Rabarba

Rabarba sinema veya televizyonda kalabalık sahnelerin çekimlerinde kalabalığı oluşturan yardımcı oyuncuların hep bir ağızdan konuşur gibi yapıp anlamsız sesler çıkararak uğultu şeklinde bir ses efekti oluşturmasıdır. Anlaşılmayan kalabalık insan gürültüsü olarak da tarif edilebilir. Bu gürültüyü yapana rabarbacı eylemin kendisine de rabarba yapmak denir.

Bu terim filmlerin genelde sessiz olarak çekildiği ve sonradan seslendirilip dublajının yapıldığı Yeşilçam sinemasında türemiştir. Söz konusu bu filmlerde kokteyl parti, doğum günü, nişan gibi davet toplantılarının kalabalık sahnelerinin çekimleri sırasında genelde ayakta duran davetlileri canlandıran yardımcı oyunculardan havadan sudan bir şeyler söylemeleri ve sohbet ediyor gibi yapmaları istenir. O şartlar altında her zaman akla konuşacak mantıklı şeyler gelmeyebileceğinden ve yardımcı oyuncuların tutukluluk yapıp çekimleri aksatma olasılığını azaltmak amacıyla kolaylık olması açısından onlardan sürekli olarak "rabarba-rabarba" seslerini çıkartmaları istenir. Kalabalığı oluşturan kişilerin eş zamanlı olmayarak üst üste sarf ettikleri bu kelimeler uzaktan anlaşılmayan bir insan gürültüsü, mırıltı, uğultu şeklinde işitilir ve onların kendi aralarında sohbet ettikleri izlenimi doğar.

İthal filmlerin Türkçe dublajı sırasında da sıklıkla rabarba'ya başvurulur. Ancak Türkçe seslendirmesi alelacele ve özensiz yapılmış bazı ithal filmlerde diyalogların dublajının yapılmış olduğu buna karşılık kalabalık insan seslerinin çevrilmeden bırakıldığı da görülmüştür.

Filmlerin veya radyo tiyatrolarının senaryolarında ise rabarba yapılacak yerler belli edilirken bazen rabarba bir karaktermiş gibi vurgulanmaktadır.

Senaryo Örneği 1:

GENÇ: (DIŞ SES)

Ben yaşamayı beceremedim. Becerenler sağolsun...

Kameranın sağından solundan koşan iki genç kız... (Çığlıklar)

RABARBA:

Baba... Baba... Koş... Abi!!!!! Baba... Baba...

Kıravat kopar, Genç yere düşer, Kendine gelir.

Senaryo Örneği 2: (Sayfiyede Yaz, Anton Çehov)

Memurlar: Sayfiye, sayfiye! Ah sayfiye! (adamın kafasında olduğu için sesler efektlidir)

Tolkaçof: Diye deli oluyorlar;sonra aşk oyunları, -EFEKT:kıkırdamalar, rabarba duyulur- amatör oyunculuklar; velhasıl hiçbirinden olumlu bir iş alamazsın.

Dış bağlantılar

• Seslendirme anılarında rabarba
• web tasarımcıları için rabarba sesleri örnekleri
• tiyatronline.com'da mp3 formatında rabarba ve diğer ses efektleri 15 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.