Esenyayla, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.

Esenyayla
Harita
Köyde bulunan harap durumundaki bir yapı (Temmuz 2010)
Köyde bulunan harap durumundaki bir yapı (Temmuz 2010)
Ardahan'ın konumu
Ardahan'ın konumu
Ardahan üzerinde Esenyayla
Esenyayla
Esenyayla
Esenyayla'nın Ardahan'daki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlArdahan
İlçeGöle
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
Rakım2300 m
Nüfus
 (2022)
 • Toplam407
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0478
İl plaka kodu75
Posta kodu75700

Tarihçe değiştir

Esenyayla'nın eski adı Türkçe kaynaklarda Karatavuk (قرە طاووق) olarak geçer.[3] Ancak 1886 Rus nüfus tespitinde köyün adı Kara-Tauh (Кара-Таух) biçiminde yazılmıştır.[4] Bir Gürcüce kaynakta da köyün adı Karataohi (ყარატაოხი) olarak geçer.[5]

Karatavuk köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan tarihsel bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Nitekim bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Türkçe Göle olarak bilinen bölge uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresince Kara-Tauh (Кара-Таух) olarak kaydedilen köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlıydı. Köyün 1886 yılındaki nüfusu, Kürt olarak kaydedilmiş 62 kişiden oluşuyordu.[4] Ancak Esenyayla'da varlığı bilinen kilise, köyün daha önce Hristiyan bir nüfus barındırdığını göstermektedir.[6] Köyün nüfusu 1896 yılında 77 kişi, 1906 yılında 132 kişi olarak tespit edilmiştir.[7]

Esenyayla köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca köy Türkiye'ye bırakıldı.[8]

Esenyayla köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Karatavuk (قرە طاووق) adıyla Kars vilayetinin Göle kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[3] 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 302 kişiden oluşuyordu.[9] Karatavuk köyünün nüfusu 1965 yılında 656 kişiye ulaşmıştı ve bu nüfus içinde sadece 84 kişi okuma yazma biliyordu.[10]

Köyün adı, 2007 yılından önce "Esenyayla" olarak değiştirilmiştir.

Coğrafya değiştir

Köy, Ardahan il merkezine 73 km, Göle ilçe merkezine 28 km uzaklıktadır.[11]

Nüfus değiştir

Yıllara göre köy nüfus verileri
2022 407[2]
2021 426[2]
2020 447[2]
2019 446[2]
2018 462[2]
2017 467[2]
2016 466[2]
2015 454[2]
2014 466[2]
2013 463[2]
2012 470[2]
2011 482[2]
2010 496[2]
2009 507[2]
2008 491[2]
2007 461[2]
2000 528[11]
1990 658[12]
1985 755[13]

Kaynakça değiştir

  1. ^ "Karatavuk, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Esenyayla Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  3. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
  4. ^ a b ""Göle Kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2015,s. 151 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
  6. ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 185, ISBN 9789941478178.
  7. ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 112, ISBN 9786052100271.
  8. ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022. 
  9. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 351.
  10. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 358.
  11. ^ a b "Karatavuk Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  12. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar değiştir