SM UB-3,[a] Alman İmparatorluğu'na ait UB I tipi bir denizaltıdır. 15 Ekim 1914'te sipariş edilmesinin ardından 3 Kasım 1914'te Kiel'deki Germaniawerft tersanesinde kızağa kondu. İnşası 5 Mart 1915'te tamamlandı ve ilk görevini aynı yılın 14 Mart günü aldı. UB-3, sınıfının ilk sekiz denizaltısıyla aynı özelliklere sahipti. 28,09 m uzunluğundaki UB-3'ün deplasmanı, su yüzeyi ve su altında olmasına göre 127 ile 142 ton arasında değişiyordu. Pruvasında ikişer adet torpido tüpü ile torpido bulunduran denizaltının güvertesinde de bir adet makineli silah yer alıyordu.


UB-3, fotoğrafta yer alan kardeş denizaltıları UB-2 ve UB-16 ile aynı görünüme sahipti
Tarihçe
Alman İmparatorluğu
Adı SM UB-3
Sipariş 15 Ekim 1914
İnşa eden Germaniawerft, Kiel
Yard numarası 241
Kızağa konuluşu 3 Kasım 1914
Denize indirilişi 5 Mart 1915
Görevlendirme 14 Mart 1915
Akıbet 23 Mayıs 1915'ten sonra kayboldu
Genel karakteristik
Sınıf ve tipi UB I tipi denizaltı
Deplasman 127 t (125 emperyal ton) yüzeyde
142 t (140 emperyal ton) su altında
Uzunluk 28,10 m (tam boy)
Genişlik 3,20 m
Su çekimi 3 m
İtme gücü 1 × pervane şaftı
1 × Daimler 4 silindirli dizel motor, 60 fren beygir gücü (45 kW)
1 × Siemens-Schuckert elektrik motoru, 120 mil beygir gücü (89 kW)
Hız 6,47 knot (11,98 km/sa) su üstünde
5,51 knot (10,20 km/sa) su altında
Test derinliği 50 m
Kişi kapasitesi 13 er ve 1 subay
Silah donanımı Pruvada 2 × 45 santimetre (17,7 in) torpido tüpü
2 × torpido
1 × 8 milimetre (0,31 in) makineli silah
Notlar Dalış süresi 33 saniye
Hizmet geçmişi
Üyeliği: İmparatorluk Donanması
Kumandanlar: Siegfried Schmidt (Mayıs 1915)
Operasyonlar: 1 devriye

I. Dünya Savaşı'nda İmparatorluk Donanması'na hizmet veren UB-3, 1 Mayıs 1915 itibarıyla Pola Filotillası'nda görevlendirildi. Mayıs 1915 sonlarında bir devriye göreviyle İzmir kıyılarına doğru yola çıktı, fakat 23 Mayıs'tan sonra denizaltı ile iletişim koptu ve bir daha haber alınamadı.

Tasarımı değiştir

Alman kuvvetlerinin I. Dünya Savaşı başlarında Fransa'nın Manş Denizi kıyılarındaki taarruzları esnasında, İmparatorluk Donanması denizaltılarının Flandre açıklarındaki sığ, dar ve girintili kıyılarda kullanılmaya uygun olmadığı görüldü.[1][2] Bu eksikliği gidermek için Ağustos 1914 ortalarında, Proje 34 olarak tanımlanan bir proje uygulamaya konuldu. Proje, demir yoluyla parçalar halinde operasyon limanına taşınabilecek ve orada kısa sürede monte edilebilecek görece küçük bir seri denizaltı (UB I tipi) üretme girişimiydi. Bu denizaltıların demir yoluyla taşınabilir olmasının istenmesi, sınırlı büyüklükte olmaları zorunluluğunu getiriyordu. Bu sınırlamalara göre üretilen denizaltıların boyları 28 m, ağırlıkları ise 125 ton civarında olmalıydı. Ayrıca iki torpido tüpü gibi bir sınırlama da vardı.[1]

Tipinin önceki denizaltıları gibi UB-3 de 28,10 m boyunda, 3,20 m genişliğinde ve 3 m yüksekliğindeydi.[3] Motorlar ise su üstünde hareket için, 60 beygir gücünde Daimler yapımı dört silindirli bir dizel motor, su altında hareket için ise 120 beygir gücünde Siemens-Schuckert marka bir elektrik motoru şeklindeydi ve her iki motor da tek bir pervane şaftına bağlıydı.[3] Dizel motorun su üstünde sağladığı azami hız 7,45 knot, elektrik motorunun su altında sağladığı azami hız ise 6,24 knottu.[4] Denizaltının menzili ortalama hızlarla su üstünde 1.500, su altında ise bataryaların olanak vereceği menzil 45 deniz miliydi.[3] Dalabileceği azâmî derinlik olan 50 m'ye 33 saniyede inebilirdi.[3] İki torpido tüpünde 450 mm çaplı birer torpido taşıyan UB-3'ün güvertesinde ise 8 mm'lik bir makineli silah bulunuyordu.[3] Standart mürettebatı bir subay ve 13 erdi.[3][5]

Hizmet geçmişi değiştir

UB-3, grubunun ilk 15 denizaltısıyla birlikte 15 Ekim 1914 tarihinde, Kiel'deki Germaniawerft tersanesinden sipariş edildi ve bu sipariş üzerine 3 Kasım'da, 241 tersane numarasıyla kızağa kondu.[1][2][6] UB I tipindeki denizaltıların çoğu, görev yapacakları limanlara demir yoluyla taşınmış, orada bir araya getirilerek denize indirilmiş ve denemeleri yapılmıştı. Her denizaltı, ortalama on beş parça hâlinde sekiz vagona yükleniyordu. Bu tip denizaltıları demir yoluyla nakletmek, bazı parçaların yolda hasar görmesine de neden olmuştu. UB I'lerin ulaştıkları limandaki montaj işlemleri genellikle iki ya da üç haftayı alıyordu.[5][7] Monte edilmelerinin ardından denizaltılar, bu limanlardan çeşitli faaliyetlerde bulundular. Ancak UB-3, bu serinin kullanılmasının amaçlandığı denizler dışında görevlendirilmiş bir modeldi. Sayıca az denizaltıya sahip olan Avusturya-Macaristan Donanması'nı bu yönden desteklemek için Almanya, aralarında UB-3'ün de bulunduğu bazı UB I tipi denizaltıları demir yoluyla Pula Limanı'na gönderdi.[8][9] 1 Mayıs'ta Pola Filotillası'na katılan UB-3, Üsteğmen Siegfried Schmidt'in komutasındaydı.[6]

Mayıs sonlarına doğru Adriyatik Denizi'ne inen UB-3, Pola Filotillası'ndaki denizaltıların çoğunun organize edildiği Cattaro'ya hareket etti. İlk devriye görevinde, İzmir'deki Osmanlı deniz unsurlarına destek olmak için gerekli mühimmatla yüklendi. Sınırlı menzili nedeniyle, Avusturya-Macaristan Donanması'nda görevli bir muhrip tarafından çekilerek Otranto Boğazı'ndan geçti ve Korfu açıklarında muhripten ayrılarak kendi başına seyir yapmaya başladı. UB-3'ün planlanmış rotası; İyon Adaları'nın güneyinden geçip, Mora Yarımadası'nı dolaşıp, Kiklad Adaları'nın ilerisindeki Sakız Adası'nın kuzeyi ve Karaburun arasından İzmir Körfezi'ne varmak şeklindeydi.[6][10][9][11]

Öngörülen seyre göre, denizaltı kalan yarım depo yakıtıyla birlikte 28 veya 29 günde İzmir'e ulaşacaktı. Ancak son olarak 23 Mayıs'ta, İzmir'in 80 deniz mili (150 km) kadar açığında UB-3'ten bir telsiz sinyali alan Almanlar, mesajı anlamamışlar, daha sonraları ise kendisinden başka bir sinyal alamamışlardı.[7] Bu kaybın ardından UB-3, I. Dünya Savaşı sırasında UB I grubu denizaltılar arasında kaybedilen ilk araç oldu.[12]

Daha sonraları Almanlar tarafından yapılan bir çalışmada, UB-3'ün rotasında herhangi bir mayın tarlası olmadığı ve bölgedeki denizaltılara herhangi bir karşı saldırı olmadığı, bu bağlamda denizaltının belirlenemeyen teknik bir arıza sebebiyle batmış olabileceği belirtildi.[7]

Notlar değiştir

  1. ^ "SM" (açılımı "Seiner Majestät"), Almancada "Majestelerinin" anlamındadır ve Türkçede "denizaltı" anlamına gelen "Unterseeboot" kelimesinin baş harfiyle birlikte "Majestelerinin Denizaltısı" anlamına gelir.

Kaynakça değiştir

Özel
  1. ^ a b c Miller 2002, ss. 46-47.
  2. ^ a b Karau 2003, s. 48.
  3. ^ a b c d e f Gardiner 1985, s. 180.
  4. ^ Tarrant 1989, s. 172.
  5. ^ a b Karau 2003, s. 49.
  6. ^ a b c Helgason, Guðmundur. "WWI U-boats: UB-3". Uboat.net. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2013. 
  7. ^ a b c Messimer 2002, ss. 126-27.
  8. ^ Tucker, Spencer (2005). Word War I (İngilizce). I. ABC-CLIO. s. 1128. ISBN 9781851094202. 
  9. ^ a b Halpern 1994, s. 384.
  10. ^ Messimer 2002, ss. 126-127.
  11. ^ Gibson & Prendergast 2003, s. 71.
  12. ^ Tarrant 1989, s. 24.
Genel