Canbey, Canımbey, Janbey veya Candubay (Abazaca: Джьанымбей [d͡ʑanəmbaj], Жанымбей [ʒanəmbaj]; Kabardeyce: Жанбей [ʒanbaj]; Osmanlıca: جمبه; Rusça: Джендубаев, Жамбеев) sülalelesi, aristokrat Abaza bir ailedir. Abazaların Aşuva alt grubundandırlar.

Canbey sülalesi
ДжьанымбергӀа
Canbey sülalesi arması.
Ülke Çerkesya (Eskiden)
 Rus İmparatorluğu (Eskiden)
 Sovyetler Birliği (Eskiden)
 Rusya
 Osmanlı İmparatorluğu (Eskiden)
 Türkiye
İlgi odağıhayvancılık
MilliyetAbaza
Etimoloji"Джьа" emek + "ным(ха)" tembellik + "байа" zengin
Köken yeri Abasgia
Ana hanedanJamba
KurucuSalim-ipa Cambey
Alt kollarıMalıxhua, Xharıtkua, Jemanbey, Janbey, Bjanbey, Guna

19. yüzyılın sonunda yaylaların belirli bir sınıfa ait olduğunu belirleyen emlak komisyonunun bilgisine göre, diğer dokuz klanın yanı sıra Canbeyler ağmısta du (büyük ağmısta) mülküne aitti.[1]

Oldukça büyük olan sülalenin adı söyleyene göre değiştiğinden dolayı her telaffuz farklı aile gibi algılansa da damgalar bütün bu ailelerin kökeninin bir olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor. Ailenin Kabardeyler arasında, farklı telaffuzlarla beraber, Janbey adında[2] ve Ruslar arasında Zhendubaev adında bir kolu bulunmakta.[3]

Şu anda, Karaçay-Çerkesya'da Gum Lokt (ru.: Krasniy Vostok), Yincik-Çıkun, Psıj (ru.: Dudarovskiy) köylerinde, başkent Çerkesk'te, Moskova, Sohum kentlerinde ve Türkiye'de Yozgat, Kayseri ve Adana başta olmak üzere birçok Abaza köyünde meskûn hâldeler.

Köken değiştir

Janımbey ailesi, XIII. yüzyıldan beri tarihî belgelerden bilinen Karadeniz kıyısında yaşayan Jamba sülalesinden gelmektedir. Bilinen ilk atası Salim (Сальым [saɮəm]), yaklaşık 1735 yılında doğdu. Çocukları Malıxhua (Мальыхва), Xharatıkua (Харатыква) ve Cambey, her biri kendi adlarıyla birer klana ata oldular.[4]

Abhazya seyahati sırasında Evliyâ Çelebi, Canımbeylerin ata sülalesinin devamı olan Cembe aşiretini de 2.000 piyadeye sahip oldukları bilgisiyle beraber kayıt etmiştir.[5]

Ailenin kendisini Marşan soylu olarak bildiği de kayıtlar arasında.[6]

Notlar değiştir

  1. ^ Записка о горцах БаталпаKab уезда //ГА СОАССР, ф.262, оп.1, д.71, лл.102-121.
  2. ^ Максидов А. А. Родословная Жамбеевых / — Нальчик : Эль-Фа, 2004. — 272,[3] с.: Часть текста на кабард. яз. — Библиогр. В подстроч. прим. — 500 экз. — ISBN 5-88195-634-6
  3. ^ Генеалогия Северного Кавказа / Материалы I научно-практической конференции «Генеалогия Северокавказских Просветителей» / выпуск 2/2002 «Эль-Фа». А. И. Мусукаев, А. А. Максидов
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2021. 
  5. ^ Evliyâ Çelebi. Seyehatname. c. 2.
  6. ^ Темирова Р. Х. «О роде Жанымбей в Карачаево-Черкессии // Генеалогия Северного Кавказа» № 2, Нальчик, 2002, стр. 127—135