Menengiç (Çitlembik) (Pistacia terebinthus), sakız ağacıgiller (Anacardiaceae) familyasından bir ağaç[1] türü.

Menengiç
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Şube: Magnoliophyta
(Kapalı tohumlular)
Sınıf: Magnoliopsida
(İki çenekliler)
Takım: Sapindales
Familya: Anacardiaceae
(Sakız ağacıgiller)
Cins: Pistacia
Tür: P. terebinthus
Pistacia terebinthus
L.
Çiçekler
Pistacia terebinthus

Morfolojik özellikleri

değiştir

Türkiye'de 2–3 m boylarında çalı veya 10 m'ye kadar boylanabilen ağaç formlarında görülebilmektedir. Karşılıklı dizilmiş bileşik yapraklar 5-11 parlak yaprakçıktan oluşur ve reçine kokusu verir. Kırmızımsı mor renkli çiçekler Mart ve Nisan aylarında görülür. Mürekkep meyve, küçük ve küre biçiminde olup olgunlaşınca yeşil ve maviye dönüşür. Tohumlar Eylül-Ekim aylarında olgunlaşır.

Ekolojik özellikleri

değiştir

Drenajı iyi, hafif, kuru ve sıcak toprakları tercih eder. En iyi gelişmeyi alkali topraklarda yapar. Fazla boylanmaz ve yavaş büyür. Işık isteği yüksektir. İki evciklidir.

Üretimi

değiştir

Tohum ve çelikle üretilir. Çelikle üretimde henüz olgunlaşmış yarı odunsu çelikler Temmuz ayında alınarak çoğaltılır.

Kullanımı

değiştir

Meyveleri çerez veya böreklerde iç malzemesi olarak tüketilir. Ayrıca meyvelerinden menengiç kahvesi, yağından sabun(bıttım sabunu) yapılır.

Dağılımı

değiştir

Türkiye'deki sıcak bölgelerde özellikle Ege,Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu'nun kırsal kesimlerinde yetişir.

İsimler

değiştir

Menengiç yörelere göre çitlenbik, çıtlık, çitemik, bıttım gibi farklı isimlerle anılır. Örneğin Adana'nın Kozan ilçesinde Çıtımık olarak adlandırılır. Antalya ilinin Akseki ve Manavgat ilçelerinde çöğre veya sakızlak adıyla anılır. Burdur'un Bucak ilçesinde çıtlık denilir. Kürtçede ise Kezwan, Zazaca ise Kozun, Kızınîr ve Qıznaw olarak adlandırılmaktadır.

Kaynakça

değiştir