Հայկունի, Սարգիս (1907). Ժողովրդական առակներ: Կենդանական վէպեր: Գրքոյկ Ա. Վաղարշապատ: տպ. Ս. Էջմիածին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]