Haber işlemi

(Haber süreci sayfasından yönlendirildi)

Haber-Bosch işlemi olarak da adlandırılan, Haber işlemi,[1] yapay bir azot bağlanması işlemidir ve günümüzde amonyak üretimi için kullanılan ana endüstriyel yöntemdir.[2][3] İşlem adını, 20, yüzyılın ilk on yılında geliştiren mucitleri Alman kimyagerler Fritz Haber ve Carl Bosch’tan almıştır. İşlem yüksek sıcaklıklar ve basınçlar altında bir metal katalizör kullanarak hidrojen (H2) ile atmosferik azot (N2)’u reaksiyonla amonyağa (NH3) dönüştürür:

Fritz Haber, 1918

Haber işleminin geliştirilmesinden önce, Birkeland-Eyde işlemi ve Frank-Caro işlemi gibi erken yöntemlerin tümü oldukça verimsiz olduğu için endüstriyel ölçekte amonyak üretmek zordu.[4][5][6]

Haber işlemi günümüzde esas olarak gübre üretmek için kullanılsa da, I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'ya, İtilaf Güçlerinin Şili güherçilesi üzerindeki ticari ablukasını telafi ederek patlayıcı maddelerin üretimi için bir amonyak kaynağı sağladı.

Tarihçe

değiştir

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Papers, Chemistry (2018). Habers process chemistry. India: Arihant publications. s. 264. ISBN 9789313163039. 
  2. ^ Appl, M. (1982). "The Haber-Bosch Process and the Development of Chemical Engineering". A Century of Chemical Engineering. New York: Plenum Press. ss. 29-54. ISBN 978-0-306-40895-3. 
  3. ^ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a02_143.pub2. 
  4. ^ Smil, Vaclav (2004). Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production. 1st. Cambridge, MA: MIT. ISBN 9780262693134. 
  5. ^ Hager, Thomas (2008). The Alchemy of Air: A Jewish genius, a doomed tycoon, and the scientific discovery that fed the world but fueled the rise of Hitler. 1st. New York, NY: Harmony Books. ISBN 978-0-307-35178-4. 
  6. ^ Sittig, Marshall (1979). Fertilizer Industry: Processes, Pollution Control, and Energy Conservation. Park Ridge, NJ: Noyes Data Corp. ISBN 978-0-8155-0734-5. 

Dış bağlantılar

değiştir