Sabun Çayı

Osmaniye'de akarsu

Osmaniye ilinin Düziçi ilçesi Düldül Dağı eteklerinden doğup Aslantaş Barajı ve böylece Ceyhan Nehri'ne dökülen bir çaydır. Sabun Çayı, Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Oldukça temiz olan bu suda balık bulunmakta ve çevresinde bol miktarda piknik yapılmaktadır. Su çok temiz kaynaklardan beslenmekte ve Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Ama bu sulama yetersiz kalmakta Üreticiler ürünlerini zamanında ve yeterince sulayamadıkları için ekili dikili alanlar her geçen yıl biraz daha azalmaktadır.

Sabun Çayı'nın Akdeniz iklimi etkisindeki rejimi düzensizdir. Ekim'de başlayan akım yükselmesi Mart'ta 8,8 m3/sn ile zirveye çıkar. Ağustos ayında 0,5 m3/sn ile en düşük değer görülür. Akarsuyun uzunluğu yaklaşık 44 km'dir, bunun yaklaşık 20 km'si Düziçi Ovası'nın içinde yer alır. Havza alanı 428 km2'dir. Akarsuyun önemli yedi kolu bulunur;Atalan Deresi, Sabunsuyu deresi, Deliçay Deresi, Hodu Deresi, Kaledibi Deresi, Zindoğan Deresi, Farsak deresi.[1]

Sabun Çayı, kaynağını aldığı Amanos Dağlarını geçtikten sonra ovalık alana geçerken şelale ve boğaz vadiler oluşturur. Ovayı derince yaran akarsunun, yukarı kesimlerde oluşturduğu dar ve derin boğazların vadi tabanı genişliği 8-10 metre kadardır. Çayın kuzeyinde Amanoslar'a geçiş aşaması olan Haruniye Platosu yer alır. Plato, 300–500 m yüksekliğe, 3 km genişliğe, 5 km uzunluğa sahiptir. Sabunsuyu'nun aktığı arazinin kayaçları farklı dirençlerde olduğundan, faylarında katkısı ile yapısal menderes, dev kazanı, şelaleler oluşturur.[2]

Çatak Boğazı, Sabun Çayı'nın oluşturduğu büyük bir boğaz vadidir. Uzunluğu 3 km olan boğaz doğu-batı uzanışlıdır. Derinliği 500 m olan boğazda oluşan şelalelerden Büyük Şelale önemlidir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ KORTUK, İbrahim (2018). "SABUNÇAYI HAVZASI 'NIN (DÜZİÇİ - OSMANİYE) JEOMORFOLOJİSİ". academia.edu. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2019. 
  2. ^ EGE, Yrd. Doç. Dr. İsmail; KORTUK, İbrahim (2015). "DÜZİÇİ OVASI (DÜZİÇİ/OSMANİYE) VE YAKIN ÇEVRESİNİN JEOMORFOLOJİSİ" (PDF). International Journal of Social Science. 27 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2019.