Bob Dylan

Amerikalı şarkıcı

Robert Allen Zimmerman veya sahne adıyla Bob Dylan, (24 Mayıs 1941, Minnesota), Amerikalı müzisyen ve yazardır.

Bob Dylan Nobel Edebiyat Ödülü sahibi
Bob Dylan (2010)
Genel bilgiler
Doğum adıRobert Allen Zimmerman
Doğum24 Mayıs 1941 (82 yaşında), Minnesota, Amerika Birleşik Devletleri
TarzlarRock, folk rock, folk, blues, country, gospel
MesleklerŞarkıcı, söz yazarı, yazar, şair, senaryo yazarı
ÇalgılarGitar, mızıka, klavye, piyano
Etkin yıllar1959-günümüz
Müzik şirketiColumbia Records, Asylum Records
İlişkili hareketlerThe Band, Traveling Wilburys, Grateful Dead
Resmî sitewww.BobDylan.com

13 Ekim 2016'da Nobel Vakfı tarafından 2016 Nobel Edebiyat Ödülüne layık görüldü.[1] Hem Oscar'ı hem de Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmış olan iki yazardan biridir (diğeri George Bernard Shaw).[2][3]

Dylan; Nobel, Pulitzer, Oscar ve Grammy ödüllerinin hepsine sahip olan ilk kişidir.[4][5][6][7][8]

Dylan St. Louis İlçesi, Minnesota'da doğup büyüdü. 1962'de ağırlıklı olarak geleneksel folk şarkılarından oluşan kendi adını taşıyan ilk albümünün ardından, ertesi yıl The Freewheelin' Bob Dylan 'ı piyasaya sürerek söz yazarı olarak çığır açtı. Albümde "Blowin' in the Wind" ve konusal olarak karmaşık "A Hard Rain's a-Gonna Fall" yer alır. Şarkılarının çoğunda eski halk şarkılarının ezgileri ve deyimleri uyarlandı.

1964'te siyasi içerikli The Times They Are a-Changin' ve lirik açıdan daha soyut ve içe dönük olan Another Side of Bob Dylan'ı yayınladı. 1965 ve 1966'da Dylan, Amplifikatörlü rock enstrümantasyonunu benimseyerek 15 ayda 1960'ların en önemli ve etkili üç rock albümünü kaydını yaparak, folk sadelik taraftarları arasında tartışmalara yol açtı: Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited (her ikisi de 1965) ve Blonde on Blonde (1966). Altı dakikalık "Like a Rolling Stone" (1965) şarkısı popüler müzikte ticari ve yaratıcı sınırları büyüttü.[9][10]

Temmuz 1966'da bir motosiklet kazası nedeniyle Dylan'ın turda çekildi. Bu dönemde daha önce turnesinde kendine destek olan The Band üyeleriyle çok sayıda şarkı kaydı yaptı. Bu kayıtlar 1975'te The Basement Tapes ortak albümü olarak yayınlandı. 1960'ların sonlarında ve 1970'lerin başlarında Dylan, John Wesley Harding (1967), Nashville Skyline (1969) ve New Morning 'de (1970) country müziğini ve kırsal konuları keşfetti. 1975'te, çoğu kişinin forma dönüş olarak gördüğü Blood on the Tracks 'i yayınladı. 1970'lerin sonlarında yeniden doğmuş bir Hristiyan oldu. 1980'lerin başında daha tanıdık rock temelli üslubuna dönmeden önce birçok çağdaş İncil müzik albümü çıkardı. Dylan'ın 1997 tarihli Time Out of Mind albümü, kariyerinde bir rönesans başlattı. O zamandan beri, en sonuncusu Rough and Rowdy Ways (2020) olmak üzere, eleştirmenlerce beğenilen beş orijinal materyal albümü yayınladı. Ayrıca 2010'larda özellikle Frank Sinatra tarafından kaydedilen şarkılar olmak üzere geleneksel Amerikan standartlarının türlerini içeren üç albümlük birçok kayıt yaptı. Dylan 1980'lerin sonundan bu yana, Never Ending Tour olarak bilinen turneye çıktı.[11]

Dylan 1994'ten beri dokuz çizim ve resim kitabı yayınladı ve eserleri büyük sanat galerilerinde sergilendi. 145 milyondan fazla plak satarak[12] tüm zamanların en çok satan müzisyenleri'nden oldu. Başkanlık Özgürlük Madalyası, on Grammy Ödülü, Altın Küre Ödülü ve Akademi Ödülü dahil olmak üzere çok sayıda ödül aldı. Dylan, Rock and Roll Onur Listesi, Nashville Söz Yazarları Onur Listesi ve Şarkı Yazarları Onur Listesi'ne alındı.

2008'de Pulitzer Ödül Kurulu, "olağanüstü şiirsel güçlü lirik kompozisyonlarla işaretlenmiş, popüler müzik ve Amerikan kültürü üzerindeki derin etkisi" nedeniyle ona özel bir alıntı yaptı. Dylan, 2016 yılında "büyük Amerikan şarkı geleneğinde yeni şiirsel ifadeler yarattığı için" Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.[13]

İlk yılları ve kökeni değiştir

Robert Allen Zimmerman (Shabtai Zisel ben Avraham[14][15]) 24 Mayıs 1941 tarihinde Minnesota eyaletinin Duluth şehrinde bulunan St. Mary's Hospital'de Abram Zimmerman ile Beatrice "Beatty" Stone'nın oğlu olarak dünyaya geldi.[16][17] Aynı eyaletin Hibbing şehrinde büyüdü. Büyükbabası Zigman Zimmerman ve babaannesi Anna Zimmerman Trabzon (Osmanlı Devleti)'dan Odessa (Rus İmparatorluğu)'ya göç etmiş ve 1905 yılında yaşanmış antisemitik pogramından sonra ABD'ye göç ettiler.[18] Annebabası Benjamin Edelstein ve anneannesi Lybba Edelstein Litvanyalı Yahudi olup 1902 yılında ABD'ye göç ettiler.[18] Dylan 2004 yılında Chronicles: Volume One adlı anı kitabında; babaannesinin ailesinin Kağızmanlı olduğunu ve evlenmeden önceki adının "Kirghiz" (Kırgız) olduğunu; ayrıca babaannesinin kökeninin İstanbul'a uzandığını söylemiştir.[19][kaynak doğrulanamadı]

Sonradan "Huzurevine oranla daha fazla kişinin öldüğü yer" olarak tanımlayacağı üniversiteden atıldığında, henüz 18 yaşında bir gençti. Yirmisinde ise dağınık ve kirli saçları, eski püskü giysileri, omzunda gitarı ile New York'ta, "Beatnik"lerin arasında bulunmuştur. Ona göre New York "Henüz çok fazla insanın gitmediği, gidenin de geri dönmediği" bir yer ve oraya gitmek, "Aya gitmek gibi bir şey"dir.

Müzik hayatına atılış değiştir

 
Joan Baez ile birlikte Washington'da düzenlenen yürüyüşe (March on Washington for Jobs and Freedom) katıldığında (28 Ağustos 1963).

"The Freewheelin' Bob Dylan" 1963'te piyasaya çıktığında, Dylan, en iyi olma yoluna çıkmıştır. Albümün kapağında New York sokaklarında sevgilisi Suze Rotolo ile birlikte çekilmiş bir fotoğrafı bulunmaktadır. "Blowin' In The Wind", herkesin diline düşmüştür.

Her seferinde farklı bir şeylerden bahseden Dylan; savaşların anlamsızlığından, Tanrı’dan, adaletsizlikten, seksten, aşktan, sevgiden bahsetmiştir. Her seferinde değişik kesimlerin tepkisini çekmiştir. Bir şeyler söylüyordu; fakat bir başka sefer aynı şeyleri tekrarlamıyordu. Çoğu kişiye göre o, sadece içinden geleni yapıyordu. Belki de, kitleler onu görmek istedikleri gibi görüyordu. Folk müziği seçmesinin nedeni de zaten, gitarı ve armonikasından başka hiçbir şeye ihtiyaç duymayacak olmasıydı.

Joan Baez’in söylediğine göre, "gördükleri sadece kendi için bir şey ifade ediyordu". "Başkalarının ihtiyaçları için kafa yoran biri değildi." Yine de Baez ona aşık oluyordu. Geceliği on iki dolarlık izbe bir otel odasında gazetecilere üstünde kocaman siyah ceketi, beyaz gömleği ve mor kol düğmeleri ile röportaj verirken, Baez’in gözünde "Gözleri bütün gerçekleri görmüş gibi yaşlı ve kendi bir kış yaprağı kadar naif"ti.

Dylan, 1965'te İngiltere turnesi sırasında yanındaki "elit bohemlerle" birlikte Savoy Otel’de ikamet etmiştir. Ve Marianne Faithfull ona yakın olabilmek için otele gider, odada bir köşeye çekilir. Dylan’ın daktilosuna, "eninin ideal mısra ölçüsü olduğunu söylediği" kalın bir tuvalet kağıdı takılıdır. Faithfull onun dikkatini çekmediğini düşünürken, o, sürekli bir şeyler yazmıştır. Ne yazdığını sorduğunda, aldığı cevaba şaşıracaktır Faithfull. Dylan, onun hakkında bir şiir yazmaktaydı.

Dylan’ın teklifi üzerine, yeni albümünü dinlerler bir gece otel odasında. Ona göre; "Onun özel dinleyicisi olmanın bir bedeli vardır, O gece duygusal biri olmuş, ona kur yapmaktadır".

Fakat Faithfull hamiledir ve bir hafta sonra evlenecektir. Faithfull’un o gece gerçeği söylediği için pişmanlık duymasının nedeni, onunla yatamamış olması değil, o tuvalet kâğıtlarına kendi için yazılanları hiçbir zaman öğrenemeyecek olmasıdır.

İngiltere turnesi Joan Baez’le ilişkilerinin de sonu olur. Forest Hill Konseri’ne kendini davet ederek New York’tan Amerika’ya açılmasına yardımcı olan Joan Baez’i, İngiltere turnesinde sahneye davet etmemiştir.

1973’teki “Pat Garrett and Billy The Kid” albümüne kadar bir süre sessiz kalır. Bu yıl, “Knockin’ on Heaven’s Door” ile Bob Dylan olduğunu bir kez daha hatırlattığı yıldır. Üç yıl sonra gelen Desire albümündeki “One More Cup Of Coffee” ise bir başka klasik olacaktır.

Diskografi değiştir

Ayrıca bakınız değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ "2016 Nobel Edebiyat Ödülü'nü Dylan kazandı". 14 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2016. 
  2. ^ George Bernard Shaw
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2017. 
  4. ^ Baltin, Steve. "After Kendrick Lamar And Bob Dylan, Who Else Can Make History With A Nobel or Pulitzer Prize". Forbes (İngilizce). 20 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  5. ^ "Bob Dylan first-ever to win a Nobel, Pulitzer, Grammy and Oscar". WION (İngilizce). 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  6. ^ "At 78, Nobel, Oscar, Pulitzer and Grammy winner, Bob Dylan finally gets a Billboard Number 1". Free Press Journal (İngilizce). 30 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  7. ^ Bright, Charles; Bright, Charles (14 Ekim 2016). "Bob Dylan: Who else has won a Nobel prize and an Oscar or Grammy?". GoldDerby (İngilizce). 17 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  8. ^ Sisario, Ben; Alter, Alexandra; Chan, Sewell (13 Ekim 2016). "Bob Dylan Wins Nobel Prize, Redefining Boundaries of Literature". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 14 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  9. ^ "500 Greatest Songs Of All Time". Rolling Stone. 7 Nisan 2011. 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2020. 
  10. ^ Rogovoy, Seth (27 Eylül 2021). "How Bob Dylan's greatest song changed music history — a deep-dive into an accidental masterpiece". The Forward. 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2021. Bruce Springsteen, who was originally touted as a 'new Dylan' when he was signed to Columbia Records, Dylan's label, by the same label honcho, John Hammond, who signed Dylan, said this about 'Like a Rolling Stone':

    'Dylan freed your mind and showed us that because the music was physical did not mean it was anti-intellect. He had the vision and talent to make a pop song so that it contained the whole world. He invented a new way a pop singer could sound, broke through the limitations of what a recording could achieve, and he changed the face of rock 'n' roll for ever and ever.'
     
  11. ^ Heylin, Clinton, 2011, Bob Dylan: Behind The Shades, The 20th Anniversary Edition, pp. 646–652.
  12. ^ "Top artists (daily update)". ChartMasters (İngilizce). 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2023. 
  13. ^ "The Nobel Prize in Literature 2016" (PDF). Nobelprize.org. 13 Ekim 2016. 20 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2020. 
  14. ^ Sounes, Down The Highway: The Life Of Bob Dylan, p. 14, gives his Hebrew name as Shabtai Zisel ben Avraham
  15. ^ A Chabad news service gives the variant Zushe ben Avraham, which may be a Yiddish variant "Singer/Songwriter Bob Dylan Joins Yom Kippur Services in Atlanta". Chabad.org News. 24 Eylül 2007. 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2008. 
  16. ^ Williams, Stacey. "Bob Dylan -His Life and Times-". bobdylan.com. 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2009. Bob Dylan was born in Duluth, Minnesota, on May 24, 1941. 
  17. ^ Sounes, Down The Highway: The Life Of Bob Dylan, p. 14
  18. ^ a b Sounes, Down the Highway: The Life Of Bob Dylan, pp. 12–13.
  19. ^ Dylan, Chronicles, Volume One, pp. 92–93. My grandmother's ancestors had been from Constantinople. As a teenager, I used to sing the Ritchie Valens song "In a Turkish Town" with the lines in it about the "mystery Turks and the stars above," and it seemed to suit me more than "La Bamba," the song of Ritchie's that everybody else sang and I never knew why