Mengistu Haile Mariam

Etiyopya'nın ilk cumhurbaşkanı

Mengistu Haile Mariam (d. 21 Mayıs 1937), Etiyopya'da yüzlerce yıllık monarşiyi deviren ve sosyalist bir devlet kurmayı amaçlamış asker ve devlet adamı. 1977-1991 arasında Etiyopya devlet başkanı. Etiyopya İşçi Partisi 1. Genel Sekreteri. (1977-1991)

Mengistu Haile Mariam
መንግሥቱ ኀይለ ማሪያም
Etiyopya İşçi Partisi genel sekreteri
Görev süresi
12 Eylül 1984 - 21 Mayıs 1991
Yerine geldiği Pozisyon kuruldu
Yerine gelen Pozisyon kaldırıldı
1. Etiyopya devlet başkanı
Görev süresi
10 Eylül 1987 - 21 Mayıs 1991
Başbakan Fikre Selassie Wogderess
Hailu Yimenu
Tesfaye Dinka
Yerine geldiği Derg Başkanı olarak Kendisi
Yerine gelen Tesfaye Gebre Kidan (geçici)
Derg Başkanı ve Etiyopya Devlet Başkanı
Görev süresi
17 Kasım 1974 - 28 Kasım 1974
Geçici
Yerine geldiği Aman Andom
Yerine gelen Tafari Benti
Görev süresi
3 Şubat 1977 - 10 Eylül 1987
Yardımcı Atnafu Abate (Şubat-Kasım 1977)
Yerine geldiği Tafari Benti
Yerine gelen Başkan olarak Kendisi
21. Afrika Birliği Örgütü başkanı
Görev süresi
6 Haziran 1983 - 12 Kasım 1984
Yerine geldiği Daniel arap Moi
Yerine gelen Julius Nyerere
Kişisel bilgiler
Partisi Etiyopya İşçi Partisi (1984–1991)

İmparator Haile Selassie'yi devirmek isteyen genç subaylar arasına katıldı. Haziran 1974'te subayların devrim komitesi Derg'in başkanlığına getirildi. İmparatorun Eylül 1974'te tutuklanmasından sonra kurulan Geçici Askeri Yönetim Konseyi'nin (PMAC) başkan yardımcılığına atandı. Kasım 1974'te Mengistu PMAC başkanının ve önderlerinden 60'ının öldürülmesini emretti. PMAC içindeki seçkin kişileri öldürdükten sonra düzenin en güçlü adamı olarak sivrildi. Sanayi ve çiftliklerin ulusallaştırılmasına girişti. Sivil halk arasında yönetime karşı başlatılan Beyaz Terörü, uyguladığı Kızıl Terör Kampanyası ile ezdi. Ülkenin tartışmasız tek yöneticisi haline geldi.

1977 sonlarında Somali'nin, Somalice konuşulan Ogaden bölgesini ele geçirmek üzere başlattığı saldırıyı SSCB'den sağladığı silah ve Kübalı askerlerin desteğiyle durdurdu. 1984'te Etiyopya İşçi Partisi'ni kurdu. Ülkenin kuzeyindeki Tigre ve Eritre bölgelerindeki silahlı ayaklanmalarla ve Etiyopya'nın o güne değin yaşadığı en büyük kuraklık ve kıtlıkla uğraşmak zorunda kaldı. Çiftlikleri kolektifleştirilmesi ve köylüleri başka yerlere sürmesi tarıma dayalı ekonomiyi çökertti. Sovyetler Birliği'nin verdiği desteği çekmesi üzerine Mengistu yönetimi giderek zayıfladı. Mayıs 1991'de cumhurbaşkanlığından istifa ederek Zimbabve'ye kaçtı.

Aralık 2006'da bir Etiyopya mahkemesi tarafından, 1977-1978 arasında uyguladığı Kızıl Terör Kampanyası[1] sırasında işlenen soykırım suçlarından suçlu bulunarak gıyabında ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Hâlen Zimbabve'de sürgün olarak yaşamaktadır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "BBC NEWS | Africa | Mengistu found guilty of genocide". news.bbc.co.uk. 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020.