Metin Erksan
İsmail Metin Erksan (1 Ocak 1929, Çanakkale[1] - 4 Ağustos 2012, İstanbul[2]), Türk film yönetmeni, senarist, öğretim görevlisi, Onursal Profesör.
Metin Erksan | |
|---|---|
 Metin Erksan kamera başında | |
| Doğum |
İsmail Metin 1 Ocak 1929 Çanakkale, Türkiye |
| Ölüm |
4 Ağustos 2012 (83 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Böbrek yetmezliği |
| Defin yeri | Nafi Baba Türbesi, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık |
 Türkiye |
| Meslek | Film yönetmeni, senarist |
| Ödüller | Berlin Film Festivali "En İyi Film" ödülü, Susuz Yaz (1964) |
HayatıDüzenle
Pertevniyal Lisesinde okudu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin Sanat Tarihi Bölümü'nden mezun oldu. 1947'den başlayarak çeşitli dergi ve gazetelerde sinema yazıları yazdı. Üniversite yıllarında sinemayla ilgilenen Erksan, 1950'de Atlas Film için Yusuf Ziya Ortaç'ın Binnaz adlı oyununu sinemaya uyarlayarak sektöre adım attı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nden 1952'de mezun olan Erksan, aynı yıl Dünya gazetesinde film eleştirileri yazdı. 1952'de senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun yazdığı Karanlık Dünya, Aşık Veysel'in Hayatı-Karanlık Dünya, ilk filmi oldu. Dünya Havacıları Türkiye'de (1958), Büyük Menderes Vadisi (1959) adlı iki belgesel film yaptı.
Edebiyat uyarlamalarına yönelerek kırsal kesim insanlarının sorunlarını işlediği filmlerle başarı kazandı. Susuz Yaz, 1964 Berlin Film Şenliği'nde Altın Ayı Büyük Ödülü'nü, Yılanların Öcü (1961), 1966 Kartaca Film Şenliği'nde birincilik kazandı. Kuyu filmi (1968) 1. Adana Film Şenliği'nde birinci oldu. Halit Refiğ ile birlikte Ulusal Sinema anlayışının temsilcisi oldu.
1970 yılından sonra ticari filmler yönetti. 1974-1975'te TV için çağdaş beş Türk öyküsünü (Sabahattin Ali'nin "Hanende Melek", Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Geçmiş Zaman Elbiseleri", Samet Ağaoğlu'nun "Bir İntihar", Sait Faik Abasıyanık'ın Müthiş Bir Tren[3] ve Kenan Hulusi Koray'ın "Sazlık") kısa metrajlı filmler durumuna getirdi.
İDGSA İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Sinema-TV Enstitüsünde, sonradan Mimar Sinan Üniversitesi Sinema-TV Bölümü adını alan okulda öğretim görevlisi olarak çalıştı.
2004’te Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’nü Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in elinden aldı.
FilmografiDüzenle
Yönetmen olarakDüzenle
- 1952: Karanlık Dünya / Aşık Veysel'ın Hayatı
- 1954: Beyaz Cehennem / Cingöz Recai
- 1955: Yolpalas Cinayeti
- 1956: Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi
- 1958: Çakıcı Geliyor / Dokuz Dağın Efesi
- 1959: Hicran Yarası
- 1959: Nehir ve Uygarlık - Belgesel
- 1960: Gecelerin Ötesi
- 1960: Şoför Nebahat
- 1961: Mahalle Arkadaşları
- 1961: Oy Farfara Farfara
- 1961: Yılanların Öcü
- 1962: Sahte Nikah
- 1962: Acı Hayat
- 1962: Çifte Kumrular
- 1963: Susuz Yaz
- 1964: İstanbul Kaldırımları
- 1964: Suçlular Aramızda
- 1965: Sevmek Zamanı
- 1966: Ölmeyen Aşk
- 1967: Ayrılsak da Beraberiz
- 1968: Kuyu
- 1969: İki Günahsız Kız
- 1969: Ateşli Çingen
- 1969: Dağlar Kızı Reyhan
- 1970: Sevenler Ölmez
- 1970: Eyvah
- 1971: Hicran
- 1971: Makber
- 1971: Feride
- 1972: Keloğlan'la Can Kız
- 1972: Süreyya
- 1973: Dağdan İnme
- 1975: Bir İntihar
- 1975: Geçmiş Zaman Elbiseleri
- 1975: Hanende Melek
- 1975: Müthiş Bir Tren
- 1975: Sazlık
- 1974: Şeytan
- 1976: İntikam Meleği / Kadın Hamlet
- 1977: Sensiz Yaşayamam
- 1982: Preveze Öncesi - Dizi
Yapımcı olarakDüzenle
- 1964: Susuz Yaz
- 1965: Sevmek Zamanı
- 1976: İntikam Meleği / Kadın Hamlet
Senarist olarakDüzenle
- 1954: Beyaz Cehennem / Cingöz Recai
- 1955: Yol Palas Cinayeti
- 1956: Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi
- 1958: Dokuz Dağın Efesi
- 1958: Üç Arkadaş
- 1959: Binnaz
- 1959: Hicran Yarası
- 1960: Gecelerin Ötesi
- 1960: Şoför Nebahat
- 1961: Yılanların Öcü
- 1961: Mahalle Arkadaşları
- 1962: Acı Hayat
- 1963: Susuz Yaz
- 1964: İstanbul Kaldırımları
- 1964: Suçlular Aramızda
- 1965: Sevmek Zamanı
- 1966: Ölmeyen Aşk
- 1968: Kuyu
- 1969: İki Günahsız Kız (İki Hikâyeli Film)
- 1971: Feride
- 1971: Hicran
- 1972: Süreyya
- 1973: Dağdan İnme
- 1976: İntikam Meleği / Kadın Hamlet
- 1977: Sensiz Yaşayamam
- 1977: Vahşi Sevgili
- 1982: Preveze Öncesi
- 1984: Fırtına Gönüller
Yapıtları (3)Düzenle
- 1960: Kanlı Firar
- 1995: Ölümsüz Aşk
- 1996: Ölümün Ağzı
ÖdülleriDüzenle
- 1961: Türk Filmleri Yarışması - Gecelerin Ötesi - En İyi Senaryo
- 1964: Berlin Film Festivali - Susuz Yaz- En İyi Film
- 1964: Venedik Film Festivali - Susuz Yaz - Merito Biennale
- 1965: İzmir Enternasyonal Fuarı 1. Film Şenliği - "Suçlular Aramızda" filmi ile "En İyi Yönetmen"
- 1966: Kartaca Film Festivali - Yılanların Öcü filmi ile "Altın Madalya"
- 1969: 1. Altın Koza Film Festivali - "Kuyu" filmi ile En İyi Yönetmen
- 1987: 24. Altın Portakal Film Festivali - "Kuyu" filmi ile "Onur Ödülü"
- 1987: Altın Portakal Film Festivali – Yaşam Boyu Onur Ödülü
KitaplarıDüzenle
- 1987: Mare Nostrum
- 1989: Atatürk Filmi
ÖlümüDüzenle
Metin Erksan, 4 Ağustos 2012 tarihinde böbrek yetmezliği sebebiyle Medical Park Hastanesinde 83 yaşında öldü.[4]
KaynakçaDüzenle
- ^ "Metin Erksan". Türk Sineması Araştırmaları. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015.
- ^ "Ünlü yönetmen Metin Erksan vefat etti". Milliyet. 4 Ağustos 2012. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015.
- ^ "Müthiş Bir Tren (1975): Bilinçaltının Dehlizlerinde". Bir Dünya Film. 12 Ağustos 2018. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Nafi Baba'ya Defnedilecek". Milliyet gazetesi. 7 Ağustos 2012. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılarDüzenle
- Beyazperde'de Metin Erksan
- IMDb'de Metin Erksan
- SinemaTürk'te Metin Erksan
- Metin Erksan ile Türk Sineması Üzerine Mülakat 2007 13 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sevmek Zamanı