Niceto Alcalá-Zamora
Niceto Alcalá-Zamora (d. 6 Temmuz 1877 - ö. 18 Şubat 1949), İspanyol devlet adamı, başbakan ve İkinci Cumhuriyet'in devlet başkanı (1931-1936). Değişik kesimleri uzlaştırma çabaları, sonunda görevden alınmasına ve ülkesinden sürülmesine yol açmıştır.
Niceto Alcalá-Zamora | |
---|---|
6. İspanya Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı 1. İkinci Cumhuriyet Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 11 Aralık 1931 - 7 Nisan 1936 | |
Başbakan | Manuel Azaña Alejandro Lerroux Diego Martínez Barrio Alejandro Lerroux Ricardo Samper Alejandro Lerroux Joaquín Chapaprieta Torregrosa Manuel Portela Valladares Manuel Azaña |
Yerine geldiği | Kral XIII. Alfonso |
Yerine gelen | Manuel Azaña Diego Martínez Barrio (geçici) |
1. İkinci Cumhuriyet Bakanlar Kurulu Başkanı | |
Görev süresi 14 Nisan - 14 Ekim 1931 | |
Yerine geldiği | Juan Bautista Aznar-Cabañas |
Yerine gelen | Manuel Azaña |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 6 Temmuz 1877 Priego de Córdoba |
Ölüm | 18 Şubat 1949 Buenos Aires |
Dini | Romen Katolik |
1905'te parlamentoya (cortes) seçilen Alcalá-Zamora, 1917'de bayındırlık bakanı, 1922'de de savaş bakanı oldu. İspanya'nın Anual'da (Fas) uğradığı yenilgi, hakkında soruşturma açılmasına yol açtı. Soruşturma, General Primo de Rivera'nın iktidarı ele geçirerek parlamentoyu dağıtması, raporu örtbas etmesi ve savaşı sona erdirmesiyle sonuçlandı. Alcalá-Zamora, diktatörlüğün kurulmasından Kral XIII. Alfonso'yu sorumlu tutarak cumhuriyetçilere katıldı. San Sebastian İttifakı içinde (Ağustos 1930) sosyalistlerin ve Katalan solunun yanında yer aldı. Nisan 1931'deki belediye seçimlerindeki başarıdan yararlanarak Devrim Komitesi'nin önderi sıfatıyla Alfonso'nun tahttan çekilmesini talep etti. Alfonso İspanya'dan ayrıldı. Alcalá-Zamora da hapisten çıkarak başbakan oldu. Ama parlamentonun yeni anayasaya kilise karşıtı ağır hükümler getirmesi üzerine 14 Ekim 1931'de istifa ettiyse de 11 Aralık'ta İkinci Cumhuriyet'in ilk cumhurbaşkanı seçildi.
Bir Katolik olarak yeni anayasayı onaylamamakla beraber, kısıtlı yetkilerini partiler arasındaki kutuplaşmayı yumuşatmak için kullandı. Böylece bir yandan aşırı solu dizginlerken, öbür yandan da anayasanın gözden geçirilmesini isteyenlerin iktidarı ele geçirmesini engelledi. Sonuçta hemen bütün partilerin şimşeklerini üzerine çekti. Şubat 1936'da Halk Cephesi seçiminin ardından parlamento bu durumdan yararlanarak Alcalá-Zamora'yı 5'e karşı 238 oyla görevden aldı; Fransa'ya ardından da Arjantin'e gitti ve orada öldü. Naaşı 1979'da İspanya'ya getirildi.
Kaynakça
değiştirBir İspanyol'un biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: XIII. Alfonso (İspanya Kralı olarak) |
İspanya Cumhurbaşkanı 1931–1936 |
Sonra gelen: Manuel Azaña |