Cemile Buhayrad

Cemile Buhayrad (Arapça: جميلة بوحيرد, d. 1935), Cezayirli kadın direnişçi ve halk kahramanı.

Cemile Buhayrad
جميلة بوحيرد
Doğum	Haziran 1935 (89 yaşında) Cezayir (şehir), Fransız Cezayiri
Milliyet	Cezayirli
Etkin yıllar	1956 – 1962
Organizasyon	Ulusal Kurtuluş Ordusu (Cezayir)
Hareket	Ulusal Kurtuluş Cephesi (Cezayir)
Evlilik	Jacques Vergès (1965–1970)

Cemile Bouhired orta-sınıf bir ailenin çocuğu olarak yetişti. Çocukluk ve gençlik yıllarında Cezayir, Fransa işgali altında bulunmaktaydı.

8 Mayıs 1945'te, Bouhired henüz 10 yaşındayken, Fransa II. Dünya Savaşı'nın sona ermesini fırsat bilerek Setif'de Cezayirlilere karşı büyük bir katliama girişti. Tarihe Sétif ve Guelma katliamı olarak geçen bu kara gün, Cezayir halkının bağımsızlık arzusunu daha da alevlendirdi. Özellikle bu katliamdan sonra çoğunluğu öğrenci kökenli olan Cezayirli gençler Ulusal Kurtuluş Hareketine katılmaya başladılar.

Fransanın Cezayir üzerindeki baskısını daha da şiddetlendirdiği bir dönemde Fransız okulunda eğitim görmekte olan Bouhired, eylemci olarak Ulusal Kurtuluş Cephesinin (FLN) öğrenci kollarına katıldı. Daha sonraları örgütün gizli subayı ve FLN lideri Yasef Saadi'nin asistanı olarak görev yaptı.

Nisan 1957'de Fransız askerleriyle girdiği bir çatışma sonucu yaralı olarak ele geçirildi. Çıkarıldığı Fransız mahkemesince terörist olmakla suçlandı ve tartışmalı bir mahkeme sonucunda idam cezasına mahkûm edildi. O dönemde Fransa, Cezayirli direnişçileri Orta Çağ'dan kalma bir yöntem olan giyotin ile idam ediyordu. Bouhired cezaevinde tutuklu kaldığı 5 yıllık süreç içerisinde birçok yandaşının giyotinle infaz edilişine tanıklık etti. Fransız mahkemesinin aldığı idam kararına karşı Bouhired'in avukatı Jacques Vergès (Jak Verjes) dünya çapında büyük bir medya kampanyası başlattı ve bu kampanya sonucu Bouhired ve arkadaşlarının infaz kararını durdurmayı başardı. Bouhired, 1962 yılında serbest bırakıldığında Cezayir'de bir kahraman gibi karşılandı ve Afrika direnişinin simgesi haline geldi.

Bu olaydan sonra Bouhired ile Vergès evlendiler ve Afrika devrimi üzerinde birlikte çalışmaya başladılar. Özgürlük mücadelesinin Afrikadaki simgesi olan Cemile Bouhired'ın hayatı 1958 yılında Mısırlı yönetmen Youssef Chahine (Yusuf Şahin) tarafından "Cezayirli Cemile" adıyla sinemaya uyarlanmıştır. Yine Gillo Pontecorvo imzalı "Cezayirin Mücadelesi" (The Battle of Algiers) adlı filmde Bouhired Ulusal Kurtuluş Cephesinin üç kadın bombacısından biri olarak betimlenmiştir.