Vikipedi

Plaka Köprüsü


Plaka Köprüsü (Yunanca: Γεφύρι της Πλάκας, Gefýri tis Plákas) 19. yüzyılda Osmanlı Devleti tarafından Yunanistan'da yapılan tek kemerli köprüdür. Köprü, 1 Şubat 2015'te şiddetli fırtına ve sel sebebiyle yıkıldı.[1] Daha sonra restore edilerek 2020 yılında tekrar hizmete açıldı.

Plaka Köprüsü
Γεφύρι Πλάκας
Köprünün 2011 yılına ait bir fotoğrafı.
Harita
TaşınanYaya
GeçişArachthos Nehri
KonumArta ve Yanya, Yunanistan
Koordinatlar39°27′38″K 21°01′48″D / 39.46056°K 21.03000°D / 39.46056; 21.03000 (Plaka Köprüsü)
TürüKemer köprü
MalzemeTaş
Uzunluk61 m
Genişlik3,20 m
Yükseklik20 m
En geniş açıklık40 m
Açılış1866
Yıkılış1860, 1863, 2015
Yunanistan üzerinde Plaka Köprüsü
Plaka Köprüsü
Plaka Köprüsü
Köprünün Yunanistan haritasındaki konumu

Köprü, Yunanistan'ın batısındaki Arta ve Yanya illerinin sınırında, Arachthos Nehri'nin üzerinde yer almaktadır. İdari açıdan ise Plaka-Raftaneon'a bağlıdır.[2] Teknik özellikleriyle Yunanistan ve Balkanlar'ın en büyük[3] Avrupa'nın ise üçüncü en büyük tek kemerli taş köprüsü olarak kabul edilmektedir.[4] Her iki yanında 6 metrelik yardımcı kemerleri de bulunan köprü "inşa etmesi en zorlu tek kemerli köprülerden biri" olarak nitelendirilmişti.[5][6]

Köprü ayrıca Arachthos Nehri'ndeki rafting ve kano sporlarının başlangıç noktası olarak kullanılmaktadır.

Tarihi değiştir

İnşası değiştir

Köprünün yapımına Osmanlı padişahı Abdülaziz'in emriyle başlanılıp, civardaki Pramanta köyünden Kostas Bekas adındaki yerel bir mimarın denetiminde 1866'da üç ayda tamamlandı.[1][3][4] Köprü için 1860 ve 1863 yıllarında da inşa çalışması yapılmasına karşın bu çalışmalar başarısızlıkla sonuçlandı.[5][6] 1863'teki inşa edilen köprü, açılış günü çöktü. Köprünün yapım maliyeti 180,000 kuruş tutarken, bu tutar yöre halkı ve Yannis Lulis adındaki zengin bir tüccar tarafından karşılandı.[4]

Faal dönemi değiştir

3 Şubat 1878'de Osmanlı Devleti'ne yönelik çıkan Epir Ayaklanması sırasında Konstantinos Kottikas komutası altındaki Yunan birlikleri köprüdeki Osmanlı birliklerini yenilgiye uğratıp, geri çekilmelerini sağladılar.[7]

Köprü, 1881-1912 yılları arasında Yunanistan Krallığı ve Osmanlı Devleti'nin sınırını oluşturdu.[1] Bu dönemde köprünün yanına bugün hâlâ ayakta olan bir gümrük binası inşa edildi. Ayrıca köprünün yakınına Yunan ordusu için bir karakol ile bir de han yapıldı.[7]

II. Dünya Savaşı’nda köprü Almanların bombardımanı nedeniyle hasar gördü ancak yıkılmadı.[1][6] Köprü, 1943 yılında yerel halk tarafından çimento kullanılarak onarıldı. 29 Şubat 1944'te Mihver Devletleri'nin Yunanistan'ı işgali sırasında Yunan Direnişinin silahlı örgütleri EAM, EDES ve EKKA arasında köprünün yakınında Plaka Anlaşması imzalandı.[8]

Yıkılması ve yeniden yapılması değiştir

 
Köprünün restorasyondan sonraki yeni hali.

2007 yılında yoğun yağış sonucunda yıkılma tehlikesi atlatan köprünün restorasyonu gündeme gelmiş, ancak bölge yetkilileri, adım atmadıkları gerekçesiyle yerel basın ve vatandaşlar tarafından eleştirilmişti.[3]

Epir bölgesinin sembolü olarak kabul edilen köprü, 1 Şubat 2015'te şiddetli fırtına ve sel sebebiyle çöktü.[1][3] Bir süre sonra Yunanistan Kültür Bakanlığı tarafından köprünün tekrar inşa edileceği açıklandı.[9] Atina Ulusal Teknik Üniversitesi tarafından desteklenen restorasyon çalışmaları sonucunda yeniden inşa edilen köprü 2020 yazında tekrar hizmete açıldı.[10][11]

Kaynakça değiştir

  • Leftheris, B.P. (2006). "A bridge built in 1866 in Plaka, Greece". Computational Mechanics for Heritage Structures. Southampton, UK: WIT Press. ss. 147-153. ISBN 1-84564-034-9. 
  1. ^ a b c d e "Yunanistan'da tarihi Osmanlı köprüsü yıkıldı". aljazeera.com.tr. 1 Şubat 2015. 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  2. ^ Leftheris et al. (2006), s. 148
  3. ^ a b c d Hacı, Hasan (1 Şubat 2015). "Balkanların tek kemerli en büyük Osmanlı taş köprüsü yıkıldı". zaman.com.tr. 4 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  4. ^ a b c "Κατσανοχώρια: Εξώστης στον Αραχθο". ethnos.gr (Yunanca). Ethnos Online. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2015. 
  5. ^ a b "Plaka Bridge". culture.gr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  6. ^ a b c "Floods bring down Ottoman bridge in Balkans". hurriyetdailynews.com. 2 Şubat 2015. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  7. ^ a b "Ο Αραχθος «κατάπιε» το γεφύρι των θρύλων". ethnos.gr (Yunanca). Ethnos Online. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2015. 
  8. ^ "Pledge to restore historic Plaka Bridge, destroyed in flash floods". Kathimerini. 2 Şubat 2015. 31 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  9. ^ "Plaka Bridge to be rebuilt". ekathimerini.com. 24 Haziran 2015. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015. 
  10. ^ Alexis Gaglias (13 Ekim 2019). "Αναστηλώνοντας την Γέφυρα της Πλάκας". Huffington Post Greece. Erişim tarihi: 13 Ekim 2019. 
  11. ^ Alexis Gaglias (11 Temmuz 2020). "H Γέφυρα της Πλάκας «στεφανώνει» ξανά τον Άραχθο: Φωτογραφική αναδρομή στην Ιστορία". Huffington Post Greece. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar değiştir

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Plaka_Köprüsü&oldid=32498965" sayfasından alınmıştır