Madrabaz Kvaçi
Madrabaz Kvaçi (Gürcüce: კვაჭი კვაჭანტირაძე / k'vaçi k'vaç'ant'iradze), Gürcü yazar Miheil Cavahişvili'nin romanı. Özgün adı Kvaçi Kvaçantiradze olan roman, 1924'te yazılmış ve Parna-Beka Çilaşvili tarafından Türkçeye çevrilip 2017'de Madrabaz Kvaçi adıyla yayımlanmıştır.[1][2] Madrabaz Kvaçi, Gürcü edebiyatında pikaresk roman türünün en önemli örneği kabul edilir.
| კვაჭი კვაჭანტირაძე "k'vaç'i k'vaç'ant'iradza" | |
 | |
| Yazar | Miheil Cavahişvili |
|---|---|
| Çevirmen | Parna-Beka Çilaşvili |
| Ülke | Gürcistan |
| Dil | Gürcüce |
| Türler | Roman, Pikaresk roman |
| Yayım | 1924 (özgün) 2017 (Türkçe) |
| Yayımcı | Paris Yayınları |
| Sayfa | 416 |
| ISBN | 978-605-66850-7-1 |
Madrabaz Kvaçi, kendisini düşünen ve çabuk para kazanma uğruna her türlü kurnazlığa başvuran genç bir adam olan Kvaçi Kvaçantiradze ile arkadaşlarının macera dolu hikâyesini anlatır. Kvaçi'nin yaşamını sürdürmeye uğraştığı Çarlık Rusyası, dönemin yöneticilerini parmağında oynatan Rasputin, I. Dünya Savaşı ve ardından gelen Ekim Devrimi, bir bakıma romanın arka planını oluşturur. Roman, Kvaçi Kvaçantiradze'nin İstanbul'da yeni yaşamına başlamasıyla son bulur.[3]
Roman karakterleri
değiştir- Kvaçi Kvaçantiradze – Romanın başkişisi. Dolandırıcı ve maceraperest. Geronti Kikodze anılarında Kvaçi Kvaçantiradze’nin Çarlık Rusya'sında, savunma bakanlığında ve gizli diplomaside çevirdiği dolaplarla tanınan Vasil Dumbadze’nin prototipi olduğunu yazar.
- Silibistro Kvaçantiradze – Kvaçi’nin babası.
- Pupi – Kvaçi’nin annesi.
- Notio – Kvaçi’nin anneannesi.
- Huhu Çiçia – Kvaçi'nin dedesi, Notio'nun kocası.
- Aşordia – Sahte çarlık belgeleri düzenleyen üçkâğıtçı.
- Budu Şolia – Kutaisi’de küçük bir lokantanın sahibi. Kvaçi büyüme çağında onun yanında kalır.
- Tsviri – Budu’nun karısı. Kvaçi’nin ilk “pilici”.
- Beso Şikia – Kvaçi’nin arkadaşı.
- Celil – Kvaçi’nin arkadaşı.
- Grigori Rasputin – Çarlık sarayında muteber kişi. Şifacı ve din adamı. Romanda Kvaçi ile Rasputin’in ilişkisi tamamen kurgusaldır (Kvaçi’nin Rasputin’i öldürmesi de).
- Ladi Çikinciladze - Kvaçi’nin arkadaşı.
- Rebeka – Kvaçi’nin sözde aşklarından biri.
- Elene – Kvaçi’nin sözde aşklarından biri.
- Madam La Fauche – Kvaçi’nin sözde aşklarından biri. Şantanın primadonnası Parisli kadın.
- Aleksi İremadzde – Kvaçi’nin Tiflis’te hapishanede tanıştığı yaşlı biri. Kvaçi hapishaneden çıkınca onun evine yerleşir ve kızıyla beraber olur. Evini sattırarak adamı dolandırır.
- Liza Hanım – İstanbul'da bir "genelevin" Rum patroniçesi. Kvaçi'nin yanına sığındığı ve "jigolosu" olduğu kadın.
Başlıca çevirileri
değiştir- Almanca, 1986 – Das fürstliche Leben des Kwatschi5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Arapça, 1994 – مغامرات كفاتشي / "Mağamerat Kvantşi"31 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Rusça, 1999 – «Каналья»31 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İngilizce, 2014 – Kvachi23 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türkçe, 2017 – Madrabaz Kvaçi31 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uyarlamalar
değiştirKvaçi Kvaçantiradze tiyatro oyunu, animasyon filmi ve radyo oyunu olarak uyarlanmıştır.
Tiyatro oyunu
değiştirRoman 1974 yılında Kote Maharadze tarafından tiyatro oyunu olarak yazıldı. Marcanişvili Tiyatrosu'nda sahneye koyuldu. Oyunun yönetmeni Dimitri Aleksidze'ydi.[4]
Animasyon filmi
değiştirRoman, Davit Siharulidze yönetiminde 2012 yılında animasyon filmi haline getirildi.[5]
Radyo oyunu
değiştirRoman, 1988 yılında radyo oyunu haline getirildi. Oyunun yazarı ve yönetmeni Tengiz Goşadze, ses yönetmeni Romeo Ter-Grigoryan'dı.[6][7]
Kaynakça
değiştir- ^ "Madrabaz Kvaçi". 5 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2017.
- ^ "Şey'leri Şey Eden Kvaçi" - İrem Civelek". 19 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2017.
- ^ ""პერსონაჟთა სახეები მიხეილ ჯავახიშვილის შემოქმედებაში" ("Miheil Cavahişvili'nin Eserlerindeki Kişilerin Tasvirleri")". 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2017.
- ^ "კვაჭი კვაჭანტირაძე-"Kvaçi Kvaçantiradze" Gürcüce tiyatro oyunu". 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2017.
- ^ ""კვაჭი კვაჭანტირაძე-"Kvaçi Kvaçantiradze" Gürcüce animasyon filmi=http://www.imovies.cc/movies/42763/Kwachi-Kwachantiradze".
- ^ "რადიოსერიალი - მიხეილ ჯავახიშვილი ,,კვაჭი კვაჭანტირაძე" / Radyo Dizileri, Miheil Cavahişvili - Kvaçi Kvaçantiradze=http://radio1.ge/ge/videos/view/149445.html".
- ^ ",,კვაჭი კვაჭანტირაძე რადიოდადგმა / "Miheil Cavahişvili - Kvaçi Kvaçantiradze" - Gürcüce radyo oyunu]=https://www.youtube.com/watch?v=_WTTSr3lUNY მიხეილ ჯავახიშვილი".