Fyodor Çeskonov
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Fyodor Cheskonov (tam adı: Fyodor Markelovich Cheskonov, Erzyanca: Fyodor Markelovich Chesnovkovon, Rusça: Фёдор Маркелович Чесноков; 7 Mayıs 1896, Pilkovo, Saratov Eyaleti - 25 Mayıs 1938, Saransk) - Erzyan doğumlu Sovyet yazar, oyun yazarı, edebiyat eleştirmeni. I. Dünya Savaşı'na ve Rusya İç Savaşı'na katıldı. Mordovya edebiyatının kurucularından biriydi.[1][2][3]
| Fyodor Çeskonov | |
|---|---|
| Kendi dilinde adı | Erzyanca: Фёдор Маркелович Чесновковонь Rusça: Фёдор Маркелович Чесноков |
| Doğum | Fyodor Markelovich Cheskonov 7 Mayıs 1896 Pilkovo, Petrovsk ilçesi, Saratov Eyaleti, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 25 Mayıs 1938 (42 yaşında) Saransk, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, SSCB |
| Meslek | Yazar |
| Dil | Erzyanca |
| Vatandaşlık |  Sovyetler Birliği |
| Eğitim | Kızıl Profesörlük Enstitüsü |
| Tür | Edebi eleştiri, nesir, oyun yazarlığı |
| Etkin yılları | 1922-1938 |
Hayatı değiştir
Fyodor Markelovich Cheskonov 7 Mayıs 1896'da Rus İmparatorluğu'nun Saratov eyaleti, Petrovsk ilçesi Pilkovo köyünde köylü bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Köydeki yerel bir okuldan mezun oldu.
I. Dünya Savaşı'nda Rus İmparatorluk Ordusu'na katıldı ve Almanlara karşı savaştı ve Rus İç Savaşı sırasında Kızıl Ordu'ya katıldı ve Çarlık güçlerine karşı savaştı.
Savaşın sona ermesinden sonra, Cheskonov kendini Mordovya halkına komünizm öğretmeye ve modern Mordovya kültürünü inşa etmeye adadı. 1922'de Moskova'ya taşındı ve yüksek öğrenim gördü. 1924 yılında Cheskonov Kızıl Profesörler Enstitüsü Edebiyat Fakültesi'nden mezun oldu.
1932 yılına kadar Cheskonov, SSCB Halkları Merkezi (Tsentrizdat) Mordovya şubesinde editör olarak çalıştı.
Moskova'da yaşarken Cheskonov, tanınmış Mordovyalı akademisyenler A. Ryabov ve T. Danilov ile birlikte Mordovya dil okulları için ders kitapları hazırladı. Ayrıca "Yakstere teshte" gazetesinin editörü olarak çalıştı (Erzyanca: Якстере теште, Azerice: Qızıl ulduz). 1933'ten itibaren Saransk'taki Mordovya Kültürel Araştırma Enstitüsü Edebiyat Sektörü'nde kıdemli araştırmacı olarak çalıştı.
1934'te Tüm Sovyet Yazarları Birinci Birlik Kongresi'ne delege oldu. Burada Mordovya edebiyatı üzerine bir rapor sundu.
Fyodor Markelovich Cheskonov 1938'de tutuklandı ve idam edildi. 1956'da Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 20. kurultayında alınan karar ile beraat etti.
Eserleri değiştir
Cheskonov ilk çalışmasını 1922'de yayınladı. Hikâyesi "Sire uchitel" (Erzyanca: Сыре учитель, Azerice: Qoca müəllim) SSCB'nin ilk yıllarında yaşayan bir köy öğretmeninin düşüncelerini anlatıyordu. Kısa süre sonra pek çok kısa öykü ve deneme kitabı yayınladı: "Veles yavovs" (Erzyanca: Велесь явовсь, Azerice: Kənd ayrıldı, 1926), "Liya kiyava" (Erzyanca: Лия киява, Azerice: Başqa bir yol, 1927), "Vasen tolt" (Erzyanca: Васень толт, Azerice: İlk atəşlər, 1932), "Seçilmiş hekayələr" (Rusça: Избранные рассказы) (1959), "Yeni çağın gurultusu" (Rusça: Гул нового времени, 1974) vb.
Hikâyeler, denemeler, seyahatnameler, oyunlar ve diğer edebi eserler yazdı.
Eserlerindeki kahramanlar işçi sınıfının temsilcileriydi ve ana temaları devrim, iç savaş, kolektivizasyon, sınıflar arası mücadele, komünist gücün kurulması, dini kalıntılara karşı mücadele ve kültürel devrimdi.
Cheskonov çalışmalarında arşiv belgelerinden ve gözlemlerinden yararlandı.
Fyodor Cheskonov, Mordovya edebiyatında drama türünün oluşumunda önemli bir rol oynamıştır.
1924 yılında E. Okin ve T. Vasilyev işbirliğiyle Moskova'da "Tsentrizdat" da yayınlandı. Bu koleksiyona "Erzyan pyesat" (Erzyanca: Эрзянь пьесат, Azerice: Erzyan pyesi), "Kavto kilyava" (Erzyanca: Кавто киява, Azerice: İki yol), "A mon kedenze palın" (Erzyanca: А мон кедензэ палынь, Azerice: Mən onun əlini öpdüm), "Roki tuvo" (Erzyanca: Роки туво, Azerice: Xoruldayan donuz), "Veluv" (Erzyanca: Велув, Azerice: Birgə), "Barşinan şkasto" (Erzyanca: Барщинань шкасто, Azerice: Biyar vaxtlarında), "Kaldorqaut taşto kaytne" (Erzyanca: Калдоргауть ташто кайтнэ, Azerice: Pisləşən köhnə həyat) dahildir. Bu çalışmalar devrim sonrası SSCB'yi tasvir ediyordu.
Drama türündeki oyunları zamanın güncel ve akut sorunlarını ve çatışmalarını ortaya çıkardı. Eserleri, önemli sosyal sorunların kapsamı, çatışmaların ciddiyeti ve derin psikoloji ile karakterize edildi. Ayrıca birçok çocuk kitabının da yazarıdır.
Cheskonov, Mordovya edebiyatının ve yaratıcı eleştirinin gelişiminde önemli bir rol oynadı. Cesareti, tarafsızlığı ve önemi "Avol ansyak kastano" (Erzyanca: Аволь ансяк кастано, Azerice: Yalnız böyüməklə deyil, 1931), "Mokşerzyan dramaturgiyadont" (Erzyanca: Мокшэрзянь драматургиядонть, Azerice: Mordoviya dramaturgiyası haqqında, 1934) ve "Erzyan folklordont" (Erzyanca: Эрзянь фольклордонть, Azerice: Erzyan folkloru haqqında, 1934) makalelerinde incelenmiştir.
Kaynakça değiştir
- ^ "К 120-летию со дня рождения Ф.М. Чеснокова" (Rusça). Мордовский республиканский объединенный краеведческий музей им. И.Д. Воронина. 10 Mayıs 2016. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2019.[ölü link]
- ^ "Mordvin irodalom" (Macarca). ELTE BTK Magyar Nyelvtudományi és Finnugor Intézet. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2019.
- ^ "Чесноков Федор Маркелович" (Rusça). Библиотека Мордовской литературы. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2019.
Konuyla ilgili yayınlar değiştir
- 'Fyodor Markelovich Cheskonov' '-' 'www.biografija.ru' '. 28 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'Fyodor Markelovich Cheskonov' 26 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - slovar.wikireading.ru sitesinde.