Jorge Rafael Videla

Arjantinli siyasetçi (1925-2013)

Jorge Rafael Videla Redondo (d. 21 Ağustos 1925, Buenos Aires eyaleti - ö. 17 Mayıs 2013; Marcos Paz, Buenos Aires), Arjantinli asker ve siyasetçi. 1976-1981 yılları arasında fiilen Arjantin Devlet Başkanı olarak görev yaptı.[1]

Jorge Rafael Videla
42. Arjantin Devlet Başkanı
fiilen
Görev süresi
29 Mart 1976 - 29 Mart 1981
Yerine geldiği Isabel Martínez de Perón
Yerine gelen Roberto Eduardo Viola
124. Tucumán Valisi
fiilen
Görev süresi
4 Ağustos 1970 - 10 Aralık 1970
Yerine geldiği Jorge Daniel Nanclares
Yerine gelen Carlos Alfredo Imbaud
Kişisel bilgiler
Doğum Jorge Rafael Videla
2 Ağustos 1925(1925-08-02)
Mercedes, Buenos Aires, Arjantin
Ölüm 17 Mayıs 2013 (87 yaşında)
Marcos Paz, Buenos Aires, Arjantin
Evlilik(ler) Alicia Raquel Hartridge
Çocuk(lar) Maria Cristina
Jorge Horacio
Alejandro Eugenio
María Isabel
Pedro Ignacio
Fernando Gabriel
Rafael Patricio
Bitirdiği okul Colegio Militar de la Nación
Mesleği Asker
Dini Roma Katoliği
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Arjantin
Branşı Arjantin Ordusu
Hizmet yılları 1944-1981
Rütbesi Korgeneral

1973 yılında genelkurmay başkanı oldu. 1975'te ordunun baskısıyla Isabel Perón tarafından başkomutanlığa atandı.[2] Bu göreve başlar başlamaz ordu üst kademelerinde değişikliğe giderek Peronizm'e yakınlık duyan komutanları görevden aldı.[3] Aynı yıl Tucuman eyaletinde Marksist eylemcilere karşı başlattığı askerî harekât sırasında yüzlerce gerilla öldürüldü.[4]

24 Mart 1976'da ordunun yönetime el koymasıyla Isabel Peron cumhurbaşkanlığından uzaklaştırıldı.[1] General Orlando Ramon Agosti ve Amiral Emilio Massera'yla birlikte oluşturduğu üç kişilik bir askerî cuntanın başı olarak devlet başkanlığını üstlendi.[1] Ülkede düzen yeniden kurulduktan sonra sivil yönetime geçileceğini açıkladı, Ulusal Kongre'nin çalışmalarını durdurdu ve yasama yetkilerini dokuz kişiden oluşan bir askeri komisyona devretti.[1] Mahkemelerin, siyasi partilerin ve sendikaların çalışmaları durduruldu; bütün önemli görevlere subaylar atandı.[1] Yalnızca Mart ayının son haftasında yolsuzluk suçlamasıyla 4 bin kişi tutuklandı.[1] Bundan sonra ekonominin canlanması amacıyla Peronizm'in düzenlemelerine son vererek serbest pazar ekonomisini güçlendiren önlemler aldı. Bu önlemlerin bir ölçüde başarılı olmasına karşın emekçilerin hoşnutsuzluğu sürdü.[1]

Marksist harekete uyguladığı baskılar, bütün dünyada ağır eleştirilerle karşılandı.[1] Aynı zamanda ordunun aşırı sağcı kanadının tehditleriyle de karşı karşıyaydı.[1] Aşırı sağın sınırsız otoriterliğini benimsememekle birlikte, gazeteci ve öğretim görevlisi gibi aydınlara yönelik tutuklamaları sürdürdü.[1] 1981'de görevden çekilerek yerini General Roberto Eduardo Viola'ya bıraktı.[1]

Aralık 1983'te sivil yönetime geçilmesinin ardından Videla ve Massera cinayet suçundan yargılanarak 1985'te ömür boyu hapis cezasına mahkûm edildilerse de 1990'da Carlos Menem tarafından çıkarılan afla serbest bırakıldılar.[1] 1998'de, iktidarı sırasında gözaltında kaybolanlar nedeniyle suçlu bulundu ve 28 gün hapiste kaldıktan sonra sağlık gerekçeleriyle cezası ev hapsine çevrildi.[1]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f g h i j k l m Galasso, Norberto (2019). Historia de la Argentina, vol. I&II (İspanyolca). Buenos Aires: Colihue. ISBN 978-950-563-478-1. 
  2. ^ Lewis, Daniel K. (2003). The History of Argentina. Palgrave Essential Histories Series (İngilizce). New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-4039-6254-6. 
  3. ^ Abad de Santillán, Diego (1971). Historia Argentina (İspanyolca). Buenos Aires: Tipográfica Editora Argentina. 
  4. ^ Crooker, Richard A. (2009). Argentina (İngilizce). New York: Infobase Publishing. ISBN 978-1-4381-0481-2. 
Askerî görevi
Önce gelen
Ernesto Della Croce
Arjantin Silahlı Kuvvetleri Ortak Kurmay Başkanı
1975
Sonra gelen
Eduardo Betti
Önce gelen
Arturo Numa Laplane
Arjantin Ordusu Genel Komutanı
1975–1977
Sonra gelen
Roberto Eduardo Viola
Ordu Başkomutanı olarak
Siyasi görevi
Önce gelen
Jorge Daniel Nanclares
Tucumán Valisi
1970
Sonra gelen
Carlos Alfredo Imbaud
Önce gelen
Isabel Martínez de Perón
Arjantin Devlet Başkanı
1976–1981
Sonra gelen
Roberto Eduardo Viola