Perkele
Perkele (Fince: ['perkele] ) Fince kötü ruh anlamına gelen bir kelimedir. Aynı zamanda yaygın kullanılan bir Fince sövgüdür.[1]
Kökeni değiştir
Adın kökeninin Hint-Avrupa dil ailesinden geldiği düşünülmektedir; Ön Hint Avrupa dilinin rekonstrüksiyonunda Perkwunos, şimşek tanrısının adı olarak oluşturulmuştur. Diğer kültürlerde bu tanrıyla eş kökenli olduğu düşünülen tanrılar arasında Perkūnas (Litvanya), Pērkons (Letonya), Percunis (Eski Prusya), Piarun (Belarus), Peko veya Pekolasõ (Estonya), Parjanya (Hindistan), Fairguneis (Gotlar) ve Perun veya Piorun (Bosna, Bulgaristan, Hırvatistan, Polonya, Rusya, Ukrayna, Sırbistan, Slovakya, Slovenya) bulunur.[kaynak belirtilmeli]
Bazı araştırmacılar Perkele'nin Fin pagan tanrılarının baş tanrısı olan Ukko'nun asıl adlarından biri olduğunu düşünse de tüm araştırmacılar buna katılmaz.[2][3] Diğer Baltık-Fin dillerinde de cehennem anlamına gelen Estonca põrgu ve kötü ruh anlamına gelen Karelce perkeleh gibi akraba kelimeler bulunmaktadır.
Kullanımı değiştir
Kuvvet tanrısına bir nara olduğundan dolayı bir sövgü olarak kullanılma geleneği mevcuttur. Hala da konuşma Fincesinde yaygın kullanılan bir sövgüdür. Bir Finlandiyalı'ya bu kelime daha hafif sövgülerden farklı olarak bir ciddiyet ve kuvvet içerir. Aynı zamanda Finlandiya Dilleri Araştırma Enstitüsü Fincedeki en çok harekete geçiren kelimeyi bulmak için bir yarışma düzenlediği zaman, önerilerden birisi "Savaşlardan sonra Finlandiya'nın yeniden inşası için en çok kuvvet veren sövmeli kelime" olduğu için Perkele idi.
Hristiyanlığın Etkisinde Perkele değiştir
Finlandiya Hristiyanlaştırıldıkça, Katolik Kilisesi eski Finlandiya tanrılarını şeytanlaştırmaya başladı. Bu, İncil'in Fince tercümesinde "Perkele"'nin Şeytan kelimesinin karşılığı olarak kullanılmasını sağladı. Daha sonraki bir 1992 çevirisinde, kelime paholainen (kötü olan) olarak çevrildi[kaynak belirtilmeli]
Popüler kültürde kullanımı değiştir
Impaled Nazarene, Norther ve Pepe Deluxe gibi pek çok Fince heavy metal grubu, perkele kelimesini vurgu ve Finlandiyalılığı gösterme amacı ile kullanırken Amorphis adındaki başka bir Finlandiyalı metal grubu, Eclipse albümündeki 6. parça olarak "Perkele (Ateş Tanrısı)" diye bir parçayı bulundurmaktadır.
Perkele adındaki İsveçli bir Oi! grubu 1993'te Göteborg'da kuruldu.
Kaynakça değiştir
- ^ Kielitoimiston sanakirja. Kotimaisten kielten tutkimuskeskus. 2006. ISBN 952-5446-20-4.
- ^ Siikala, Anna-Leena (2013). Itämerensuomalaisten mytologia. Helsinki: SKS.
- ^ Salo, Unto (1990). Agricola's Ukko in the light of archeology. A chronological and interpretative study of ancient Finnish religion: Old Norse and Finnish religions and cultic place-names. Turku. ISBN 951-649-695-4.