Nataliya Polonska-Vasilenko
Nataliya Polonska-Vasilenko (Ukraynaca: Наталія Полонська-Василенко, Rusça: Наталия Полонская-Василенко; 12 Şubat 1884, Harkiv, Rus İmparatorluğu - 8 Haziran 1973, Dornstadt, Ulm, Batı Almanya). 20. yüzyılın önde gelen Ukraynalı tarihçilerinden biridir. Ukraynalı tarih akademisyeni ve devlet adamı Mikola Vasilenko'nun eşiydi.[1][2]
Nataliya Polonska-Vasilenko | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Şubat 1884 Harkiv, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 8 Haziran 1973 Ulm, Batı Almanya |
| Milliyet | Ukraynalı |
| Vatandaşlık |  Ukrayna |
| Kariyeri | |
| Dalı | Tarih |
| Çalıştığı kurumlar | Kiev Üniversitesi Ukrayna Hür Üniversitesi |
| Doktora danışmanı | Mitrofan Dovnar-Zapol'skiy |
Yaşamı ve kariyeri değiştir
Polonska-Vasilenko, Rus soylularındandı. Babası bir Rus İmparatorluk subayı olan Dmitro Menşov (1855-1918) idi. Polonska-Vasilenko, Kiev Üniversitesi'nde Mitrofan Dovnar-Zapol'skiy'in hocalığında tarih okudu. 1912'den itibaren Kiev merkezli Tarih Kurumu Nestor the Chronicler'ın bir üyesi oldu. 1916'dan itibaren Kiev Üniversitesi'nde öğretim görevlisi ve arkeoloji müzesinin direktörlüğünü yaptı. Sovyet yönetiminin en liberal yılları olan 1920'lerde, Kiev Coğrafya, Arkeoloji ve Sanat Enstitülerinde profesör ve Tüm Ukrayna Bilimler Akademisi'nde (VUAN) Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 1930'lardaki Joseph Stalin tasfiyelerine tanık oldu, ancak hayatta kaldı ve 1937'den 1941'e kadar yeniden düzenlenen ve Sovyetleştirilen akademinin bir üyesi oldu. 1940 yılında doktorasını aldı ve Kiev Üniversitesi'nde profesör oldu. Alman işgali sırasında, Kiev Merkez Eski Belge Arşivi'ni yönetti ve Kiev Şehir İdaresi'nde çalıştı. Burada sokakların yeniden adlandırılmasından sorumluydu ve Kiev Geçiş Dönemi Arşiv Müzesi'ne (Alman işgalinin başarılarına ve Komünistlerin suçlarına adanmış) danışmanlık yaptı. Savaşın gidişatı Almanların aleyhine dönerken batıya, önce Lviv'e, sonra Prag'a ve son olarak Bavyera'ya kaçtı. Prag'daki Ukrayna Hür Üniversitesi'nde (1944–45) profesör olarak çalıştı. Bu kurumla birlikte Münih'e taşındı ve 1973'teki ölümüne kadar öğretmeye devam etti. 1960'larda Amerikan Merkezli Ukrayna Tarih Derneği'nin kuruluşunda aktif rol aldı ve 1965'ten itibaren Başkan Yardımcısı oldu.[3]
Yazılar değiştir
Polonska-Vasilenko, Ukrayna arkeolojisi, Kiev Rus tarihi, Zaporozhian Kazaklarının geç tarihi ve kendi zamanlarının tarihi konusunda uzmandı. Modern Ukrayna tarihçiliği üzerine kapsamlı değerlendirmeler yazdı.
Birinci Dünya Savaşı'ndan önce, 1913 ve 1914 yılları arasında üç cilt halinde yayınlanan büyük bir Rus kültür tarihi atlasının derlenmesine ve yazılmasına katıldı. 1920'lerde, Ukrayna Akademisi'nin çeşitli süreli yayınlarında Zaporozhian Kazakları ve Büyük Catherine hakkında ve onun öncülleri döneminde güney Ukrayna'nın Rus İmparatorluğu'na dönüşümü ve emilmesi hakkında kapsamlı bir şekilde yayın yaptı.
Soğuk Savaş sırasında, anavatanının arşivlerini kullanmaktan yoksun kalan Polonska-Vasilenko, Zaporijya (1965-67) üzerine daha önceki çalışmalarının çoğunu topladı ve yeniden bastı. Devrimci ve Sovyet Ukrayna'sında tarih de dahil olmak üzere çeşitli entelektüel yaşam anıları yazdı. Ukrayna Bilimler Akademisi'nden (2 cilt 1955-58), Ukraynalı tarihçilerin Stalin baskıları üzerine bir kitap yayınladı (1962). Kariyerinin sonunda Ukrayna tarihçiliği üzerine bir cilt yayınlayarak (1971) tüm eserlerini toplamaya çalıştı. Neticede Ukrayna'nın iki ciltlik genel tarihini anlatan eseri yayınladı (1973–1976).
Polonska-Vasilenko, Ukrayna tarihine genel yaklaşımında, seçkin göçmen selefi Dmytro Doroshenko'nun liderliğini izledi. Kazak subay sınıfının ve daha sonra dönüşecekleri Ukraynalı seçkinlerin önemini muhafazakar bir tarzda yazdı. Bu sınıfın ulusal birlik ve bağımsızlık ya da en azından özerklik için çabalarını Ukrayna tarihinin ana akımlarından biri olarak gördü ve on dokuzuncu yüzyılı Rus ve Avusturya işgali olarak nitelendirdi. Genel tarihini Sovyet yönetiminin gelişiyle sonlandırdı.
Anısı değiştir
Polonska-Vasilenko, Ukrayna Hür Üniversitesi'ndeki öğretimi ve birçok yayını sayesinde batıdaki birçok genç Ukraynalı tarihçiyi, özellikle de Ukrayna Tarih Kurumu'nun kurucusu Lubomyr Wynar'ı etkiledi. 1991'de Ukrayna'nın bağımsızlığının ilanından ve ardından entelektüel özgürlüğün artmasından sonra, Ukrayna Akademisi tarihi ve genel Ukrayna tarihi de dahil olmak üzere ana eserleri, nihayet geniş çapta tanındığı anavatanında yeniden basıldı.
Bibliyografya değiştir
- Nataliya Polonska-Vasilenko, "The Settlement of Southern Ukraine (1750-1775)," Annals of the Ukrainian Academy of Arts and Sciences in the US, IV-V (1955).
- Idem, Two Conceptions of the History of Ukraine and Russia (New York, 1968).[4]
- Idem, Ukraine-Rus' and Western Europe in the 10th-13th Centuries (New York, 1964).
- Nataliya Polonska-Vasilenko, History of Ukraine. In 2 Volumes 1995. Available online in Ukrainian. Also published in an abridged German edition.
Kaynakça değiştir
- ^ I. Gerus-Tarnavetska, Nataliia Polonska (Winnipeg, 1974). Ukraynaca kısa bir biyografi.
- ^ "Nataliia Polonska-Vasylenko, UKRAINIAN HISTORIAN". 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Polonska-Vasylenko, Nataliia". 6 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022.
- ^ "Two conceptions of the history of Ukraine and Russia". 29 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022.