Eino Kaila
Eino Sakari Kaila (9 Ağustos 1890 - 31 Temmuz 1958[1]), Fin filozof, eleştirmen ve öğretmendi. Psikoloji (kimilerince Fin psikolojisinin kurucusu olarak kabul edilir), fizik ve tiyatro gibi birçok alanda çalıştı. Toplum ve doğa bilimlerinin çeşitli dallarının arkasında birleştirici ilkeler bulmaya çalıştı.
Hayat değiştir
Eino Kaila, Finlandiya'nın Alajärvi kentinde doğdu. Kaila'nın babası Erkki Kaila, Protestan bir papazdı, sonra başpiskopos oldu. 1910'da Helsinki Üniversitesi'nden mezun oldu. 1920'lerde Turku Üniversitesi'nde profesör olarak edebiyat eleştirisi ve psikoloji alanında çalıştı ve Gestalt psikolojisini Finlandiya'ya ilk getiren kişi oldu. Jean Sibelius ve Frans Eemil Sillanpää gibi isimlerle birlikte dönemin kültür çevrelerinin bir parçasıydı. 1916'da Johan Vilhelm Snellman'ın torunu ressam Anna Lovisa Snellman ile evlendi. Helsinki'de öğretim görevlisi ve Turku'da profesör olarak üniversitede makamları vardı. 1930'da Helsinki Üniversitesi'ne teorik felsefe profesörü olarak atandı. 1930'larda Kaila, Viyana Çevresi ile yakından ilişkiliydi.[2]
2. Dünya Savaşı sırasında Kaila, Almanya'da ders verdi.[2] 1948'de Kaila, Fin Akademisi'nin bir üyesi oldu. 31 Temmuz 1958'de Kirkkonummi'de öldü.[3]
Düşünceleri değiştir
Mantıksal pozitivistlerden büyük ölçüde etkilenmesine ve deneysel olmayan spekülasyonları eleştirmesine rağmen, Kaila'nın tüm çalışmalarında ortak olan bir özellik, şeylerin bütünsel, neredeyse panteist bir anlayışı için çabalamaktı. Ayrıca psikolojiye daha doğalcı bir yaklaşım sürdürdü. Persoonallisuus (1934, Kişilik) adlı kitabı, psikolojik fenomenlerin biyolojik doğasını vurgulayan felsefi boyutları olan psikolojik bir çalışmaydı. Hayatının son yıllarında, Terminalkausalität Als Die Grundlage Eines Unitarischen Naturbegriffs'de her şeyin teorisini oluşturmaya çalıştı ancak bu, daha kapsamlı bir çalışmanın ilk taksimi olması gereken şey, Finlandiya dışında pek coşkuyla karşılanmadı. .
İkinci Dünya Savaşı'nın bitiminden önce Nasyonal Sosyalistlere verdiği desteği geri çekti. "Batı" ve "Doğu" düşüncesi arasındaki farkları yazdı ve halkın homojenliğinin işleyen bir demokrasi için bir gereklilik olduğunu iddia etti.[2] Savaştan sonra Edwin Linkomies ve Veikko Antero Koskenniemi ile yakın dostlukları Kaila'ya politik bir gölge düşürdü.[4]
Etkiledikleri değiştir
Kaila'nın en ünlü öğrencisi, Cambridge Üniversitesi'ndeki Ludwig Wittgenstein'ın halefi olan Georg Henrik von Wright'ti . Kaila'nın savunduğu son derece Alman etkisindeki analitik - idealist felsefe geleneği, 1980'lerde kıtasal etkilerin ortaya çıkmasına kadar Fin felsefesinde tartışmasız kaldı.
Kaila, Helsinki Üniversitesi'nde psikolojik laboratuvarı kurdu ve yeni nesil psikologları eğitti. Edwin Linkomies ile birlikte psikoloji alanında kurucu profesörlük ve Siyasal Bilimler Fakültesi'nin kurulmasına katkıda bulundu.[3]
Kayda değer eserler değiştir
- 1930. Der Logistische Neupositivismus: Eine kritische Studie İngilizce çevirisi Ann ve Peter Kirschenmann tarafından yazılmıştır: Reality and Experience: Four Philosophical Essays, 1979, D. Reidel Publishing Company'de "Lojistik Neopositivizm: Eleştirel bir çalışma".978-90-277-0919-6
- 1934. Persoonallisuus (Kişilik) 8. baskı, 1982, Helsinki: Otava.952-99366-6-4ISBN 952-99366-6-4
- 1936. Über das System der Wirklichkeitsbegriffe: Ein Beitrag zum logische Empirismus'un İngilizce çevirisi Ann ve Peter Kirschenmann Gerçeklik ve Deneyimde "Gerçeklik Kavramları Sistemi Üzerine: Mantıksal deneyciliğe bir katkı" : Dört Felsefi Deneme, 1979, D. Reidel Yayıncılık şirketi.978-90-277-0919-6ISBN 978-90-277-0919-6
- 1939. Inhimillinen tieto: Mitä se on ja mitä se ei ole English translation by Anssi Korhonen Human Knowledge: A Classic Statement of Logical Empiricism, 2014, Open Court.978-0-8126-9848-0ISBN 978-0-8126-9848-0
- 1941. Über den physikalischen Realitätsbegriff: Zweiter Beitrag zum logischen Empirismus'un İngilizce çevirisi Ann ve Peter Kirschenmann'ın "Fiziksel Bilimde Gerçeklik Kavramı Üzerine: Mantıksal Ampirizme İkinci Katkı" Gerçeklik ve Deneyim: Dört Felsefi Deneme, 1979, D. Reidel Publishing Şirket.978-90-277-0919-6ISBN 978-90-277-0919-6
- 1943. Syvähenkinen bölüm: Keskusteluja viimeisistä kysymyksistä (Derin Ruhsal Yaşam: Son Sorular Üzerine Konuşmalar) 3. baskı, 1985, Helsinki: Otava.951-37-1741-0ISBN 951-37-1741-0
- 1956. Terminalkausalität Als Die Grundlage Eines Unitarischen Naturbegriffs
- 1960. Die perzeptuellen und konzeptuellen Komponenten der Alltagserfahrung İngilizce çevirisi Ann ve Peter Kirschenmann Gerçeklik ve Deneyimde "Günlük Deneyimin Algısal ve Kavramsal Bileşenleri" : Dört Felsefi Deneme, 1979, D. Reidel Publishing Company.978-90-277-0919-6ISBN 978-90-277-0919-6
Kaynakça değiştir
- ^ "Kaila, Eino". Otavan Suuri Ensyklopedia [Otava’s Grand Encyclopædia] (Fince). 4. Otava Publishing Company. 1978. s. 2539. ISBN 951-1-04658-6. In some reference books there is an incorrect death date 1958-08-01.
- ^ a b c "Eino Sakari Kaila (1890-1958)". Books and Writers. Kuusankosken kaupunginkirjasto. 2008. 28 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2017.
- ^ a b "Eino Kaila - a pioneering philosopher and psychologist, and a brilliant lecturer". 375 humanists. University of Helsinki. 2015. 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2017.
- ^ "Eino Kaila (1934): Persoonallisuus". Avoin yliopisto (Fince). University of Helsinki. 2015. 29 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2017.