Riboşalter
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Moleküler biyolojide, bir riboşalter, küçük bir moleküle bağlanarak parçası olduğu mRNAnın protein üretimininde değişime sebep olan mRNA düzenleyici bölümüdür.[1][2][3][4] Bundan dolayı riboşalter içeren mRNAlar kendi kendilerinin translasyonunu düzenlerler. Bu düzenleme etkiyen molekülün miktarına bağlıdır. mRNA ile etkiyen molekül arasındaki etkileşim oldukça spesifktir yani RNA molekülü etkiyen molekülü analoglarından ayırabilir.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/Lys_ribosw_1.jpg/200px-Lys_ribosw_1.jpg)
Kavramın orijinal tanımı, riboşalterlerin direkt olarak küçük molekül metabolitlerinin miktarlarını sezebildiğini özellikle belirtmiştir.
Çoğu bilinen riboşalter bakeride bulunur fakat bir çeşitin (TPP riboşalterleri) işlevsel riboşalterleri arkealar,[5] bitkiler ve mantarlarda keşfedilmiştir. TPP riboşalterlerinin arkealardaki varlığı deneysel olarak test edilmemiştir.
Çeşitleri
değiştirLigandları ile beraber yazılmış ve varlıkları deneysel olarak onaylanmış bazı riboşalterlerin listesi aşağıdaki gibidir.
- Kobalamin riboşalter (B12-element): adenosylcobalamin (vitamin B12 'nin koenzim formu ) veya aquokobalamine bağlanır. Kobalamin ile benzeri metabolitlerin ve diğer genlerin anlatımını düzenler.
- Siklik AMP-GMP riboşalterleri: Siklik AMP-GMP sinyal moleküllerine bağlanır.
- Siklik di-AMP riboşalterleri (aynı zamanda ydaO/yuaA): siklik di-AMP' ye bağlanırlar.
- Siklik di-GMP riboşalterleri: Siklik di-GMP' ye bağlanırlar. Böylece bu ikinci mesajcının kontrol ettiği birimleride kontrol etmiş olurlar.
Kaynakça
değiştir- ^ Nudler E, Mironov AS (2004). "The riboswitch control of bacterial metabolism". Trends Biochem Sci. 29 (1). ss. 11-7. doi:10.1016/j.tibs.2003.11.004. PMID 14729327.
- ^ Tucker BJ, Breaker RR (2005). "Riboswitches as versatile gene control elements". Curr Opin Struct Biol. 15 (3). ss. 342-8. doi:10.1016/j.sbi.2005.05.003. PMID 15919195.
- ^ Vitreschak AG, Rodionov DA, Mironov AA, Gelfand MS (2004). "Riboswitches: the oldest mechanism for the regulation of gene expression?". Trends Genet. 20 (1). ss. 44-50. doi:10.1016/j.tig.2003.11.008. PMID 14698618.
- ^ Batey RT (2006). "Structures of regulatory elements in mRNAs". Curr Opin Struct Biol. 16 (3). ss. 299-306. doi:10.1016/j.sbi.2006.05.001. PMID 16707260.
- ^ Swati, D. (2017). Riboswitches: Regulatory ncRNAs in Archaea. In: Witzany, G. (ed). Biocommunication of Archaea. Springer, Switzerland, pp. 277-304.