Harvey Akio Itano

Amerikalı biyokimyager (1920 – 2010)

Harvey Akio Itano (3 Kasım 1920 - 8 Mayıs 2010), orak hücre anemisi ve diğer hastalıkların moleküler temeli üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan Amerikalı bir biyokimyacıdır. Itano, Linus Pauling ile birlikte normal hemoglobin ile orak hücreli hemoglobin arasındaki farkı göstermek için elektroforezi kullanmıştır. 1949 tarihli "Orak Hücre Anemisi, Moleküler Bir Hastalık" (aynı zamanda S.J. Singer ve Ibert C. Wells ile birlikte yazılmıştır)[1] hem moleküler tıpta hem de protein elektroforezinde bir dönüm noktasıdır.

Harvey Akio Itano
Itano in 1942
Doğum03 Kasım 1920(1920-11-03)
Sacramento, California
Ölüm08 Mayıs 2010 (89 yaşında)
La Jolla, California
MilliyetAmerican
VatandaşlıkUnited States of America
Mezun olduğu okul(lar)University of California, Berkeley, St. Louis University, California Institute of Technology
ÖdüllerEli Lilly Award in Biological Chemistry (1954)
Martin Luther King Jr. Medical Achievement Award
Kariyeri
DalıBiochemistry

1979'da Itano, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilimler Akademisi'ne (Genetik bölümünde) seçilen ilk Japon Amerikalı olmuştur. Itano, California Üniversitesi, San Diego'da gönüllü bir patoloji profesörlüğü yapmıştır.[2] Itano, California, La Jolla'da parkinson hastalığından kaynaklanan komplikasyonlar nedeniyle ölmüştür.[3]

Erken dönem değiştir

Itano, California, Sacramento'da doğmuştur. Itano, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'e gitmiştir. Burada 1942 yılında sınıfının birincisi olmuştur.[4] Ancak Itano, Berkeley'deki başlangıcı kaçırmıştır. Çünkü kendisi ve ailesi, Tule Gölü gözaltı kampına gönderilmeden önce Tanforan Meclis merkezine gönderilmiştir. Itano'nun daha sonra St. Louis Üniversitesi tıp fakültesine katılmak için kamptan ayrılmasına izin verilmiştir. Bu sayede 1945'te tıp fakültesini kazanmıştır. Daha sonra California Teknoloji Enstitüsü’nde yüksek lisans okuluna gitmiştir. Burada 1950'de kimya ve fizik alanında doktorasını almıştır.[5]

Araştırmaları değiştir

Itano, Caltech'teyken, Linus Pauling'in laboratuvarına katılmıştır. Pauling'in ilgilendiği genetik bir hastalık olan orak hücre anemisi üzerinde çalışmaya başlamıştır.[2]

Pauling, orak hücre hastalığının kusurlu hemoglobinden kaynaklandığına ikna olmuştur. Bunun sonucunda Itano'yu bu hastalığı bulması için görevlendirmiştir. Bir dizi başka teknikle başarısız olduktan sonra, Itano, hareketli sınır elektroforezi kullanarak normal ve orak hücreli hemoglobinleri ayırt etmeyi başarmıştır.[6] Elektroforez öncüsü Arne Tiselius'un orijinal aparatının bir çeşidi olan Stanley M. Swingle tarafından tasarlanan bir aparat kullanmıştır.[7] Belirli koşullar altında orak hücreli hemoglobinin pozitif yüklü olduğunu ancak normal hemoglobinin yüklü olmadığını ve elektroforetik hareketlilikte bir fark yarattığını bulmuştur.[8] 1956'da Vernon Ingram, bunun peptit dizisindeki tek bir farktan kaynaklandığını belirlemiştir. 1958'de normal hemoglobin A'daki glutamik asit yerine orak hücreli mutant hemoglobinde bir valin olduğunu belirlemiştir.[9]

Itano'nun sonraki çalışmaları, yeni "moleküler tıp" alanını diğer genetik ve kan hastalıklarına getirmiştir. 1954'te Biyolojik Kimyada Eli Lilly Ödülü'nü kazanmıştır ve 1972'de orak hücre çalışmasını tanıyarak Martin Luther King Jr. Tıbbi Başarı Ödülü'nü kazanmıştır.[6]

Kaynakça değiştir

  1. ^ Pauling, L.; Itano, H. A.; Singer, S. J.; Wells, I. C. (25 Kasım 1949). "Sickle Cell Anemia, a Molecular Disease". Science. 110 (2865): 543-548. doi:10.1126/science.110.2865.543. ISSN 0036-8075. 
  2. ^ a b "Nichi Bei Times article". www.itano.net. 27 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  3. ^ "In Memoriam: UC San Diego Pathology Professor Harvey Itano, MD, PhD, 1920-2010". web.archive.org. 29 Haziran 2011. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  4. ^ "Doolittle, Russell F. (2014). "Biographical Memoirs: Harvey Itano 1920-2010"" (PDF). 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ Facebook; Twitter; options, Show more sharing; Facebook; Twitter; LinkedIn; Email; URLCopied!, Copy Link; Print (12 Haziran 2010). "Harvey Itano dies at 89; researcher whose studies provided a breakthrough on sickle cell disease". Los Angeles Times (İngilizce). 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  6. ^ a b "Register of Harvey Itano Papers - MSS 0226". web.archive.org. 14 Haziran 2012. 14 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  7. ^ "An Electrophoresis Apparatus Using Parabolic Mirrors | Rev. Sci. Inst…". archive.is. 11 Temmuz 2012. 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021. 
  8. ^ Goertzel, Ted; Goertzel, Ben; Hager, Thomas; Marinacci, Barbara; Davenport, Derek A. (1 Mayıs 1996). "Linus Pauling: A Life in Science and Politics; Force of Nature: the Life of Linus Pauling; Linus Pauling in His Own Words: Selected Writings, Speeches, and Interviews". Physics Today. 49 (5): 65-66. doi:10.1063/1.2807620. ISSN 0031-9228. 
  9. ^ Ingram, V. M. (1 Haziran 1958). "Abnormal human haemoglobins. I. The comparison of normal human and sickle-cell haemoglobins by fingerprinting". Biochimica Et Biophysica Acta. 28 (3): 539-545. doi:10.1016/0006-3002(58)90516-x. ISSN 0006-3002. PMID 13560404. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2021.