Belkıs Özdoğan
Belkıs Celal Özdoğan (Antel) (23 Temmuz 1912, İstanbul – 24 Eylül 2002), Türk fizikçi.
Belkıs Özdoğan | |
|---|---|
| Doğum | 23 Temmuz 1912 İstanbul |
| Ölüm | 24 Eylül 2002 (90 yaşında) |
| Defin yeri | Topkapı Mezarlığı[1] |
| Vatandaşlık | Türk |
| Eğitim | Kandilli Kız Lisesi,[2] İstanbul Üniversitesi |
| Evlilikler | İhsan Özdoğan |
| Çocuk(lar) | Mehmet Özdoğan |
| Kariyeri | |
| Dalı | Fizik |
| Çalıştığı kurumlar | İstanbul Üniversitesi Fizik Bölümü |
| Tez | Ultrases interferometresinin rektangüler iki kuars levhanın öztitreşimlerinin tayininde kullanılması ve etil eter ve oda temperatüründe ses hızı dispersiyonunun tayini[3] (1949) |
| Doktora danışmanı | Kurt Zuber |
İstanbul Üniversitesi Fizik bölümü profesörlerindendir. Optik dalında çalışmalar yapmıştır. "Kimyada Fiziki Metodlar" adlı kitabın yazarıdır. Denel (optik) fizik alanında birçok akademisyen yetiştirmiştir.[4]
Yaşamı değiştir
1912 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Darülfünun'da Deniz Ticaret Hukuku'na ilişkin çalışmalarıyla tanınan, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Salih Paşa kabinesinde kısa süre Adliye Nazırı görevinde bulunmuş müderris Mehmet Celal Bey, annesi Emine Hanım'dır. Beş çocuklu ailenin en küçük evladı ve tek kızıdır. Ağabeyleri Sadrettin Celal, önemli bir eğitim bilimci, İhsan Celal Bursa'da kurduğu konserve fabrikası ile Türkiye'de konservecilik alanında hizmet etmiş bir iş insanı, Yusuf Kenan Bey avukat, Necip Celal ise tanınmış bir müzisyendir. Aile, Soyadı Kanunu çıktıktan sonra aile dostları şair Yahya Kemal'in önerdiği, "memlekete ant içen" anlamındaki "Andel" ismini söyleyiş kolaylığı için "Antel" olarak değiştirerek soyadı olarak benimsedi.[5]
Belkıs Celal, orta öğrenimini İstanbul Kandilli Kız Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1939 yılında, İstanbul Üniversitesi, Fizik Bölümü'nde yüksek öğrenime başladı, bu fakülteyi bitirdikten sonra bir yıl İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu'nda fizik öğretmenliği yaptı. Öğretmenlik yaptığı sırada üniversitenin Fizik Bölümü, Tecrübî Fizik Kürsüsü'ne atandı. Aynı kürsüde görev yapan asistanlardan İhsan Özdoğan ile evlendi. Bu evlilikten oğlu Mehmet Özdoğan dünyaya geldi (1943).[6]
Özdoğan, Tecrübi Fizik Kürsüsü'nde Alman biliminsanı Harry Dember'in asistanlığını yaptı. Dember, II. Dünya Savaşı'nın sonra ermesinden kısa bir süre önce kürsüden ayrılınca Kurt Zuber'in asistanlığını yaptı ve Zuber'in danışmanlığına "Karbondioksiti Alınmış Kuru Hava İçinde Ultrasonik Absorpsiyon ve Yansıma Katsayılarının Bulunması" başlıklı tezini tamamlayarak doçentlik unvanını aldı.[7]
1951 – 1953 yılları arasında Paris'te optik dalında yaptığı çalışmalarla doçent, 1970 yılında da profesör unvanı aldı. "Kimyada Fiziki Metodlar" adlı kitabından çok sayıda öğrenci yararlandı. Belkıs Özdoğan, 1982 yılında emekli oldu. 24 Eylül 2002'de öldü.
Kaynakça değiştir
- ^ Vefat ilanı, s. 1, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Aralık 2022
- ^ En eski yatılı kız lisesi 100 yaşında, 24 Mayıs 2016, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Aralık 2022
- ^ Kaan ATA (2006), Yurtdışında Lisansüstü Öğrenim Görmüş Türk Fizikçilerinin Türkiye’deki Fizik Araştırmaları ve Yüksek Öğretiminin Şekillenmesindeki Rolü (1960–1980) (PDF), s. 16, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 23 Aralık 2022
- ^ Ulusoy, Sibel. "Prof. Özdoğan için tören". NTV.com.tr sitesi, 26 Eylül 2020. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2002.
- ^ Sevsay, Ertuğrul. "Türk Tangosunun Kurucusu Necip Celal Andel" (PDF). Oğlak yayıncılık. 6 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Nisan 2021.
- ^ Akdeniz, Gediz. "Prof. Dr. Belkıs ÖZDOĞAN (1912 – 2002)". Fizikciler.info sitesi (Cumhuriyetin 75. Yılı Anısına İÜ, FF, Fizik Bölümünde 1933 – 2000 Yılları Arasında Yapılan Eğitim, Öğretim ve Bilimsel Çalışmaların Değerlendirilmesi, 2003). 26 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2021.
- ^ K. Gediz Akdeniz (2015), TÜM HOCALARIMIN ANISINA, s. 81, 23 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 23 Aralık 2022