Elazığ Meryem Ana Kilisesi
Elazığ Meryem Ana Kilisesi, Elazığ'ın Harput mahallesinde bulunan 2. yüzyıla ait tarihi yapı.
179 yılında inşa edilen kilise, tarihi Harput şehrindeki kalenin doğusunda ve kalenin üzerine kurulduğu kaya bloğunun altına yapılmıştır. Kaynaklarda Kızıl Kilise, Yakubi Kilisesi ve Süryani Kilisesi olarak geçer.[1]
Kilise, ilk Hristiyan topluluklarından Süryaniler tarafından kurulmuştur. Hristiyanlık öncesi Süryaniler, putperesttirler ve kökenleri Aramilerden gelmektedir. Aramiler, Süryani ismini Hristiyanlığı kabullerinden sonra kendilerini putperest ırkdaşlarından ayırmak için kullanmışlardır. Tarihi kayıtlar Aramilerin MÖ 14. yüzyılda Suriye’nin doğusunda görünmeye başladıklarını yazar. Aramileri, Sami kavimlerin bir kolu sayıp, Mezopotamya’ya Arap Yarımadası’ndan geldiklerini tahmin edenler varsa da, bunların Mezopotamya’nın kuzeyindeki dağlık bölgelerin halkı olduğunu ileri sürenler de vardır.[2]
1134 yılında Harput bölgesinin ileri gelen din adamları ve ayanı, Artuklu hükümdarı Fahreddin Karaarslan'dan kilisenin onarımı için izin almışlar ve kilisenin tamiri yapılmıştır. Buna dair Süryanice bir kitabe mevcutsa da kitabenin o tarihte yazıldığı kesin değildir. Buna dayanarak daha önce kilisenin şimdiki halinden daha basit bir yapıya sahip olduğu, hali hazırdaki yapının 8. ila 12. yüzyıllar arasına inşa edildiğine yönelik tez vardır.[1]
Kaynakça değiştir
- ^ a b KESER KAYAALP, Elif (Ekim 2016). STD, XXV/2"Geçmiş ve Şimdi Arasında: Harput'taki Meryem Ana Kilisesi'nin Kültürel ve Fiziksel Biyografisi" (PDF). ss. 193-212. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020.
- ^ ÇAKI, F.-YILMAZ, Ş., (2005), “Kimlik tartışması ve Süryaniler: Bir Literatür Çalışması”, Süryaniler ve Süryanilik III, Ankara.