Niceto Alcalá-Zamora

Niceto Alcalá-Zamora (d. 6 Temmuz 1877 - ö. 18 Şubat 1949), İspanyol devlet adamı, başbakan ve İkinci Cumhuriyet'in devlet başkanı (1931-1936). Değişik kesimleri uzlaştırma çabaları, sonunda görevden alınmasına ve ülkesinden sürülmesine yol açmıştır.

Niceto Alcalá-Zamora
6. İspanya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
1. İkinci Cumhuriyet Cumhurbaşkanı
Görev süresi
11 Aralık 1931 - 7 Nisan 1936
Başbakan Manuel Azaña
Alejandro Lerroux
Diego Martínez Barrio
Alejandro Lerroux
Ricardo Samper
Alejandro Lerroux
Joaquín Chapaprieta Torregrosa
Manuel Portela Valladares
Manuel Azaña
Yerine geldiği Kral XIII. Alfonso
Yerine gelen Manuel Azaña
Diego Martínez Barrio (geçici)
1. İkinci Cumhuriyet Bakanlar Kurulu Başkanı
Görev süresi
14 Nisan - 14 Ekim 1931
Yerine geldiği Juan Bautista Aznar-Cabañas
Yerine gelen Manuel Azaña
Kişisel bilgiler
Doğum 6 Temmuz 1877
Priego de Córdoba
Ölüm 18 Şubat 1949
Buenos Aires
Dini Romen Katolik

1905'te parlamentoya (cortes) seçilen Alcalá-Zamora, 1917'de bayındırlık bakanı, 1922'de de savaş bakanı oldu. İspanya'nın Anual'da (Fas) uğradığı yenilgi, hakkında soruşturma açılmasına yol açtı. Soruşturma, General Primo de Rivera'nın iktidarı ele geçirerek parlamentoyu dağıtması, raporu örtbas etmesi ve savaşı sona erdirmesiyle sonuçlandı. Alcalá-Zamora, diktatörlüğün kurulmasından Kral XIII. Alfonso'yu sorumlu tutarak cumhuriyetçilere katıldı. San Sebastian İttifakı içinde (Ağustos 1930) sosyalistlerin ve Katalan solunun yanında yer aldı. Nisan 1931'deki belediye seçimlerindeki başarıdan yararlanarak Devrim Komitesi'nin önderi sıfatıyla Alfonso'nun tahttan çekilmesini talep etti. Alfonso İspanya'dan ayrıldı. Alcalá-Zamora da hapisten çıkarak başbakan oldu. Ama parlamentonun yeni anayasaya kilise karşıtı ağır hükümler getirmesi üzerine 14 Ekim 1931'de istifa ettiyse de 11 Aralık'ta İkinci Cumhuriyet'in ilk cumhurbaşkanı seçildi.

Bir Katolik olarak yeni anayasayı onaylamamakla beraber, kısıtlı yetkilerini partiler arasındaki kutuplaşmayı yumuşatmak için kullandı. Böylece bir yandan aşırı solu dizginlerken, öbür yandan da anayasanın gözden geçirilmesini isteyenlerin iktidarı ele geçirmesini engelledi. Sonuçta hemen bütün partilerin şimşeklerini üzerine çekti. Şubat 1936'da Halk Cephesi seçiminin ardından parlamento bu durumdan yararlanarak Alcalá-Zamora'yı 5'e karşı 238 oyla görevden aldı; Fransa'ya ardından da Arjantin'e gitti ve orada öldü. Naaşı 1979'da İspanya'ya getirildi.

Kaynakça

değiştir
Siyasi görevi
Önce gelen:
XIII. Alfonso
(İspanya Kralı olarak)
İspanya Cumhurbaşkanı
1931–1936
Sonra gelen:
Manuel Azaña