Harput Kalesi (Süt Kalesi), Urartular tarafından dikdörtgen bir plan üzerine kurularak yapılmış olan mimari yapıdır. Şu anki Elazığ il sınırları içerisindeki tarihi Harput mahallesinde bulunmaktadır. Kale, iç ve dış kale olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Rivayete göre yapımında kullanılan harca su yerine süt eklenmiştir bu nedenle "Süt Kalesi" olarak da adlandırılır.[1] Yine bir rivayete göre, Süt Kalesi harcında su yerine süt kullanılma sebebi dönemde yaşanan su kıtlığı olduğu söylenir.

Harput Kalesi
Harita
Diğer ad(lar)Süt Kalesi
Genel bilgiler
TürKale
KonumHarput, Elazığ, Türkiye
Koordinatlar38°42′12″K 39°15′27″D / 38.70333°K 39.25750°D / 38.70333; 39.25750
TamamlanmaMÖ 8. yüzyıl

Kale, MÖ 8. yüzyılda Urartu Krallığı tarafından inşa edilmiştir . MÖ 6. yüzyıldan itibaren Pers hakimiyeti altına girmiştir. MÖ 1. yüzyıl ile MS 11. yüzyıl arasında Part, Roma, Sasani, Bizans ve Abbasiler ve 11. yüzyılın sonuna kadar Bizans hakimiyeti altında devam etmiştir. 1085 yılında Çubukoğulları, 1112 yılında Artukoğulları, 1234 yılında Selçukluların egemenliği altında kalmıştır. Kale, Artuklu Beyi Belek Gazi'nin ve Selçuklu Beyi Alaeddin Keykubad'ın hükûmet merkezi olmuş, 1366 yılında Dulkadiroğulları ve Akkoyunlu Devletleri arasında mücadelelerden dolayı sık sık hakimiyet değişikliği yaşanmıştır. Kale 1465 yılında Akkoyunlu hükümdarı Hasan Bahadır Han tarafından ele geçirilerek Akkoyunlu idaresine alınmıştır. Harput Bölgesi ve Kalesi 1515 yılında Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı İmparatorluğu'nun idaresine alınmıştır.[1]

Mimari yapısı

değiştir
 
Harput Kalesi

İç kale ve dış surlar olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Dörtgen planlı kalenin girişi, doğuda Harput yönündedir. Konumu itibarıyla Elazığ Ovasına hakim bir bölgede inşa edilmiştir.[1] Günümüzde yapılan kazı çalışmalarında içinde çeşitli zindanlar, yaşam ve tedavi alanları bulunmuştur.

Kazı ve restorasyon çalışmaları

değiştir

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün izni ile Prof Dr. Veli Sevin'in bilimsel danışmanlığında 2005 yılında başlanılmış ve 2009 yılına kadar devam edilmiştir. Aynı zamanda Harput Kalesi içinde 17. yüzyılın ortalarından 20. yüzyılın başlarına kadar yaşayan Osmanlı Mahallesini kurtarmaya yönelik çalışmalar da Osmanlı Arkeolojisi kapsamında yürütülmüştür.[1] 2. Dönem kazıları 2014 yılında Prof. Dr. İsmail Aytaç tarafından yeniden başlatılmıştır.[2]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015. 
  2. ^ "Harput iç kale kazısı resmi sayfası". 3 Nisan 2021. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2021. 

Dış bağlantılar

değiştir