Dünya dışı yörünge araçlarının listesi

Vikimedya liste maddesi

Aşağıda yer alan Dünya dışı yörünge araçlarının listesinde dış yörüngede bulunan uzay araçları listelenmektedir.

Göstergeler

değiştir
Yörünge durumu için renk göstergesi
Sona erdi
Belirsiz
Etkin değil
Faal

Güneş merkezli yörüngede bulunan ilk yapay nesne Luna 1'dir (1959).

 
Apollo 17 Komuta Modülü Amerika, Ay Modülünün yükseliş aşamasında, ay yörüngesinde görülüyor.
Görev Ülke/ajans Yörüngeye yerleştirme Güncel durumu Notlar
Luna 10[1]   SSCB 3 Nisan 1966 Bağlantı kesildi: 30 Mayıs 1966, Muhtemelen aynı yıl bozuldu. İlk dünya dışı ve Ay yörünge aracı
Lunar Orbiter 1   ABD 14 Ağustos 1966 Ay yüzeyine çarptı: 29 Ekim 1966 İlk ABD dünya dışı yörünge aracı
Luna 11[2]   SSCB 27 Ağustos 1966 Bağlantı kesildi: 1 Ekim 1966, Muhtemelen aynı yıl veya takip eden yıl bozuldu.
Luna 12   SSCB 25 Ekim 1966 Bağlantı kesildi: 19 Ocak 1967, Muhtemelen aynı yıl bozuldu.
Lunar Orbiter 2   ABD Devreya alındı: 6 Kasım 1966 Ay yüzeyine çarptı: 11 Ekim 1967
Lunar Orbiter 3   ABD 8 Şubat 1967 Ay yüzeyine çarptı: 9 Ekim 1967
Lunar Orbiter 4   ABD Devreya alındı: 4 Mayıs 1967 Bağlantı kesildi: 17 Temmuz 1967, Ay yüzeyine çarptı: 6 Ekim 1967
Explorer 35   ABD Devreya alındı: 19 Temmuz 1967 Devre dışı bırakıldı:24 Haziran 1973; Ay yüzeyine çarptı: 1970'lerin ortasından sonuna kadar
Lunar Orbiter 5   ABD 5 Ağustos 1967 Yörüngeden çıkarıldı; Ay yüzeyine çarptı: 31 Ocak 1968
Luna 14   SSCB 10 Nisan 1968 Görev sonlandırıldı: 24 Haziran 1968, Yörüngesi muhtemelen bozuldu
Luna 19   SSCB 2 Ekim 1971 Görev sonlandırıldı: 20 Ekim 1972 ve bağlantı kesildi: 1 Kasım 1972, Muhtemelen bir sonraki yıl bozuldu.
Explorer 49   ABD Devreya alındı: 10 Haziran 1973 Bağlantı kesildi: Ağustos 1977, Yörüngesi muhtemelen bozuldu
Luna 22   SSCB 2 Haziran 1974 Görev sonlandırıldı: Kasım 1975, Yörüngesi muhtemelen bozuldu: 1976
Apollo 8   ABD Devreya alındı: 21 Aralık 1968; 69 saatin sonunda yörüngeye girdi. 10 turun ardından yörüngeden ayrıldı; Dünya'ya suya iniş İlk mürettebatlı ay yörünge aracı
Apollo 10   ABD Devreya alındı: 18 Mayıs 1969 Yörüngeden ayrıldı 26 Mayıs 1969
Apollo 11   ABD Temmuz 19, 1969 Temmuz 21, 1969; Ay modülü yükseliş kademesi yörüngesinde terk edildi, çarpma noktası belirsiz İlk insanlı Ay'a iniş
Apollo 12   ABD Kasım 18, 1969 Kasım 21, 1969 İnsanlı Ay'a iniş
Apollo 14   ABD Şubat 4, 1971 Şubat 7, 1971 İnsanlı Ay'a iniş
Apollo 15   ABD Temmuz 29, 1971 Ağustos 4, 1971 İnsanlı Ay'a iniş
Apollo 15 altuydusu (PFS-1)   ABD Ağustos 4, 1971 Ocak 1973
Apollo 16   ABD Nisan 19, 1972 Nisan 25, 1972; Ay modülü yükseliş kademesi yörüngesinde terk edildi, çarpma noktası belirsiz İnsanlı Ay'a iniş
Apollo 16 subsatellite (PFS-2)   ABD Nisan 24, 1972 Mayıs 29, 1972
Apollo 17   ABD Aralık 11, 1972 Aralık 14, 1972 İnsanlı Ay'a iniş
Hiten and Hagoromo   Japonya Hiten: 15 Şubat 1993 Hiten kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı ve Ay yüzeyine çarptı: 10 Nisan 1993 İlk Japon Ay yörünge aracı
Clementine   ABD Devreya alındı: 25 Ocak 1994 Ay yörüngesinden ayrıldı ve güneş merkezli yörüngeye girdi; temas kesildi: Haziran 1994
Lunar Prospector   ABD Devreya alındı: 7 Ocak 1998 Kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı; Ay yüzeyine çarptı: 31 Temmuz 1999
SMART-1   ESA 11 Kasım 2004 Kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı; Ay yüzeyine çarptı: 3 Eylül 2006
SELENE (Kaguya, Okina and Ouna)   Japonya 3 Ekim 2007 Kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı; Ay yüzeyine çarptı: 10 Haziran 2009
Chang'e 1   Çin 5 Kasım 2007 Kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı 1 Mart 2009; Ay yüzeyine çarptı. İlk Çin Ay yörünge aracı
Chandrayaan-1   Hindistan 8 Kasım 2008 Deliberately crashed into lunar surface. Impact probe remained operational for a few days. Bağlantı kesildi: 29 Ağustos 2009. İlk Hindistan Ay yörünge aracı
Ay Keşif Yörünge Aracı[3]   ABD 23 Haziran 2009 Aktif
Chang'e 2   Çin 6 Ekim 2010 Ay yörüngesinden ayrıldı: 8 Haziran 2011; halihazırda derin uzay yörüngesinde
ARTEMIS P1   ABD 2 Temmuz 2011 Aktif
ARTEMIS P2[4]   ABD 17 Temmuz 2011 Aktif
Gravity Recovery and Interior Laboratory (GRAIL)   ABD 31 Aralık 2011 / 1 Ocak 2012 Her iki uzay aracı da kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı ve Ay yüzeyine çarptırıldı: 17 Aralık 2012
LADEE   ABD 6 Ekim 2013 Kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı 18 Nisan 2014
Chang'e 3   Çin 6 Aralık 2013 Ay yüzeyine indi: 14 Aralık 2013 İlk Çin Ay inişi
Chang'e 5-T1   Çin 13 Ocak 2015 Dünya'ya dönüş: 31 Ekim 2014
Chang'e 4   Çin 12 Aralık 2018 Ay yüzeyine indi: 3 Ocak 2019. "Queqiao" röle uydusu Dünya-Ay L2'na yerleştirildi. Halo yörünge. İlk Ay'ın uzak yüzü inişi
Longjiang-2 mikrouydu   Çin 25 Mayıs 2018 Yörüngeden çıkarıldı 2019
Beresheet   İsrail 4 Nisan 2019 Ay yüzeyine çarptı: 11 Nisan 2019 İlk özel Ay inişi. Başarılı bir şekilde 7 gün yörüngede kaldı. Yumuşak iniş başarısız oldu.
Chandrayaan-2   Hindistan 20 Ağustos 2019 Yörünge aracı aktif. Vikram iniş aracı Ay yüzeyinden 2,1 km uzaklıkta teması kaybetmiş ve daha sonra imha edilmiştir.[5] Başlangıçta Vikram'ın çarpışmadan kurtulduğu düşünülüyordu ve ISRO Ay gecesine kadar iniş aracıyla temas kurmaya çalışmaya devam etti.[6]
Chang'e 5   Çin 1 Aralık 2020 2022 itibariyle Ay DRO yörüngesinde. Çin tarafından ilk Ay numunesi geri dönüş görevi. Yükseliş aşaması 7 Aralık 2020'de yörüngeden çıkarıldı. Kapsül, 16 Aralık 2020'de servis modülü aracılığıyla numuneyi başarıyla geri getirdi. Yörünge aracı, 9 Eylül 2021'de Uzak retrograd yörüngede genişletilmiş görevde Ay uçuşu yapacak.[7]
CAPSTONE   ABD 14 Kasım 2022 Aktif ve Doğrusala yakın halo yörüngesi (NRHO) Ay yörüngesindeki CubeSat, Gateway uzay istasyonu için planlanan hesaplanmış yörünge kararlılığını test edecek ve doğrulayacaktır.
Artemis 1   ABD 25 Kasım 2022 5 Aralık 2022 tarihine kadar Ay merkezli yörünge (DRO) kaldı, ardından Dünya'ya geri döndü. Artemis programı'nın ilk görevi.
LunaH-Map   ABD 25 Kasım 2022 Bozuldu: 20 Şubat 2023
Lunar IceCube   ABD 25 Kasım 2022 Ay merkezli yörünge Kalkışın hemen ardından bağlantı kesildi. Ay yakın uçuşu yürütüldü: 21 Kasım 2022, muhtemelen güneş merkezli yörüngede.
Danuri KPLO   ABD /   Güney Kore 16 Aralık 2022 Ay merkezli yörünge Kore Havacılık ve Uzay Araştırma Enstitüsü (KARI) tarafından Güney Kore'ye ait Ay Yörünge Aracı. Yörünge aracı, bilimsel görev yükü ve yer kontrol altyapısı teknoloji göstericileridir. Yörünge aracı ayrıca Ay suyu/su buzu, uranyum, helyum-3, silikon ve alüminyum gibi Ay kaynakları araştırmak ve gelecekteki Ay iniş alanlarının seçilmesine yardımcı olacak bir topografik harita çıkarmakla görevlendirilecektir.
Hakuto-R Mission 1   Japonya 21 Mart 2023 Ay yüzeyine çarptı: on 25 Nisan 2023 Emirati Rashid ve Japon SORA-Q ay gezginlerini taşıdı. İniş girişimi sırasında bağlantı kesildi.
Chandrayaan-3   Hindistan 5 Ağustos 2023 Başarılı (Dünya yörüngesine geri döndü) İtici modül, aynı zamanda Chandrayaan-3 röle uydusu olarak da işlev görüyor. Dünya yörüngesine dönüş yolunda 4 uçuş gerçekleştirdi.
Luna 25   Rusya 16 Ağustos 2023 Ay yüzeyine çarptı: 19 Ağustos 2023 Ay güney kutbu inişi, iniş tarihi planlanan: 21 Ağustos 2023. Yörünge alçalma manevrası esnasında bağlantı kesildi.
SLIM   Japonya 25 Aralık 2023 Ay yüzeyine iniş: 19 Ocak 2024 Japon LEV-1 ve LEV-2 Ay keşif araçlarını taşıdı. Japonya'nın ilk yumuşak inişi.
IM-1 Odysseus[8]   ABD 21 Şubat 2024 Ay yüzeyine indi: 22 Şubat 2024 Amerikan EagleCam küp uydusunu taşıdı.
Queqiao-2   Çin 24 Mart 2024 Ay merkezli yörünge
Tiandu-1   Çin 24 Mart 2024 Ay merkezli yörünge
Tiandu-2   Çin 24 Mart 2024 Ay merkezli yörünge
Chang'e 6   Çin 8 Mayıs 2024 Yörünge aracı genişletilmiş görevde Çin tarafından Ay'ın uzak ve güney kutbundan ilk Ay numunesi geri dönüş görevi. Yükseliş aşaması 6 Haziran 2024'te yörüngeden çıkarıldı. Kapsül, 25 Haziran 2024'te servis modülü aracılığıyla numune geri gönderildi.[9]
ICUBE-Q   Pakistan 8 Mayıs 2024 Ay merkezli yörünge İlk Pakistan Ay görevi, Chang'e 6 ile sırt sırta.[9]
Görev Ülke/ajans Yörüngeye yerleştirme Güncel durumu Notlar
Mariner 9   ABD 14 Kasım 1971 Deaktive edildi: 27 Ekim 1972. Mars çevresinde başıboş bir yörüngede, 2022'den önce bozulması beklenmiyor.[10] Başka bir gezegenin yörüngesine yerleştirilen ilk uzay aracı

İlk Mars yörünge aracı

Mars 2 yörünge aracı   SSCB 27 Kasım 1971 [11] Görev sonlandırıldı: 22 Ağustos 1972; uzay aracı başıboş yörüngede Mars yörüngesindeki ilk Sovyet uzay aracı
Mars 3 yörünge aracı   SSCB 2 Aralık 1971[11] Görev sonlandırıldı: 22 Ağustos 1972
Mars 5 yörünge aracı[12]   SSCB 12 Şubat 1974 Vericideki basınç kaybı nedeniyle bağlantı kesildi: 28 Şubat 1974 [13]
Viking 1 yörünge aracı   ABD 19 Haziran 1976 Görev sonlandırıldı: 17 Ağustos 1980, uzay aracı terkedilmiş yüksek irtifa yörüngesinde.
Viking 2 yörünge aracı   ABD 7 Ağustos 1976 Görev sonlandırıldı: 25 July 1978, uzay aracı terkedilmiş yüksek irtifa yörüngesinde.
Phobos 2[14]   SSCB 29 Ocak 1989 Bağlantı kesildi: 27 Mart 1989
Mars Global Surveyor   ABD 11 Eylül 1997 Bağlantı kesildi: 2 Kasım 2006; Mars çevresinde başıboş bir yörüngede, 2047'den önce bozulması beklenmiyor.[15]
2001 Mars Odyssey   ABD 24 Ekim 2001 Aktif Başka bir gezegenin yörüngesinde en uzun süre kalabilen, sürekli aktif uzay aracı
Mars Express   ESA 20 Aralık 2003 Aktif
Mars Reconnaissance Orbiter   ABD 10 Mart 2006 Aktif
MAVEN   ABD 22 Eylül 2014 Aktif
Mars Orbiter Mission   Hindistan 24 Eylül 2014 Bağlantı kesildi: Nisan 2022[16] Hindistan'ın ilk gezegenler arası görevi
ExoMars Trace Gas Orbiter   ESA 19 Ekim 2016 Aktif Schiaparelli EDM lander taşıyıcısı
Emirates Mars Mission

(Hope)

  BAE 9 Şubat 2021 Aktif Birleşik Arap Emirlikleri'ın ilk gezegenler arası görevi
Tianwen 1   Çin 10 Şubat 2021 Aktif Çin'in bir yörünge aracı, bir lander ve Zhurong adlı bir gezginden oluşan ilk gezegenler arası görevi.
Misyon Ülke/ajans Yörünge ekleme Şu anki durum Notlar
Venera 9   SSCB 22 Ekim 1975 Görev 22 Mart 1976'da sona erdi İlk Venüs yörünge aracı
Venera 10   SSCB 23 Ekim 1975 Bağlantı Haziran 1976'da kısa bir sürede kesildi
Öncü Venüs Yörünge Aracı   Amerika Birleşik Devletleri 4 Aralık 1978 Temas 8 Ekim 1992'de kaybedildi; 22 Ekim 1992'de atmosfer girişinde parçalandı.
Venera 15   SSCB 10 Ekim 1983 Bağlantı 5 Ocak 1985'te kaybedildi
Venera 16   SSCB 11 Ekim 1983 Temas 13 Haziran 1984'te kaybedildi
Macellan   Amerika Birleşik Devletleri 7 Ağustos 1990 Temas 13 Ekim 1994'te kaybedildi. Kasıtlı olarak Venüs'ün atmosferine doğru yörüngeden çıkarıldı.
Venus Express   ESA 11 Nisan 2006 Bağlantı 16 Aralık 2014'te kaybedildi: Ocak 2015'te atmosfer girişinde parçalandı.
Akatsuki  Japonya 7 Aralık 2015 Aktif

Jüpiter

değiştir
Misyon Ülke/ajans Yörünge ekleme Şu anki durum Notlar
Galileo   Amerika Birleşik Devletleri 8 Aralık 1995 Kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı ve Jüpiter'in atmosferinde yandı: 21 Eylül 2003 İlk Jüpiter yörünge aracı
Juno   Amerika Birleşik Devletleri 4 Temmuz 2016 Aktif
JUICE   ESA Temmuz 2031 (planlanan) Yolda Jüpiter'in üç buzlu uydusu Callisto, Europa ve Ganymede'yi inceleme misyonu, en sonunda başka bir gezegenin uydusunun yörüngesine giren ilk uzay aracı olarak Ganymede'nin yörüngesine girecektir.
Misyon Ülke/ajans Yörünge ekleme Şu anki durum Notlar
Cassini-Huygens   Amerika Birleşik Devletleri

  ESA  ASI

1 Temmuz 2004 Kasıtlı olarak yörüngeden çıkarıldı ve Satürn'ün atmosferinde yandı:15 Eylül 2017 İlk Satürn yörünge aracı
Misyon Ülke/ajans Yörünge ekleme Şu anki durum Notlar
MESSENGER   Amerika Birleşik Devletleri 18 Mart 2011 30 Nisan 2015'te kasıtlı olarak yüzeye çarptırıldı. Çarpma noktası muhtemelen 54,4° Kuzey, 149,9° Batı civarında, Janáček kraterinin yakınındadır. İlk Merkür yörünge aracı

Küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlar

değiştir
Misyon Ülke/ajans Nesne Yörünge ekleme Şu anki durum Notlar
NEAR Shoemaker   Amerika Birleşik Devletleri 433 Eros 14 Şubat 2000 12 Şubat 2001'de Eros'un yüzeyine indi. Bir asteroidin yörüngesine giren ilk uzay aracı
Dawn   Amerika Birleşik Devletleri 4 Vesta 16 Temmuz 2011 Vesta yörüngesinden ayrıldı 5 Eylül 2012
Dawn   Amerika Birleşik Devletleri Ceres 9 Mart 2015 Görev 1 Kasım 2018'de sona erdi. Ceres çevresindeki başıboş yörüngede, 2038'den önce bozulması bekleniyor [17] İki ayrı nesnenin etrafında yörüngeye ulaşan ve bir cüce gezegenin yörüngesine giren ilk uzay aracı.
Rosetta   ESA 67P/Churyumov-Gerasimenko 6 Ağustos 2014 30 Eylül 2016'da Ma'at bölgesindeki kuyruklu yıldıza iniş yaparak görevine son verildi. Bir kuyruklu yıldızın yörüngesine giren ilk uzay aracı. Philae iniş modülü 12 Kasım 2014'te başarıyla indi
OSIRIS-REx   Amerika Birleşik Devletleri 101955 Bennu 31 Aralık 2018 Yüzey numunesi toplandı ve 20 Ekim 2020'de Dünya'ya doğru yola çıktı.[18] Yörüngesinde bir uzay aracı tarafından dönülen en küçük cisim ve şimdiye kadarki en yakın yörünge[19][20]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "NSSDC - Luna 10". 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  2. ^ "NSSDC - Luna 11". 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  3. ^ "Where is LRO?". 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  4. ^ Hendrix, SABDn (25 Mart 2015). "Second ARTEMIS Spacecraft Successfully Enters Lunar Orbit". The Sun-Earth Connection: Heliophysics. NASA. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  5. ^ Chang, Kenneth (6 Aralık 2019). "A Billion Pixels and the Search for Hindistan's Crashed Moon Lander". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2019. 
  6. ^ "Chandrayaan-2: Isro, not losing hope, continues to make all-out efforts to restore link with lander 'Vikram'". The Times of Hindistan (İngilizce). Eylül 9, 2019. 9 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2019. 
  7. ^ "Çin's Chang'e-5 orbiter is heading back to the moon". SpaceNews (İngilizce). 6 Eylül 2021. 30 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2021. 
  8. ^ Chang, Kenneth (23 Şubat 2024). "Moon Lander Is Lying on Its Side but Still Functional, Officials Say". The New York Times. 24 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2024. 
  9. ^ a b Jones, Andrew (10 Ocak 2024). "Çin's Chang'e-6 probe arrives at spaceport for first-ever lunar far side sample mission". SpaceNews. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2024. 
  10. ^ NASA - This Month in NASA History: Mariner 9 14 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Kasım 29, 2011 — Vol. 4, Issue 9
  11. ^ a b "NASA Mars log". 13 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2013. 
  12. ^ Historic Spacecraft - Mars Probes
  13. ^ "Mars 5". US National Space Science Data Centre. 11 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2013. 
  14. ^ Encyclopedia Astronautica Fobos 1F 10 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  15. ^ Dunn, Marcia (27 Ekim 1996). "NASA Takes No Dirty Chances With Mars Rover". Los Angeles Times. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021. 
  16. ^ "Update on the Mars Orbiter Mission (Mom)". 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2024. 
  17. ^ Chang, Kenneth (1 Kasım 2018). "NASA's Dawn Mission to the Asteroid Belt Says Good Night - Launched in 2007, the spacecraft discovered bright spots on Ceres and forbidding terrain on Vesta". The New York Times. 2 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2018. 
  18. ^ Chang, Kenneth (20 Ekim 2020). "Seeking Solar System's Secrets, NASA's OSIRIS-REX Mission Touches Bennu Asteroid - The spacecraft attempted to suck up rocks and dirt from the asteroid, which could aid humanity's ability to divert one that might slam into Earth". The New York Times. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020. 
  19. ^ "NASA'S OSIRIS-REx Spacecraft Arrives at Asteroid Bennu". NASA. 3 Aralık 2018. 5 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2018. 
  20. ^ "NASA's OSIRIS-REx Mission Breaks Another Orbit Record". NASA. 13 Haziran 2019. 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2019. 

Ayrıca bakınız

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir