Hecuba boşluğu asteroitleri

Hecuba boşluğu asteroitleri, dış ana kuşak asteroitlerini Cybelles grubundan ayıran sınır çizgisi olarak da kabul edilen, asteroit kuşağındaki en büyük Kirkwood boşluklarından biri olan Hecuba boşluğunda 3,27 AU'da bulunan dinamik bir rezonans asteroit grubudur. Hecuba boşluğunda bulunan bir asteroit, Mars'ın veya Jüpiter'in yörüngesiyle kesişene kadar uzun bir süre boyunca yavaş yavaş yörüngesini bozabilecek olan gaz devi Jüpiter ile 2:1 ortalama hareket rezonansında kalmaktadır. Hecuba boşluğundaki bir asteroidin yörüngesinin dinamik istikrarına bağlı olarak üç alt grup olduğu ortaya atılmıştır. Bunlar, tahmini ömrü 100 milyon yıldan fazla olan, marjinal olarak kararsız Griqua asteroitleri, kararlı Zhongguo asteroitleri (500 milyondan fazla, hatta 1 milyar yıldan fazla) ve dinamik ömrü 70 milyon yıldan daha az olan son derece dengesiz isimlendirilmemiş diğer bir alt gruba ayrılmış alt gruplardır.^[1]^[2]^[3]

Güneş Sistemi'nin daha da dışına doğru bakıldığında, Hecuba boşluğundaki asteroit grubunu Cybelleler (7:4), Hildalar (3:2), Thuleler (4:3) ve Jüpiter truvaları (1:1) takip etmektedir.

Tanım değiştir

Gerek Zhongguo (kararlı) gerekse Griqua asteroitleri (az kararlı) 70 milyon yılın üzerinde yaşam sürelerine sahip “uzun ömürlü” grup olarak da tanımlanmaktadır ve bu şekilde “kısa ömürlü” popülasyondan ayrılmaktadır. Griqua ve Zhongguo'nun yaşam süreleri açısından net bir şekilde farklı gruplara ayrılması da sorgulanmış ve takip eden çalışmalar iki uzun ömürlü grup arasındaki eşik yaşam süresini 500 milyon yıldan 1 milyar yıla çıkarmıştır.^[2]

Griqua asteroitleri değiştir

Griqua asteroitleri ("Griquas" olarak da bilinir), marjinal yörünge özellikleri gösteren, kararsız yörüngelere sahip dinamik bir asteroit grubudur. Grup, adını 1362 Griqua adlı cisimden almıştır. Griqua'lar, 3,27 AU ile asteroit kuşağındaki en büyük Kirkwood boşluklarından biri olan Hecuba boşluğunda ve Mars'ın veya Jüpiter'in yörüngesiyle kesişene kadar uzun bir süre boyunca yavaş yavaş yörüngelerini bozmakta olan gaz devi Jüpiter ile 2:1 ortalama hareket rezonansında bulunmaktadır. Grubun tahmini ömrü 100 ila (en az) 500 milyon yıl arasındadır. Griqua grubunun bilinen üyeleri arasında aşağıda yer verilen cisimler bulunmaktadır:^[1]

Zhongguo asteroitleri değiştir

Griqua'lar marjinal yörünge özellikleri gösteren, istikrarsız bir yörüngede bulunan asteroitler iken, Zhongguo asteroitleri (veya "Zhongguo'lar; adını 3789 Zhongguo'dan alır) Jüpiter ile oldukça istikrarlı bir 1:2 rezonansta hareket etmektedirler. 530 milyon (veya hatta 1 milyar) yıldan fazla bir süredir var oldukları tahmin edilen, 26 tanımlanmış üyeden oluşan grup, sözde uygun eleman uzayında ayrıca iki kümeye ayrılabilir:^[1]

Oldukça istikrarsız grup değiştir

"Uzun ömürlü" Griquas ve Zhongguo'larla ilişkili ancak onlardan farklı özellikler göstermeleri sebebiyle daha "kararsız" yörüngelere sahip olan Hecuba-boşluğu asteroitleri grubudur:^[1]

2005 yılında yapılan daha ileri araştırmalar sonucunda, 16 cisimden oluşan bu grup, yaşam süreleri 70 milyon yıldan daha kısa olarak hesaplanan 31 adet asteroitle daha genişletilmiştir. Ayrıca kısa ömürlü nüfusun yaklaşık %25'inin "son derece dengesiz" olduğu ve yaşam sürelerinin 2 milyon yıldan az olduğu düşünülmektedir.^[2]

Kararsız cisimler popülasyonü arasında, bazı asteroitler, 1,3 AU'dan daha az bir günberi mesafesi ile birlikte çok yüksek bir dışmerkezliğe sahiptir. Bu yörünge özelliklerine sahip olmaları nedeniyle Dünya'ya yakın nesne olarak sınıflandırılmaktadırlar. Bu cisimler; 5370 Taranis (0,64), 1995 QN₃ (0,65), 2003 UL₁₂ (0,70), 1997 YM₃ (0,66) ve 2000 WL₁₀ (0,72)'dir.^[2]

Kaynakça değiştir

^ ^a ^b ^c ^d Roig, F.; Nesvorný, D.; Ferraz-Mello, S. (September 2002). "Asteroids in the 2 : 1 resonance with Jupiter: dynamics and size distribution [ Erratum: 2002MNRAS.336.1391R ]". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 335 (2). ss. 417-431. Bibcode:2002MNRAS.335..417R. doi:10.1046/j.1365-8711.2002.05635.x.
^ ^a ^b ^c ^d Broz, M.; Vokrouhlický, D.; Roig, F.; Nesvorný, D.; Bottke, W. F.; Morbidelli, A. (June 2005). "Yarkovsky origin of the unstable asteroids in the 2/1 mean motion resonance with Jupiter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 359 (4). ss. 1437-1455. Bibcode:2005MNRAS.359.1437B. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08995.x.
^ Chrenko, O.; Broz, M.; Nesvorný, D.; Tsiganis, K.; Skoulidou, D. K. (August 2015). "The origin of long-lived asteroids in the 2:1 mean-motion resonance with Jupiter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 451 (3). ss. 2399-2416. arXiv:1505.04329 $2. Bibcode:2015MNRAS.451.2399C. doi:10.1093/mnras/stv1109.

Dış bağlantılar değiştir

On the Origin of the Long-Lived Asteroids in the 2:1 Mean-Motion Resonance with Jupiter, 8-slide presentation, Chrenko, 2014
Dynamics of the Solar System – Publication overview, Miroslav Broz, Institute of Astronomy, Charles University
EasySky, orbital diagram
Minor planet groups/families, www.projectpluto.com

[Roig-2002-1] Roig, F.; Nesvorný, D.; Ferraz-Mello, S. (September 2002). "Asteroids in the 2 : 1 resonance with Jupiter: dynamics and size distribution [ Erratum: 2002MNRAS.336.1391R ]". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 335 (2). ss. 417-431. Bibcode:2002MNRAS.335..417R. doi:10.1046/j.1365-8711.2002.05635.x.

[Broz-2005-2] Broz, M.; Vokrouhlický, D.; Roig, F.; Nesvorný, D.; Bottke, W. F.; Morbidelli, A. (June 2005). "Yarkovsky origin of the unstable asteroids in the 2/1 mean motion resonance with Jupiter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 359 (4). ss. 1437-1455. Bibcode:2005MNRAS.359.1437B. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08995.x.

[Chrenko-2015-3] Chrenko, O.; Broz, M.; Nesvorný, D.; Tsiganis, K.; Skoulidou, D. K. (August 2015). "The origin of long-lived asteroids in the 2:1 mean-motion resonance with Jupiter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 451 (3). ss. 2399-2416. arXiv:1505.04329 $2. Bibcode:2015MNRAS.451.2399C. doi:10.1093/mnras/stv1109.

[1]

[2]

[3]