Chichén Itzá
(Chichen Itza sayfasından yönlendirildi)
Chichen Itza (ya da okunuşuyla Çiçen İtza), Meksika'nın Yucatán Yarımadası'nda, Valladolid ve Mérida arasında yer alan, Kristof Kolomb öncesi dönemde kurulmuş bir İtza Maya kentidir. Muhtemelen bir dönem Yucatan'ın dini merkezi olmuştur. Günümüzde Meksika'nın en çok ziyaret edilen ikinci arkeolojik sit alanıdır. Chichen-Itza'daki El Castillo (kale) adıyla tanınan Kukulkan (Kukuul Kaan) piramidinin yüksekliği üst platforma nazaran 24 m'dir. (10. yüzyıl sonunda yüksekliği 40 m olan Uxmal'daki piramitten daha alçaktır.) 7 Temmuz 2007'de seçilen dünyanın yeni yedi harikasından biridir. Efsaneye göre kent 10. yüzyılda Quetzalcoatl önderliğindeki Toltekler'ce alınmıştır. Kentteki önemli yapılar şunlardır:
- Kale adıyla tanınan Kukulkan Tapınağı ya da Kukulkan Piramidi: Mayalar bu piramidi astronomi ve matematik bilgilerini ortaya koymak istercesine belirli bir sistemle inşa etmişlerdir. Örneğin 4 cephesinin her birinde 91 basamak yer alır ki, böylece 4x91'le bulduğumuz 364 sayısına en tepedeki düzlüğü (1) de eklediğimizde yıldaki günlerin sayısı olan 365'i bulmaktayız. Ayrıca, piramidi öyle bir şekilde yönlendirmişlerdir ki, ilkbahar ve sonbaharda ekinoksların gerçekleştiği an, piramide gelen güneş ışıkları piramidin çıkıntıları sayesinde, merdiven basamaklarının dibinde bulunan iki yılan başı yontusunun S'ler çizen bir gövde uzantısı oluşacak şekilde bir gölge oluşturmaktadır. (İki başlı yılan.) Bu yılan, Kukulkan adıyla bilinen ilah tüylü yılandır. (Yılanın bir özelliği vücudunun gökcisimlerinin yörüngeleri şeklini alabilmesi, S'ler çizebilmesidir.) Ayrıca piramiti inandıkları yeraltı alemi katları sayısı gibi 9 farklı düzey halinde düzenlemişlerdir. Piramidin tepesinden bakıldığında 300 hektarlık bir görüş alanına sahip olunur, yani kentteki tüm yapılar görülebilmektedir.[1]
- Caracol (okunuşuyla Karakol) denilen gözlemevi. Yapıya içindeki spiral taş merdiven nedeniyle olsa gerek, “salyangoz” anlamında bu ad verilmiştir.
- Adı Maya dilinde “esrarlı yazıların evi” anlamına gelen Akab Dzib
- Baş rahibin tapınağı.
- Savaşçılar Tapınağı.
- Top oyunu sahası.
- İspanyollarca “rahibeler manastırı” adı verilmiş yönetim sarayı.
- Çeşitli tapınakları içeren, “eski Chichen” yapılar grubu.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
Konum | Meksika |
Kriter | Kültürel: i, ii, iii |
Referans | 483 |
Tescil | 1988 (12. oturum) |
Bölge | Latin Amerika ve Karayipler |
-
El Castillo'nun restore edilmiş kısmının yüksek çözünürlüğe sahip fotoğrafı. Chichén Itzá
-
Piramidin merdiven basamaklarının dibinde bulunan iki yılan başından biri
Notlar ve referanslar
değiştir- ^ "Wikipedia-fr". 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2008.
Ayrıca bakınız
değiştirDış bağlantılar
değiştir- Piramit ve üzerinde oluşan yılan gölgesiyle ilgili açıklayıcı ve görsel bilgi 4 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta Chichén Itzá ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Meksika ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Yapı ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |