Kırmızı Başlıklı Kız
Kırmızı Başlıklı Kız, küçük bir kız ile kurt arasındaki olaylara dayanan bir Avrupa halk masalı.
Sözlü edebiyata dayalı masalın bilinen ilk yayımlanmış versiyonu, Fransız masalcı Charles Perrault'nun 1697 yılında basılmış Kaz Ana’nın Masalları kitabında yer alır. Bu ilk versiyonda öykü, kurdun kızı yemesi ile sona erer.[1] Masalın tarih içinde birçok değişik versiyonu ortaya çıkmıştır. Hikâyenin, bilinen hâli 19. yüzyılda Grimm kardeşler'in Alman köylerinde topladıkları masallardan derlenip yazıya geçirilmiştir; bir avcının kurdun karnını yarıp büyükanneyi ve kırmızı başlıklı kızı kurtarmasıyla son bulur.
Masalda işlenen tema, yasaklanmış bir şeyi yapmanın cezasıdır. Ormanda oyalanması yasaklanan kız, bu yasağa uymadığı için cezaya uğrar. Çocukların tanımadıkları kişilerle konuşmaması gerektiği şeklinde bir ders verilir. Masalın cinsellikle dolu folklorik bir eserken çocukların aile sözü dinlemesini salık veren didaktik bir esere evrildiği düşünülür ve masaldaki semboller, bir kız çocuğun ilk cinsel deneyimleri olarak yorumlanır.[2] Kırmızı Başlıklı Kızın yoldan çıkması, namusunu korumaktan sorumlu bir genç kızın toplumun istemediği, onaylamadığı bir cinsel eylem içerisine girmesi; kurt, genç kızı yoldan çıkaran bir erkek; avcı ise kızın sağduyusu olarak yorumlanmıştır.[3] Üç kuşak kadın ile erkek arasındaki çatışmanın sergilendiği, kadının galibiyetiyle biten bir masal olarak da yorumlanmıştır.[4]
Kimi yorumlara göre masalda Hint mitolojisinin izleri vardır; Kırmızı başlıklı kız şafağı, onu yutan kurt ise batan güneşi veya kışı simgeler.[1] Masalın Çin versiyonunda kurdun yerini kaplan, İran versiyonunda küçük kızın yerini küçük bir erkek alır.[1]
Öykü
değiştirKırmızı başlıklı (ya da pelerin ve kukuleta) bir giysi giyen küçük kızı annesi, yiyecek vermesi için hasta büyükannesinin ormandaki kulübesine gönderir. Küçük kıza, yolda durmamasını tembihler. Kızı ormanda yürürken gören bir kurt, onu yemek için bir plan yapar. Kurt, kibarca kıza nereye gittiğini sorar. Kız, kurdu arkadaş canlısı gördüğü için kurda cevap verir. Kurt, kıza büyükannesi için biraz çiçek toplamasını söyleyip farklı bir yola yönlendirir. O çiçek toplarken kurt büyük annenin evine varıp onu yutar; büyük annenin geceliğini giyip yatağına girer.
Kulübeye varan kız, ninesinin kocaman kulakları, gözleri, elleri ve ağzı olduğunu fark eder. Kurt kızı yutar ve uykuya dalar. Bir oduncu (veya avcı) büyük anneyi ziyarete gelir; yatakta uyuyan kurdu görünce olanları anlar, kurdun karnını makasla yarıp kırmızı başlıklı kız ile ninesini kurtarır. Kız, uyuyan kurdun karnını taşlarla doldurur. Kurt, uyanınca devrilir ve ölür. Kırmızı başlıklı kız, “yaşadığım sürece bir daha asla kendi kendime yoldan çıkıp, ormana girmeyeceğim” der. Neşe içinde evine döner ve bir daha kıza hiç kimse zarar veremez.
Kaynakça
değiştir- ^ a b c Altan, Çetin. "Çocuk Masallarının Kökeni:Kırmızı Başlıklı Kız". Milliyet gazetesi, 17 Nisan 1972.
- ^ "Bir Masalın Cinsel Sembolizmi Üzerine Ortaçağ'dan Tarihi Bir Kaynaklık". 5harfliler.com. 29 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2016.
- ^ Altuntaş, İsmail hakkı. "Kırmızı Başlıklı Kız Masalının Şifresi". ismailhakkialtuntas.com/. 20 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2016.
- ^ Akar, Özlem. "Türk Masallarında Kadın Figürü Üzerine Bir İnceleme" (PDF). 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ocak 2016.