Kıyı terası, kıyı taraçası veya seki, dalgalarla oluşturulmuş ama günümüzde deniz yüzeyinin üzerinde bulunan nispeten düz, yatay ve hafifçe eğimli eski aşınma platformudur. Kıyı terasları kıyıya paralel onlarca kilometre uzayabilir. Deniz dalgaları sayesinde oluşan bu yer şekli eğimlidir. Deniz yatağına alüvyonalarını yayarak yatağı kazmaktadır ve böylece derinleşerek basamakları oluşturmaktadır. Epirojenez sayesinde oluşan bu yer şekli, aşınan toprakların yükselmesiyle oluşmaktadır. Genişliği değişmektedir. Taraçalar östatik hareketler, iklim değişmeleri ve tektonik hareketlerle oluşabilir. Bunun başlıca örneklerinden biri Yeni Zelanda’daki Wellington yakınlarındaki taraçalardır. Houn taraçaları, Unesco’nun geçici listesinde yer almaktadır. Ayrıca taraçalar üzerinde araştırmalar yapmak amacıyla 1926 yılında Milletlerarası Coğrafya Birliği’ne bağlı Taraçalar Komisyonu kurulmuştur.[4][5]

[1] Kıyı terasları birikimi ile 1) düşük gelgit uçurum / rampa, 2) Modern kıyı platformu, 3) / iç kenarı, modern bir kıyı açısı, 4), modern deniz çentik uçurumdan, 5) eski kıyı platformu, 6) paleo-kıyı açısı, 7) paleo-deniz uçurum, 8) Teras kapak mevduatlar / deniz yatakları, kolüvyon, 9) alüvyal yelpaze, 10) çürümüş ve kapalı deniz uçurum ve kıyı platformu, 11) paleo- deniz seviyesi I, 12) paleo-deniz seviyesi II
Yeni Zelanda'daki kıyı terasları
[2] Yeni Zelanda'daki kıyı terasları
[3] Kuzey deniz terası sahili Hava fotoğrafı Santa Cruz, California

Morfolojisi

değiştir

Bir deniz teras platformu genellikle 1 °- 5 ° arasında bir değeri sahiptir. Eski gelgit aralığına bağlı olarak, genişliği çok değişkendir. 1000 m'ye kadar ulaşan bu platform, kuzey ve güney yarım kürelerde farklı uzunluklarda görünür. Üstteki teras seviyeleri genellikle daha iyi korunmuştur. Eski teraslar deniz veya alüvyal malzeme ile kaplıdır. Kıyı teraslarının karmaşık geçmişi farklı yaş topraklarını geniş bir yelpazede bulundurulabilir. Korunan alanlarda tsunami yatakları sallochtonous kumlu ana materyalleri bulunabilir. Deniz terasları üzerinde bulunan ortak toprak türleri planosols ve solonetz içerir.

Örnekleri

değiştir

Kıyı terasları dünyada birçok geodinamiğini etkilemiş sahillerde bulunur. Örneğin Wellington (Yeni Zelanda) yakınlarındaki teraslar dünyanın en iyi ve en kapsamlı örneklerinden biri olma özelliğini taşır. Ayrıca Yeni Zelanda'nın Kuzey Adasında yer alan Plenty Körfezi, Santa Cruz yakınlarındaki Davenport terasları örnek gösterilebilir. Güney Amerika Kıyılarında da kıyı terasları mevcuttur. Şu anda olan UNESCO'nun geçici listesinde dünya mirası adı altında Houn terasları bulunmaktadır.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2014. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2014. 
  4. ^ "Seki (Taraça) - Coğrafya Sözlüğü". www.cografya.gen.tr. 18 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022. 
  5. ^ "Taraçalar Meselesi". 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022.