Parlais, Isparta ili Eğirdir ilçesi Barla kasabası sınırları içinde bulunan bir Pisidya bölgesinin küçük antik kent yerleşimidir.

Parlais - Barla
Parlaos
Diğer adıJulia Augusta Parlais
KonumTürkiye Isparta, Eğirdir
BölgePisidya
Tarihçe
KuruluşMÖ 1.yüzyıl
Devir(ler)Roma Dönemi
Kültür(ler)Roma kolonisi
Olay(lar)Katolik Kilisesi itibar listesine dahil edilmiştir
Sit ayrıntıları
Buluntu(lar)Hadrıanus, Caracella sikkeleri, çanak çömlek parçaları,
Kazı tarihleri2012
ArkeologlarSeyyah L.Robert
DurumRestore
Kamusal erişimAçık
Colonia Julia Augusta Parlais

Antik yerleşim tarihi hakkındaki kesin bilgilerin yabancı seyyah L.Robert’in ören yeri yakınında bulduğu bir yazıtla başlamaktadır. Bedir köyü yakınında bulunan sınır yazıtında Prostanna (Eğirdir) ve Parlais’in yerleşim yeri net olarak tespit edilmiştir. Ayrıca antik kent'te basılan sikkeler kentin tarihini hakkında MÖ 1.yüzyılda kurulmuş olabileceğini işaret etmektedir. Fakat antik kent'in şehir hüviyetine hangi tarihte kavuştuğu hakkında farklı görüşler bulunsa da, MÖ 25 yılında İmparator Augustus tarafından şehrin isminin “Colonia Julia Augusta Parlais” olmuş Galatia eyaleti kentlerine dahil edilerek Roma kolonisine dönüştürülmüştür. Üst yüzey kalıntılarının kısmen gözüktüğü ve toprak altında kalan antik kent yerleşim yeri Parlais kapsamlı kurtarma kazısı neticesinde bölge arkeolojisi açısından önemli ören yerlerinden biri olacağı sanılmaktadır.

Yerleşim değiştir

Antik yerleşim, İmparator kültü hakkında en az bilgiye sahip olduğumuz bu koloni, Eğirdir’in takriben 30 km. kadar kuzeyinde, bugünkü modern yerleşim birimi Barla’nın üzerinde yer alan Parlais’tir.Helelenistik Dönem’deki Parlais, imparator Augustus zamanında Colonia Iulia Augusta Parlais adıyla Roma kolonisi yapılmıştır.[1] Yerleşim bugün için tamamıyla tahrip olmuştur. Bilgilerimizin azlığı ve yerleşmenin tahrip edilmesinden ötürü bu koloni diğerleriyle karşılaştırıldığında önemsiz gibi görünmektedir.[2]

Araştırma kazıları değiştir

2001 yılında M. Özsait başkanlığında İstanbul Üniversitesi ören yerinde yüzeysel araştırma kazıları başlatılmış, kazıları neticesinde elde edilen Nimüsmatik veriler, arkeolojik bulgular, çanak çömlek parçaları ve ince işçilik ile yapılmış mimari kalıntılar saptanmış olup antik kent terasları gün yüzüne çıkarılmıştır. Yapılan kazılarda çıkan sikkelerdeki incelemeler antik kentin MÖ 1.yüzyılın ilk yarısında yarı bağımsız "Parlaiteon" lejandıyla basmış olduğu gözlenmiştir. Sırasıyla Hadrıanus, Caracella dönemi sikkelerine rastlanan antik ören yerinde Augustus dönemi Iulia Augusta Colonia Parla adıyla bir koloniye dönüştürülmüştür. Yaşanan gelişmelerin alanının stratejik önem taşımaması, koloninin Eğirdir Gölü kıyılarında uygun bir yer bulamayarak, yaşamaya elverişli bu topraklara kurulması şeklinde açıklanabilir.2012 yılında ören yerini ziyaret eden belgesel yönetmeni Tekin Gün, Parlais- Barla'nın 1.5 km kuzeybatısındaki tepesindeki kalıntılarda saptanan arkeolojik veriler yerleşkenin akropolisi olduğu sanılmaktadır.1914 yılından itibaren aralıklı olarak bölgeyi ziyaret eden B. Pace Barla'nın Parlais olduğunu Louis Robert tarafından bulunan bazı yazıtlar ile Parlais Barla'ya lokalize edilebildiği sanılmaktadır.

Dış bağlantılar değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ Bean 1960, 51; Levick 1967a, 88 dn. 8; 1968, 865.ILS 9414; Bean 1960, 51.
  2. ^ BAZ.Ferit-Merkezi Pisidia’daki Bazı Roma Kolonileri’ndeki İmparator Kültünün Varlığına İlişkin Değerlendirme(2015),Disiplinlerarası Akdeniz Araştırmaları Dergisi