Messerschmitt Me 262

İlk jet motorlu savaş uçağı

Augsburg merkezli Messerschmitt AG tarafından geliştirilen Messerschmitt ME 262, (Takma adı: Schwalbe, Türkçe: Kırlangıç), seri olarak üretilen ilk jet uçağıydı.

Messerschmitt Me 262
TürüJet motorlu avcı uçağı
Ulusal köken Almanya
ÜreticiMesserschmitt
İlk uçuşNisan 1941
Hizmete girişNisan 1944
Hizmetten çıkışMayıs 1945
DurumuKullanım dışı
Ana kullanıcıNazi Almanyası
Üretim aralığı1944-1945
Üretim sayısı1430

Çift motorlu uçaktan 1943 ile 1945 yılları arasında 1433 adet üretildi ve bunların yaklaşık 800 adedi İkinci Dünya Savaşı sırasında Wehrmacht hava kuvvetlerine teslim edildi. ME 163 ve Heinkel HE 280 gibi, ME 262 de 1939'un başından itibaren orta ila düşük öncelikli olarak geliştirildi.

Tasarım ve geliştirilme aşamaları

değiştir

Savaşın son zamanlarında Nazi Almanyası'nın umut bağladığı üstün silahlardan biri olarak bilinse de ilk tasarım yaklaşımları 1939 yılında başlamıştır. Havacılık ve savaş bakanlığında taktik yaklaşım ve doktrin üreten subayların savaşı kazanmak için dönemin geleneksel piston motorlu, pervane itişli uçakları yeterli görmesi üzerine, bu projeye savaşın ilk yıllarında kaynak aktarımı yapılmamıştır.

Willy Messerschmitt'in uçaklarda yüksek hızlarda oluşan mukavemet ve direnç sorunları için uçak gövdesine açılı şekilde monte edilmiş kanatlar üzerinde çalışmaları 1935 yılına dayanır. Me 262'de de ilk başta 18,5 derece açılı kanatlar kullanılmıştır.

İlk prototipleri kuyruktan iniş takımlı olarak üretilmiştir fakat, jet motor itkisinin yer yüzeyine eğik açılarda etkimesi ve Hücum açısını gerektiği zaman yükseltmek için kanatlarının önlerinde bulunan stabilizer'lerin taksi esnasında etkisiz kalması üzerine iniş takımları burun ve kanat altlarına yerleştirilmiştir. Motorlar ve gövdenin yere paralel bir duruma getirilmesiyle, son şeklini almamış prototipler üzerinde görülen bu sorunlar etkili biçimde çözülmüştür.

İlk test uçuşları uçağın iskeletini test etme maksatlı olarak 1941 nisanında başlamıştır. Bu esnada kullanılmakta olan BMW 003 jet motorlarının yetersiz kalabileceği düşüncesiyle uçağın burnuna bir pervane ve güç kaynağı olarak Junkers Jumo 210 motoru eklenmiştir. Sadece jet motorlarının kullanıldığı ilk uçuşu temmuz 1942'de yapılmıştır. Adolf Hitler'in emri ile bombardıman görevlerinde kullanılması istenen bu yeni jet için modifikasyonlar 1942 yılının sonlarında tamamlanmıştır. Güvenilmeyen 003 motorları Junkers Jumo 004'lar ile değiştirilmiştir. Fakat jet motor üretiminin zorluğundan dolayı seri üretim 1944 yılına kadar başlayamamıştır. Motorların zamanında üretilememesinin en büyük nedeni ısıya dayanıklı metallerin ve hammaddenin Almanya'daki bulunma zorluğudur. Bu motorlar tamamlandığında ise beklenen ömrü 50 saat, servis ömrü ise yaklaşık 12 saat olmaktaydı. Geleneksel bir motor olan DB601 ile karşılaştırıldığında bu sürenin onda biri kadar olduğu görülür. Isıya dayanıklı metal tabirinde söz konusu olan krom sadece Türkiye'de bulunuyordu ve bu hammaddenin tamamı o sırada İngilizler tarafından Türklerden satın alınmıştı.

İkinci Dünya Savaşı yıllarında henüz geliştirilmemiş olan artyakıcıların eksikliği dolayısıyla da Me 262'nin ivmelenmesi, piston motorlu uçaklara göre yavaş kalmıştır.

Servis tarihi

değiştir

İlk Me 262 birliği test ve eğitim maksatlı olarak 1944 nisanında kurulmuştur. Ünlü Alman pilot Walter Nowotny Temmuz'da birliğin komutanı olarak atanmıştır. Birliğin ismi de Kommando Nowotny olarak değiştirilmiştir. Bu birlik tarihin ilk jet uçak filosu olarak kabul edilir. Eğitim amaçlı olarak ilk operasyonlar 1944 ağustosunda RAF ve USAAF birliklerine karşı yapılmış, 19 düşürülen müttefik uçağına karşın 6 tane Me 262 kaybedilmiştir. Walter Nowotny'nin 1944 kasımında uçağının düşmesi sonucu ölmesi üzerine, eğitim ve uçağın gücünü değerlendirme doğrultularında değişime gidilmiştir.

1945 ocak ayında sadece jetlerden oluşan JG7 birliği kurulmuş, bu birliğin aktif hale gelme sürecinde de bombardıman görevlerinde kullanılmak üzere KG54 birliği savaşa dahil edilmiştir.

Şubat ayında ise bir başka ünlü Alman pilot Adolf Galland'ın komutan olarak atandığı JV44 kurulmuştur. Bu filoya birçok ünlü ve yetenekli pilot dahil edilmeye çalışılmıştır.

Mart ayı süresince ise, Me 262'ler tarafından müttefik bombardıman birliklerine büyük ölçekli saldırılar başlamıştır. 18 Mart, 1945'te JG7'nin 37 uçağı, 1221 bombardıman 632 eskorttan oluşan müttefik armadasına saldırıda bulunmuş 4 kayba karşılık 12 bombardıman, 1 eskort uçağı düşürülmüştür. Bu, Almanların yakaladığı en yüksek oran olsa da savaşın gidişatı üzerine bir etkide bulunulamamıştır.

Az sayıdaki çift kişilik "Me 262 b" modelleri ise radar takılarak gece avcısı olarak kullanılmış, Berlin üzerindeki İngiliz bombardıman birliklerine kayıplar verilmiştir.

Eksikliklerine rağmen Me 262 piston motorlu savaş uçağı devrinin kapanışının sinyalini vermiştir. 800 km/s saat hıza ulaşan bu uçaklar Avrupa savaşında kullanılmış en hızlı müttefik uçağından 150 km/s daha fazla bir sürate sahipti.

Teknik özellikler (Messerschmitt Me 262 A-1a)

değiştir
 

Veri kaynağı Quest for Performance[1] Original Messerschmitt documents[2]

Genel özellikler

  • Mürettebat: 1
  • Uzunluk: 10,6 m (34 ft 9 in)
  • Kanat açıklığı: 12,6 m (41 ft 4 in)
  • Yükseklik: 3,5 m (11 ft 6 in)
  • Kanat alanı: 21,7 m2 (234 ft2)
  • Açıklık oranı: 7,32
  • Boş ağırlık: 3.795 kg (8.367 lb) [3]
  • Brüt ağırlık: 6.473 kg (14.271 lb) [3]
  • Maksimum kalkış ağırlığı: 7.130 kg (15.719 lb) [3]
  • Güç kaynağı: 2 × Junkers Jumo 004B-1 aksiyal akımlı turbojet motor, her biri 8,8 kN (1.980 lbf) itme

Performans

  • Maksimum sürat: 900 km/sa (560 mph, 490 kn)
  • Menzil: 1.050 km (650 mi, 570 nmi)
  • Azami irtifa: 11.450 m (37.570 ft)
  • Tırmanma oranı: 20 m/s (3.900 ft/dak) maksimum ağırlık olan 7.130 kg (15.720 lb)'da
  • İtme/ağırlık: 0,28

Mühimmat

  • Silahlar: 4 × 30 mm MK 108 top (A-2a sadece iki topa sahipti)
  • Roketler: 24 × 55 mm (2,2 in) R4M roketi
  • Bombalar: 2 × 250 kg (550 lb) bomba veya 2 × 500 kg (1.100 lb) bomba (A-2a)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Loftin, L.K. Jr. Quest for Performance: The Evolution of Modern Aircraft. 29 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NASA SP-468. Retrieved: 25 September 2018. Chapter 11 Part 2
  2. ^ Radinger & Schick 1996, s. 110 based on original Messerschmitt data.
  3. ^ a b c ME-262 A-1 Pilot's Handbook, T2 Airforce Material Command, Wright Field Dayton Ohio