I. Aleksios (Trabzon imparatoru)

İlk Trabzon İmparatoru

I. Aleksios Megas Komninos (YunancaΑλέξιος Α΄ Μέγας Κομνηνός) (yaklaşık 1182 - 1 Şubat 1222), 1204 yılından 1222 yılına kadar Trabzon İmparatorluğu'nun ilk imparatorudur. Manuil Komninos ile III. Giorgi'nin kızı Rusudan'ın en büyük oğludur. Böylece Bizans İmparatoru I. Andronikos'un torunudur. Andronikos tahtan alınıp, 1185 yılında öldürüldü. Manuil aynı zamanda kör edildi ve sonrasında tarihi kayıtlarda ismi geçmemesine istinaden muhtemelen öldürüldü. Geride iki çocuk bıraktı: Aleksios ve David. Anneleri Rusudan onları Gürcistan ya da Karadeniz'in güney sahillerine kaçırdı.

I. Aleksios
Αλέξιος Α' Μέγας Κομνηνός
Romalıların İmparatoru ve Otokratı
Arması
Trabzon İmparatoru
Hüküm süresi1204 - 1 Şubat 1222
Önce gelenmakam oluşturuldu
Sonra gelenI. Andronikos Gidos
Doğumc. 1182
Konstantinopolis
Ölüm1 Şubat 1222
Trabzon
Eş(ler)iTheodora Aksuhina
Çocuk(lar)ıI. İoannis Aksuh
I. Manuil Megas Komninos
Komnini
Tam adı
I. Aleksios Megas Komninos
HanedanKomninos Hanedanı
BabasıManuil Komninos
AnnesiRusudan

İmparatorluğun kurulması değiştir

Nisan 1204 tarihinde, Dördüncü Haçlı Seferi, Konstantinopolis'i almadan önce, 22 yaşında[1] Aleksios, teyzesi Gürcü Kraliçesi Tamar'ın sağladığı birliklerle Trabzon'u ele geçirdi.

Komninos Hanedanı, Karadeniz'de eskiye dayalı uzun süreli ilişkiler nedeniyle sevilmekteydiler. Büyükbabası Andronikos, Trabzon ile Sinop arasına Oinaion kalesini yaptırmıştı. Aleksios, Roma İmparatoru ve Büyük Komninos (YunancaΜέγας Κομνηνός, Megas Komnēnos) unvanlarını almıştır fakat bu unvan Georgios Akropolitis'in vakayinamelerine kadar görülmemektedir. Yuhannes Bessarion'un Bizans tarihinde yazdığına göre bu unvan ve Trabzon hanedanı en az 257 yıl ve daha uzun sürmüştür. Yeni devlet, Herakleia'dan doğuya Trabzon'un kendisi ve sonrası Gürcü sınırında Soterioupolis'e kadardır. Aleksios Kırım'ın bazı bölgelerini Trabzon'a haraca bağlamıştır. Cherson, Kerç ve onların hinterlandları, Deniz ötesi anlamına gelen Perateia ismiyle bir vilayet haline getirilmiştir. Sinop'un Anadolu Selçuklu Devleti'ne kaybedilmesi, İznik İmparatorluğu ile doğrudan bağlantının kaybolmasına neden olmuştur. Trabzon'un dış ilişkileri Gürcistan, Anadolu Selçuklu Devleti, özellikle Cenevizliler olmak üzere İtalyan deniz şehirleri ve Erzurum ve Erzincan bulunan küçük emirliklere odaklanmıştır.

I. Theodoros, İznik İmparatorluğu'nu kurmuş; Theodore Mangaphas, Philadelphia'yı almış ve Manuil Maurozomes ise Maeander'da kızını Küçük Asya'nın büyük kısmının hükümdarı Anadolu Selçuklu Sultanı I. Gıyaseddin Keyhüsrev'e vererek kendini güvenlik altına almıştı. Uzaktaki Klikya'da bulunan Ermeni krallığı ve Troad'daki Ermeni ahalisi bir tehdit oluşturmuyordu. Konstantinopolis Latin İmparatorluğu ile yapılan anlaşma ile Paflagonya Latin İmparatoruna verilmiştir.

Ailesi değiştir

Aleksios Trabzon soylusu Theodora Aksuhina ile evlenmiştir. Bu evlilikten:

Aleksios, 18 yıllık hükümdarlık sonrası 40 yaşında 1 Şubat 1222 tarihinde ölmüştür. En büyük oğlu henüz küçük olduğu için taç damadı Andronikos'a geçmiştir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ Mihail Panaretos, History p. 266 Lambros.

Konuyla ilgili yayınlar değiştir

Resmî unvanlar
Önce gelen:
İmparatorluk kuruldu
 
Trabzon İmparatoru

1204-1222
Sonra gelen:
I. Andronikos