Ilıkaynak, Erzurum ilinin Olur ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Ilıkaynak
Harita
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Ilıkaynak
Ilıkaynak
Ilıkaynak
Ilıkaynak'ın Erzurum 'daki konumu
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeOlur
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım1788 m
Nüfus
 (2022)[1][2]
 • Toplam86
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25650

Tarihçe değiştir

Ilıkaynak'ın eski adı Argunisi veya Eregunisi'dir. Argunisi (არგუნისი) veya Eregunisi (ერეგუნისი), Murgul ilçesindeki Ereguna köyünün adını çağrıştırması asçısından dikkat çekici bulunmuştur.[4] Bu yer adı Türkçeye Ergunis, Arkonis gibi biçimlerde girmiştir. Nitekim 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Ergunis / Eregunis (اركونسی) olarak geçer.[5]

Argunisi, tarihsel Gürcistan'ın bir bölgesi olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bugünkü köyün sınırları içinde bulunan kale de bu dönemden kalmış olmalıdır.[4]

Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Argunisi köyünde 38 hanede 101 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 202 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[4]

Argunisi, 1877-1878 savaşının ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Oltu sancağının Tausker kazasının köylerinden biriydi. 1886 nüfus sayımında Arkunis (Аркунисъ) olarak kaydedilmiş olan köyün nüfusu, 112'si erkek ve 121'i kadın olmak üzere, 40 hanede yaşayan 233 kişiden oluşuyordu. Nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[6] Arkunis köyünün nüfusu 1896 yılında 302 kişi, 1906 yılında 355 kişiye yükselmiştir.[7]

Okami, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Ergunsi / Eregunsi (اركونسی) olarak geçer. Bu sırada köy Erzurum vilayetinin Tortum kazasının Olur nahiyesine bağlıydı.[5] 1940 genel nüfus sayımında "Arkonis" biçiminde yazılmış olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 376 kişiden oluşuyordu.[8] Argunisi veya Arkonis "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Ilıkaynak olarak değiştirilmiştir.[9] Ilıkaynak köyünün nüfusu 1965 yılında 447 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 183 kişi okuma yazma biliyordu.[10]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Olur Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]

Coğrafya değiştir

Mahalle, Erzurum il merkezine 179 km, Olur ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır.[12] Mahalle, Olur'un kuzeyinde olup, bir köy yoluyla, doğrudan ilçe merkezine bağlıdır.[13]

Nüfus değiştir

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 86[1]
2021 94[1]
2020 99[1]
2019 93[1]
2018 97[1]
2017 98[1]
2016 92[1]
2015 105[1]
2014 108[1]
2013 108[1]
2012 122[2]
2011 117[2]
2010 121[2]
2009 118[2]
2008 117[2]
2007 110[2]
2000 114[2]
1990 231[14]
1985 298[15]
1965 447[16]

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Olur Ilıkaynak Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 30 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  2. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Ilikaynak, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 17 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  4. ^ a b c Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 71. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "dspace.nplg.gov.ge" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
  6. ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, sıra no: 771". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  7. ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 121, ISBN 9786052100271.
  8. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 248.
  9. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 281". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021. 
  10. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 259.
  11. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  12. ^ "Ilıkaynak Mahallesi". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  13. ^ "Google Maps". Google Maps. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  16. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar değiştir