Vikipedi

Dörtyol

Hatay ilçesi
(Dörtyol, Hatay sayfasından yönlendirildi)
24 Ekim 2024 tarihinde kontrol edilmiş kararlı sürüm gösterilmektedir. İnceleme bekleyen 2 değişiklik bulunmaktadır.
Başlığın diğer anlamları için Dörtyol (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Dörtyol, Hatay'ın ilçelerinden biridir. Nüfusu 129.276 kişi (65.088 + 64.188) olup bu bakımdan 922 ilçe ve 51 merkez ilçe arasında 195, ilde dördüncüdür.[2][3] Nüfus yoğunluğu 378 kişi/km2'dir. Sosyo-ekonomik gelişmişlik indeksinde ise ülke genelinde 255, il genelinde 4. sıradadır.[4]

Dörtyol
İlçe
Hatay ili siyasi haritası
Hatay ili siyasi haritası
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlHatay
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamAli Murat Kayhan
 • Belediye başkanıBahadır Amaç (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam342 km²
Rakım4 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam123.891
 • Kır
-
 • Şehir
127.399
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu31600
İl alan kodu0326
İl plaka kodu31

Coğrafya

değiştir

İlçe Doğu Torosların uzantısı olan Nur Dağları (Amanos) ile Akdeniz'in İskenderun Körfezi arasında Kuzey-Güney doğrultusunda uzanan Dörtyol ve Payas Alüvyal ovalarından meydana gelmiştir. Doğusunda Nur Dağları ve Hassa ilçesi, batısında Akdeniz ve İskenderun Körfezi, Kuzeyinde Erzin ilçesi ve güneyinde ise İskenderun ilçesi bulunmaktadır.

İklimi; yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı olup, tipik bir Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir. İlçede yağışlar yağmur şeklinde olup, Türkiye'de Rize ilinden sonra en fazla yağış alan merkezlerdendir. İlçe merkezinin denizden yüksekliği 70 m'dir. En çok yağış şubat, mart, nisan ve aralık aylarında, en az yağış ise ağustos ayında yağmaktadır. İlçede kar dağlık yüksek kesimlere düşmektedir. İlçede en düşük sıcaklık -7,0 °C olarak 1985 yılında gerçekleşmiştir. İlçede don hadisesi genellikle mart ayında görülmekte olup, nadiren de olsa kasım, aralık, ocak ve şubat aylarında da görülmektedir.

Kış ayları süresince, Kasım ve Mart arasında, hakim rüzgârlar kuzey ve kuzeydoğu yönündendir. Güneydoğu yönünden esen Yarıkkaya isimli yerel fırtına -rüzgâr hızı saatte 50-60 mile çıkabilmektedir- için kış aylarında her zaman hazırlıklı beklenmelidir. Rüzgâr nisan ayında yön değiştirmeye başlar. Haziran ve eylül ayları süresince güney ve güneybatı rüzgârları hakimdir. Sahildeki en yüksek dalgalar rüzgârın güneybatıdan olduğu zamandadır. Güneybatı rüzgârları sahili ölü dalgalarla etkiler. Bu ölü dalgaların boyları bazen 2-3 metreye ulaşır.

Sahilde ortalama gelgit farkı 0,5 metre civarındadır. Yüzey akıntıları (5-7 metre derinlik) güney ve güneybatıya doğrudur ve ortalama akıntı hızı 0,3 deniz milinden az olup daha derinlerde 0,5 deniz miline ulaşır.[5]

Nur (Amanos) Dağlarından doğarak Akdeniz'e dökülen, düzensiz akışlı Deli Çay, Özerli Çayı ve Rabat Çayı isimli 3 tane akarsuyu vardır.[6]

İlçenin yüzölçümü 342 km²'dir (132 mil²).

Nüfus

değiştir

İlçenin 2012 yıl sonu itibarıyla ilçenin nüfus sayımı sonuçlarına göre toplam nüfusu 151.837'dir. İlçe merkezi nüfusu ise 75.110'dur.

İlçeye bağlı 6 köyde toplam 5.451 kişi yaşamaktadır. Yeni idari yapı ile oluşan belde belediyeleri altıya yükselmiş olup, toplam nüfusları 76.727'dir.

İlçe genel nüfusunun %47'si ilçe merkezinde %49'u belde belediyelerinde ve %4'ü ise köylerde yaşamaktadır. Çalışan nüfusun genel nüfus içindeki oranı %30'dur. Çalışan nüfusun meslek gruplarına göre %20'si memur, %40'ı sanayi kolunda çalışan işçi, %15'i esnaf ve serbest meslek erbabı ve %25'i ise tarım kolunda çalışmaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
Dörtyol ilçesi (Osmaniye)
1927[7] 17.022 7.028 9.994
Dörtyol ilçesi (Adana)
1935[8] 24.028 3.852 20.176
Dörtyol ilçesi (Hatay)
1940[9] 27.632 5.490 22.142
1945[10] 28.481 4.410 24.071
1950[11] 30.247 5.720 24.527
1955[12] 35.129 7.774 27.355
1960[13] 43.127 10.293 32.834
1965[14] 48.275 11.595 36.680
1970[15] 56.949 12.947 44.002
1975[16] 93.190 19.390 73.800
1980[17] 111.832 25.905 85.927
1985[18] 129.299 30.722 98.577
1990[19][a] 111.368 47.144 64.224
2000[20] 126.258 53.597 72.661
2007[21] 140.517 66.082 74.435
2008[22] 143.914 67.430 76.484
2009[23] 145.846 69.507 76.339
2010[24] 147.629 70.856 76.773
2011[25] 149.471 72.769 76.702
2012[26] 151.837 75.110 76.727
2013[27][b] 115.251 115.251 veri yok
2014[28] 117.053 117.053 veri yok
2015[29] 118.761 118.761 veri yok
2016[29] 121.423 121.423 veri yok
2017[29] 122.568 122.568 veri yok
2018[29] 123.891 123.891 veri yok
2019[29] 125.138 125.138 veri yok
2020[29] 127.399 127.399 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

İdari durumu

değiştir

İlçede Merkez Dörtyol Belediyesi olmak ilçeye bağlı 6 köy bulunmaktadır. Ancak iki köyü (Çat, Kapılı) yazın meskun olup, kışın değişik yerlerde ikamet etmektedirler.

İlçe genel olarak toplu yerleşim düzenine hakimdir.

Sosyal durum

değiştir

İlçenin il bazında diğer ilçelere nazaran Sosyal, Kültürel ve Ekonomik yönden iyi konumdadır. Hızlı ve planlı yapılaşma ile metropol bir yerleşim alanıdır. İlçe halkının bir kısmı yaz aylarında deniz kenarındaki dinlenme yerlerine ve bir kısmı da hemen yanındaki yaylalara göç etmek suretiyle günlük yaşantılarını sürdürdükleri gözlenmektedir ve her kışa yaklaşırken İlk Kurşun Kültür Sanat ve Turunçgil Festivali yapılmaktadır.[30]

Sağlık

değiştir

İlçede sağlık hizmetleri 150 yataklı Devlet Hastanesi, 13 Sağlık Ocağı, 2 Sağlık Evi, I Halk Sağlığı Laboratuvarı, 2 tane 112 acil yardım kurtarma istasyonu, 1 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi ile yürütülmektedir.

Sağlık kuruluşlarımızda aile planlaması, aşılama çalışmaları, çevre sağlığı ile halk sağlığı hizmetleri aksatılmadan yürütülmeye çalışılmaktadır.

İş ve çalışma hayatı

değiştir

İlçe sınırlan içerisinde bulunan Demir-Çelik fabrikası ile Petrol boru hattı ve Gaz dolum tesisleri ile Özel Sektöre ait çok sayıda haddehaneler, un fabrikası, meyve suyu ve meyve paketleme tesisleri ile tarım işletmelerinde istihdam edilen nüfus çalışma hayatına canlılık kazandırmaktadır.

Yörede ziraatın yoğun olması dolayısıyla ilçe dışından mevsimlik işçi gelmektedir.

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı faaliyetleri

değiştir

İlçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfınca Gıda, barınma, iş kurma ve nakdi yardım gibi çeşitli yardımlar muhtaç olan ailelere yapılmaktadır.

Eğitim durumu

değiştir

İlçede ilk olarak 1911 yılında merkeze bağlı Özerli Mahallesinde şimdiki adı ile Nurettin Baransel İlkokulunun açıldığı tespit edilmiştir. Bugün ise tüm yerleşim birimleri okula kavuşmuştur. İlçede okuma yazma oranı %98'e tekabül etmektedir. Okul öncesi eğitimi çağ nüfusuna göre oranı %17,5'e tekabül etmektedir. İlçeye ait istatistiki bilgiler aşağıdaki gibidir:

İlkokul ve Ortaokul 44
Genel ve Mesleki Lise 12
Anaokulu (Bağımsız) 4
Özel ilköğretim Okulu 2
Spor ve izcilik Okulu 1
Toplam Derslik Sayısı 881
İlçemizdeki Öğrenci Sayıları
Okul öncesi 1.494
İlkokul ve Ortaokul 22.755
Lise ve Dengi Okullar 7.996
Özel Lise 103
Özel İlkokul-Ortaokul 537
Toplam Öğrenci Savısı 32.885
İlçemizdeki Öğretmen Sayıları
Sınıf Öğretmeni 484
Branş Öğretmeni 886
Okul Öncesi Öğretmeni 40
Toplam Öğretmen Sayısı 1.410

Not: En eski okulu Nurettin Baransel İlkokulu

Halk Eğitim Merkezi

değiştir

Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü ve (ASO) bünyesinde çok sayıda vatandaşımıza eğitim içerisinde üretim imkanları sağladığı, birey ve toplumun eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesinde bilimsel yöntemlerin uygulandığı, iş gücü piyasası başta olmak üzere kurum ve kuruluşlarla sağlıklı bir işbirliği oluşturduğu, millî kültür ve varlıklarımızın araştırılması, yaşatılması ve toplumun moral değerlerinin yükseltilmesi yönünde çok yönlü çalışmaları gerçekleştirmektedir.

Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünce periyodik olarak Atatürkçülük, Sivil Savunma, İlk Yardım. Aile Planlaması, Gençlerin kötü alışkanlıklarından korunması ve ev ekonomisi konuları işlenmektedir.

Mesleki Eğitim Merkezi

değiştir

3308 sayılı Kanun ile öğrencilere, gençlere ve esnaf çalışanlarına mesleki eğitimlerini Okul-Endüstri işbirliği içinde geleceklerini daha güvenli olarak hazırlamalarına yardımcı olmaktadır.

İlçedeki Mesleki eğitim merkezi sanayi faaliyetlerinin yoğun oyduğu Payas beldesindeki Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi bünyesinde faaliyetini sürdürmektedir. Müstakil binası yoktur. Ancak Payas sanayi sitesinde mesleki eğitim merkezinin bina yeri temeli atılmış olarak bekletilmektedir.

Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezi bünyesinde hem örgün, hem de yaygın eğitim yapılmaktadır.

Özel Öğretim Kurumları

değiştir

İlçede 10 Dershane, 3 Motorlu Taşıt Sürücü Kursu, 5 Özel Öğrenci Yurdu, 1 Özel İlköğretim Okulu ve 1 adet Öğrenci Etüt Merkezi bulunmaktadır.

Yüksek Okul

değiştir

İlçede 1 adet Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır. Eğitimini Kuzuculu Kasabasındaki kendi binasında sürdürmektedir. Okulda Endüstriyel Elektronik, Makine, Makine Resim Konsriksiyon, Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama, Elektronik Haberleşme, Endüstriyel Otomasyon ve Elektrik bölümlerinde eğitim ve öğretim verilmektedir. Toplam 994 öğrenci eğitim görmektedir.

Kültür

değiştir

Dörtyol Mutfağı

değiştir

Tipik Akdeniz ve Hatay Mutfağının birçok özelliğini barındıran Dörtyol mutfağında; zeytinyağı, yeşillikler, nar ekşisi, turunç ekşisi, biber salçası, kekik, kimyon,  tarçın gibi baharatlar sık sık kullanılır. Tahıllar (Bulgur, dövme buğday (yarma)) önemlidir, Dörtyol mutfağının köklü lezzetleri;

· Ispanaklı ve Kıymalı kömbe

· İçli Köfte (Kıymalı veya Nohutlu) / (Toğga'nın yanıda soğanlı köfte)

· Ekşili Çorba (Ramazan bayramının birinci günü neredeyse her evde pişirilir)

· Yaprak Sarması ve Lahana Sarması (Turunç suyu veya ekşisi ile)

· Mercimekli Sıkmaç

· Dolma (Patlican, biber, kabak, domates)

· Toğga (Soğan kavurmalı içli köfte ve Sömelek ile beraber)

· Pancar Çorbası (7 yıllık derdi götürür)

· Fellah Köftesi (Ispanaklı ekşili köfte) /Ekşili köfte

· Kömeç (Ebegümeci)

· Analı Kızlı (Yuvarlama)

· Etli Nohutlu Dövme Pilavı

· Mantı

· Börek Çorbası

· Çörek (Sadece Ramazan bayramında pişirilen sütlü mayalı ve tarçınlı bir kurabiye, İç cevizli de yapılır)

· Turunç Kabuğu Reçeli,

· Kabak Tatlısı-Reçeli

Bunların yanı sıra;

değiştir

İlçede; biri merkezde, biri Kuzuculu'da, biri de Yeşilköy de olmak üzere 3 adet Halk Kütüphanesi mevcuttur. Her yıl Geleneksel Portakal Festivali ve halk konserleri düzenlenmektedir.

İlçede günlük olarak 2 yerel gazete çıkmaktadır.

Gençlik ve Spor

değiştir

İlçe Merkezinde 1500 kişi ve Payas Beldesinde 500 kişi kapasiteli Müsabaka ve Antrenman Spor Salonu bulunmaktadır. Ayrıca 2021 yılında faaliyete girmiş Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı olan Nazmiye Muratlı Gençlik Merkezi hizmete girmiştir. 5 ayrı amatör spor kulübü faaliyet sürdürmektedir. Dörtyol, Kuzuculu ve Payas ilçesinde toprak satıhlı birer futbol sahası vardır. Ayrıca Kapalı Spor Salonu bahçesinde çim futbol sahası ve bir adet tenis kortu bulunmaktadır. Ayrıca 4'ü merkezde, 1'i Payas'ta ve 1 de Altınçağ'da olmak üzere 6 adet halı saha mevcuttur.

Öğretmen Evi ve Lokaller

değiştir

İlçe Merkezinde 63 yataklı bir öğretmen evi hizmet vermektedir. Payas beldesinde ise 12 yataklı bir öğretmen evi hizmet vermektedir. Kuzuculu beldesinde ise belediye binasında geçici olarak öğretmen lokali mevcuttur. İlçede KYK yurdu mevcuttur.

Ulaştırma ve altyapı kurumları

değiştir

Genel durum

değiştir

İlçe Merkezi D-817 karayoluna 3 km uzaklıktadır ve devlet yoluna (D-817) 5 km mesafe ile Adana-İskenderun otoyoluna (O-53) giriş yapılabilmektedir. Otoyol istikameti üzerinde; Dörtyol ilçesi kavşağı, Dörtyol ilçesi gişeleri ve gişelerden itibaren D-817 karayoluna direkt geçiş sağlayan çevre yolu (31-15 il yolu) bulunmaktadır. D-817 karayoluna paralel olarak demiryolu geçmektedir. Demiryolu ile Osmaniye iline, Adana iline ve İskenderun ilçesine yol üzerinde çeşitli ilçe durakları bulunmak üzere ulaşım sağlanabilmektedir. Bölgesel tren ulaşımı olduğu için tren biletleri Dörtyol TCDD tren garından alınabilmektedir. Hava yolundan; Adana Şakirpaşa havalimanı ve Hatay Havalimanı ile ulaşım sağlanabilmektedir. İlçe sakinleri için Adana Şakirpaşa havalimanına ulaşım sağlamak daha kolay olduğu için genellikle Hatay havalimanına göre daha çok tercih edilir. Yaklaşık 100 kilometre mesafededir. Hatay Havalimanı ıse 9 Aralık 2007'de açılmıştır. Havalimanımız Dörtyol ilçesine 80 km İskenderun ilçesine 30 km, Antakya ilçesine 25 km uzaklıkta bulunmaktadır. Dörtyol ilçesinden Hatay havalimanına sadece devlet yolu ile ulaşım sağlanabildiği için Adana Şakirpaşa Havalimanına göre daha uzun süren bir yolculuk sağlanmaktadır. Deniz yolundan İskenderun bağlantılı olarak faydalanılmaktadır. Tüm köy yolları ulaşıma yeterlidir.

TRT yayınları rahatlıkla izlenmektedir. Bunun yanı sıra bazı yabancı ülke TV yayınları da seyredilebilmektedir. Ayrıca belediyeler bazı özel TV yayın kuruluşlarının yayınlarını çanak anten vasıtasıyla halka izletmektedir. İlçede 4 adet özel Radyo yayın yapmaktadır.

Elektrik

değiştir

İlçenin bütün yerleşim yerlerinde yaylalar dahil hepsinde elektrik şebekesi mevcuttur. Ama zaman zaman elektrik kesintileri olmaktadır.

Su

değiştir

İlçe Merkez, Kasaba ve Köylerinde içme suyu mevcuttur. Su işlerine Hatay Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olan HATSU bakmaktadır.

Kanalizasyon

değiştir

İlçe Merkez ve beldelerinde kanalizasyon vardır. Fakat köylerde yoktur.

Telefon Hizmetleri

değiştir

İlçe Merkezinde ve Payas Kasabasında olmak üzere 2 Telekom İşletmesi mevcuttur. Toplam kapasite 53.287, bağlı olan abone sayısı ise 28.672'dir.

İlçenin bütün yerleşim birimlerinde telefon vardır. Merkez İşletme Şefliğine bağlı; Kuzuculu, Altınçağ, Yeşilköy, Yeniyurt, Çökek, Çağlalık, Öğme-iş ve Dörtyol-KTS olmak üzere 8 şube vardır.

PTT Hizmetleri

değiştir

İlçe Merkezinde ve Payas'ta olmak üzere 2 PTT Müdürlüğü bulunmaktadır. Toplam 24 personelle hizmet verilmektedir.

Merkez Müdürlüğüne bağlı Kuzuculu, Altınçağ, Yeniyurt ve Çağlalık olmak üzere 4 acentelik bulunmaktadır.

Mahalli İdareler

değiştir

Özel İdare

değiştir

Özel İdare Müdürlüğü kendi iş hanında hizmetini yürütmektedir. Kendi mülkü olan iş hanında 4 lojman ve 2 misafirhane mevcuttur. Ayrıca Kaymakam evi de mevcuttur.

Belediyeler

değiştir

Merkez belediyesi ile birlikte 7 belediye teşkilatı bulunmaktadır. Bunlar yeni kanunla Dörtyol'un mahallesi olmuşlardır. (Payas ilçe olmuştur) Bu sayıyla toplam 35 mahalle ve 6 köy muhtarlığı vardır.

  1. Dörtyol Belediyesi: Nüfusu 64.430'dur. Kendi hizmet binasında hizmet vermektedir. İlçe genelde imar planına haiz olup, yerleşim plan dahilinde gerçekleşmektedir. İçme suyu şehir ihtiyacını karşılamaktadır. Şehrin kanalizasyon şebekesi çalışmaları devam etmektedir.
  2. Yeniyurt: Nüfusu 11.295'tir. Hizmet binası var ancak yetersizdir. İmar planı yapılmıştır. Kanalizasyon şebekesi yoktur. İçme suyunun bir kısmı yer altı kaynaklarından temin edilmektedir. %80 yeterlidir.
  3. Kuzuculu: Nüfusu 11.279'dur. Kendine ait binada hizmet vermektedir. Binası yeterlidir, İmar planı vardır. Ancak yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir.İçme suyu yeterlidir. Kanalizasyonu yoktur.
  4. Yeşilköy: Nüfusu 10.580.dir. Kendi hizmet binası vardır. İmar planı vardır. Yerleşim imar planı dahilinde gerçekleşmektedir. İçme suyu mevcuttur. Kanalizasyon yoktur.
  5. Karakese: Nüfusu 5.991.dir. Kendi hizmet binası var ancak yetersizdir. Kasabanın yarısının imar planı vardır. Kanalizasyonu yoktur. İçme Suyu yeterlidir.
  6. Altınçağ: Nüfusu 5.219'dur. Kendi hizmet binası vardır. İmar planı vardır. İçme suyu sıkıntısı yoktur. Kanalizasyonu yoktur.
  7. Köyler: İlçeye bağlı Konaklı, Çat ve Kapulu olmak üzere 3 köy vardır. Köylerin tamamının elektrik ve telefonları mevcut olup, yolları da iyi durumdadır.

Yayla Turizmi

değiştir

Kapulu- Tohtak-Topaktaş-Çökek-Kocadüz-Üçkoz - Aşağı ve Yukarı Bağrıaçık - Taşlı Ufacık Yaylaları (Kuzuculu, İcadiye ve çevresindeki Dörtyol köyleri çıkıyor)

Ulaşım

değiştir

Dörtyol'a 36 km Erzin'e 19 km asfalt yolla gidilebilir. Yaz aylarında Dörtyol ilçesinden günün her saatinde minibüslerle ulaşım mümkündür.

Özellikleri: Dörtyol ve Erzin ilçesi insanlarının yaz aylarında yoğun olarak kullandığı çam ve köknar ağaçları arasında, doğal dokuya uygun tamamen ahşap basit yayla evlerinin bulunduğu yaylalar topluluğudur. Birbirlerine yakın olan yaylalar, doğa yürüyüşü (trekking) yapmaya elverişlidir.

Dörtyol Çökek Yaylası

değiştir

Ulaşım

değiştir

Yaylaya Dörtyol ilçesinden 8 km'lik asfalt yolla ulaşılmaktadır.

Özellikleri

değiştir

Çam ve meyve ağaçları içerisinde kurulmuş, temiz havası, bol suyu olan bu şirin yayla kamp kurmak, piknik yapmak, orman içi kısa gezintiler yapmak için ideal bir yayladır.

Konaklama-Yeme-İçme

değiştir

Ulaşım

değiştir

Yaylada yapı bulunmamaktadır. Kamp yapacakların çadır ve temel ihtiyaç malzemelerini yanlarında getirmeleri gerekmektedir.

Dörtyol Topaktaş Yaylası

değiştir

Ulaşım

değiştir

Yaylaya Dörtyol ilçesinden 18 km'lik asfalt yolla ulaşılır.

Özellikleri

değiştir

Orman ile iç içe olan Topaktaş Yaylası tamamen çam, ardıç ve maki türü ağaçlarla kaplıdır.

Dörtyol Karakese - Pekmezci Yaylası

değiştir

Ulaşım

değiştir

Dörtyol ilçesinden 12 km'lik asfalt yolla ulaşılır. Özellikle Karakese beldesi sakinleri ikamet etmektedir.

Özellikleri

değiştir

Meşe ve Kızılcık ağaçları içinde kurulmuştur. İçme suyu karamezra adı verilen mığır tepenin hemen altındaki bölgeden gelmektedir. İçimi çok güzel olup kireç oranı yok denecek kadar azdır. Sessiz ve dinlenilecek bir yayladır.

Turizm

değiştir

Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi

değiştir

İskenderun'dan 22 km uzaklıkta İskenderun - Adana karayolu üzerindeki Payas Bölgesindedir. Kervansaray, hamam, medrese, cami ve bedesten gibi yapıları ihtiva eden bu külliye, 16. yüzyılda Sokullu Mehmet Paşa'nın emirleri üzerine Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. En önemli yapı gruplarından birisini teşkil eden kervansarayın genişçe bir avlusu vardır. Avlunun etrafında ise yolcuların ve kervanların barınması için kubbeli odalar mevcuttur.

Cin Kulesi

değiştir

Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi ile deniz kıyısı arasında hakim bir tepe üzerine inşa edilmiştir. Kulenin Cenevizliler ya da Haçlılar tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır. Kare planlı, tamamen kesme taştan yapılan bu eser gözetleme kulesi olarak yapılmıştır.

Payas Kalesi

değiştir

Aslen Haçlılar tarafından yaptırılan ve daha sonra da Osmanlılar tarafından restore edilen bu kale Payas'ın en dikkate değer sanat yapıtlarından birisidir. Sokullu Mehmet Paşa Külliyesinin güneyine düşmektedir. sekiz kulesi mevcut olan bu kalenin etrafı düşman saldırılarından korunmak için savunma amaçlı büyük su hendeği ile çevrilmiştir.

Issos Harabeleri

değiştir

Dörtyol ile Erzin arasındadır. Aslında Pers şehri olan Issos, tarihin en büyük savaşlarından birisi olan Issos savaşının geçtiği yerdir. Burada Makedonya Kralı Büyük İskender Pers Hükümdarı III. Darius'u yenilgiye uğratmıştır. Bugün Antik Issos kentinde geçmişin izlerini taşıyan su depoları, su kemerler ile mabed ve şehir kalıntıları görülebilir.

Mancınık Kalesi

değiştir

Amanos dağlarında ormanlar içinde önemli bir kaledir. Dörtyol'un kuzeyine düşmektedir. Yayan gezilebilir.

Deniz Turizmi

değiştir

Dörtyol ilçesi deniz turizmi açısından Hatay'ın en önemli 2. turizm merkezidir. Plajları ve sahilleri düzenli ve bakımlıdır.[kaynak belirtilmeli]

Ekonomi

değiştir

Türkiye'de narenciye üretimi mandalinası ve portakalı ile ünlüdür. Sebze ve meyve çiftçiliği yapılır. Son yıllarda zeytin tarımı da yapılmaya başlamıştır. Payas ilçesinde bulunan İskenderun Demir-Çelik Fabrikası büyük istihdam kaynağıdır. Payas çevresindeki fabrikalar, Dörtyol ve çevresindeki işletmeler halkın geçim kaynağıdır.

Notlar

değiştir
  1. ^ Erzin ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
  2. ^ Payas ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

değiştir
Özel
  1. ^ "5/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019. 
  3. ^ "İl. İlçe, Büyükşehir Belediye, Belediye, Mahalle, Köy Nüfusu (Dönemi: 2023)". TÜİK. 6 Şubat 2024. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  4. ^ "İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması" (PDF). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı. 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  5. ^ Liman Kuralları - Dörtyol Terminali (PDF). Dörtyol: Boru Hatları İle Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ). 24 Mart 2016. ss. 8-9. 22 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Nisan 2021. 
  6. ^ Erzin ve Dörtyol ovalarının jeolojik ve hidrojeolojik özellikleri (PDF). https://www.jmo.org.tr/. s. 152. 28 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2024.  |yayıncı= dış bağlantı (yardım)
  7. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  8. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  10. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  13. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  14. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  27. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  28. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  29. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Dörtyol Nüfusu - Hatay". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Hatay Dörtyol Nüfusu". nufusune.com. 
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2015. 
Genel

Dış bağlantılar

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Dörtyol&oldid=34128350" sayfasından alınmıştır