Metin Erksan
Metin Erksan, (1 Ocak 1929, Çanakkale[1] - 4 Ağustos 2012, İstanbul[2]), Türk film yönetmeni, senarist, öğretim görevlisi, Onursal Profesör.
Metin Erksan | |
|---|---|
 Metin Erksan kamera başında | |
| Doğum |
İsmail Metin Erksan 1 Ocak 1929 Çanakkale |
| Ölüm |
4 Ağustos 2012 İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Nafi Baba Türbesi |
| Meslek | Film yönetmeni, senarist |
| Ödüller | Berlin Film Festivali "En İyi Film" ödülü, Susuz Yaz (1964) |
YaşamıDüzenle
Pertevniyal Lisesi'nde okudu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi 'nin sanat tarihi bölümünden mezun oldu. 1947'den başlayarak çeşitli dergi ve gazetelerde sinema yazıları yazdı. Üniversite yıllarında sinemayla ilgilenen Erksan, 1950'de Atlas Film için Yusuf Ziya Ortaç'ın Binnaz adlı oyununu sinemaya uyarlayarak sektöre adım attı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü'nden 1952'de mezun olan Erksan, aynı yıl Dünya gazetesinde film eleştirileri yazdı. 1952'de senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun yazdığı Karanlık Dünya, Aşık Veysel'in Hayatı-Karanlık Dünya, ilk filmi oldu. Dünya Havacıları Türkiye'de (1958), Büyük Menderes Vadisi (1959) adlı iki belgesel film yaptı.
Edebiyat uyarlamalarına yönelerek kırsal kesim insanlarının sorunlarını işlediği filmlerle başarı kazandı. Susuz Yaz, 1964 Berlin Film Şenliği'nde Altın Ayı Büyük Ödülü'nü, Yılanların Öcü (1961), 1966 Kartaca Film Şenliğinde birincilik kazandı. Kuyu filmi (1968) 1. Adana Film Şenliği'nde birinci oldu. Halit Refiğ ile birlikte Ulusal Sinema anlayışının temsilcisi oldu.
1970 yılından sonra ticari filmler yönetti. 1974-1975'te TV için çağdaş beş Türk öyküsünü (Sabahattin Ali'nin "Hanende Melek", Ahmet Hamdi Tanpınar'ın "Geçmiş Zaman Elbiseleri", Samet Ağaoğlu'nun "Bir İntihar", Sait Faik Abasıyanık'ın Müthiş Bir Tren[3] ve Kenan Hulusi Koray'ın "Sazlık") kısa metrajlı filmler durumuna getirdi.
İDGSA İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Sinema-TV Enstitüsünde, sonradan Mimar Sinan Üniversitesi Sinema-TV Bölümü adını alan okulda öğretim görevlisi olarak çalıştı.
Metin Erksan, 4 Ağustos 2012 tarihinde 83 yaşında öldü.[4]
FilmografiDüzenle
Yönetmen (41)Düzenle
- Karanlık Dünya / Aşık Veysel'ın Hayatı 1952
- Beyaz Cehennem / Cingöz Recai 1954
- Yolpalas Cinayeti 1955
- Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi 1956
- Çakıcı Geliyor / Dokuz Dağın Efesi 1958
- Hicran Yarası 1959
- Nehir ve Uygarlık 1959, Belgesel
- Gecelerin Ötesi 1960
- Şoför Nebahat 1960
- Mahalle Arkadaşları 1961
- Oy Farfara Farfara 1961
- Yılanların Öcü 1961
- Sahte Nikah 1962
- Acı Hayat 1962
- Çifte Kumrular 1962
- Susuz Yaz 1963
- İstanbul Kaldırımları 1964
- Suçlular Aramızda 1964
- Sevmek Zamanı 1965
- Ölmeyen Aşk 1966
- Ayrılsak da Beraberiz 1967
- Kuyu 1968
- İki Günahsız Kız 1969
- Ateşli Çingen 1969
- Dağlar Kızı Reyhan 1969
- Sevenler Ölmez 1970
- Eyvah 1970
- Hicran 1971
- Makber 1971
- Feride 1971
- Keloğlan'la Can Kız 1972
- Süreyya 1972
- Dağdan İnme 1973
- Bir İntihar 1975, TV filmi
- Geçmiş Zaman Elbiseleri 1975, TV filmi
- Hanende Melek 1975, TV filmi
- Müthiş Bir Tren 1975, TV filmi
- Sazlık 1975, TV filmi
- Şeytan 1974
- İntikam Meleği / Kadın Hamlet 1976
- Sensiz Yaşayamam 1977
- Preveze Öncesi 1982, TV dizisi
Yapımcı (2)Düzenle
- Susuz Yaz 1964 (Ulvi Doğan ile birlikte)
- Sevmek Zamanı 1965
- İntikam Meleği / Kadın Hamlet 1976 (Fatma Girik ve Memduh Ün ile birlikte)
Senarist (28)Düzenle
- Beyaz Cehennem / Cingöz Recai 1954
- Yol Palas Cinayeti 1955
- Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi 1956
- Üç Arkadaş 1958
- Dokuz Dağın Efesi 1958
- Hicran Yarası 1959
- Binnaz 1959
- Gecelerin Ötesi 1960
- Şoför Nebahat 1960
- Mahalle Arkadaşları 1961
- Yılanların Öcü 1961
- Acı Hayat 1962
- Susuz Yaz 1963
- Suçlular Aramızda 1964
- İstanbul Kaldırımları 1964
- Sevmek Zamanı 1965
- Ölmeyen Aşk 1966
- Kuyu 1968
- İki Günahsız Kız (İki Hikâyeli Film) 1969
- Feride 1971
- Hicran 1971
- Süreyya 1972
- Dağdan İnme 1973
- İntikam Meleği / Kadın Hamlet 1976
- Vahşi Sevgili 1977
- Sensiz Yaşayamam 1977
- Preveze Öncesi 1982, TV dizisi
- Fırtına Gönüller 1984
Yapıtları (3)Düzenle
- Kanlı Firar 1960 (Öykü: Metin Erksan, Senaryo&Rejisör: Orhan Elmas)
- Ölümsüz Aşk 1995
- Ölümün Ağzı 1996 (Metin Erksan'ın Kuyu filminden uyarlanan film)
ÖdülleriDüzenle
- Berlin Film Festivali, 1964, Susuz Yaz, En İyi Film
- Venedik Film Festivali, 1964, Susus Yaz, Merito Biennale
- Kartaca Film Festivali, 1966, Yılanların Öcü, Altın Madalya
- İzmir Enternasyonal Fuarı 1. Film Şenliği, 1965, Suçlular Aramızda, En İyi Yönetmen
- Türk Filmleri Yarışması, 1961, Gecelerin Ötesi, En İyi Senaryo
- 1. Adana Altın Koza Film Şenliği, 1969, Kuyu, En İyi Yönetmen
- 24. Antalya Film Şenliği, 1987, Kuyu, Onur Ödülü
KitaplarıDüzenle
- Atatürk Filmi, 1989
- Mare Nostrum, 1997
Dış bağlantılarDüzenle
- Beyazperde'de Metin Erksan
- IMDb'de Metin Erksan
- SinemaTürk'te Metin Erksan
- Metin Erksan ile Türk Sineması Üzerine Mülakat 2007 13 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sevmek Zamanı
KaynakçaDüzenle
- ^ "Metin Erksan". Türk Sineması Araştırmaları. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015.
- ^ "Ünlü yönetmen Metin Erksan vefat etti". Milliyet. 4 Ağustos 2012. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015.
- ^ "Müthiş Bir Tren (1975): Bilinçaltının Dehlizlerinde". Bir Dünya Film. 12 Ağustos 2018. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Nafi Baba'ya Defnedilecek". Milliyet gazetesi. 7 Ağustos 2012. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.