Beş Kilise veya Khıdskonk (ErmeniceԽծկոնք Xc'konk' ), Ani'nin yaklaşık 25 km güneybatısında, Digor ilçe merkezine yakın vadinin içinde üç kaya çıkıntısı üzerine 6. yüzyılda Pakraduniler tarafından kurulmuş manastır topluluğudur. Fakat Ermeni Soykırımı'ndan sonra boş ve cemaatsiz kalan tarihî Ermeni manastırı 2002'de Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından patlayıcılarla havaya uçurulmuş.[1] Their information is corroborated by the physical evidence on the site which "seems to confirm that these buildings were intentionally destroyed with modern, probably military means" as part of "a phenomenon that could be defined as cultural genocide."[2]

Beşkilise
Խծկոնք
Harita
KonumKars, Türkiye
Koordinatlar40°22′50″K 43°22′35″D / 40.38056°K 43.37639°D / 40.38056; 43.37639
MezhepErmeni Apostolik Kilisesi
DurumYıkılmış
Temel atma7. yüzyıl
Tamamlanma13. yüzyıl

Manastırın toplamda, hepsi kubbeli ve özenle kesme taştan yapılmış beş kiliseden oluşmaktaydı. Bunlar; Aziz Karapet, Meryem Ana (Surp Asdvadzdzin), Aziz Stefanos, Aziz Krikor ve Aziz Sarkis Kiliseleridir. Günümüzde sadece Aziz Sarkis Kilisesi kalmıştır.

Hıdskonk Manastırı'nın 1920 yılındaki görünümü

Kiliselerin, manastırın kuruluşuna veyahut kiliselerin inşasına ilişkin tarih ve şeraite ışık tutacak yazıtları yoktur. Manastır, 13.yüzyıl Moğol istilasından sonra terk edilmiştir.

1878'de, Kars bölgesinin Rus yönetimine geçmesiyle Beşkilise, Ermeni Kilisesi'ne devredilmiştir. Binalar onarılmış, manastır yeniden ibadete açılmıştır. Keşiş ve hacılar için konaklama imkânı düzenlenmiştir. Bunlar, en büyük çıkıntının kenarına, aşağıdaki vadinin içindeki nehrin yanına ve de Aziz Sarkis Kilisesi'nin kuzeybatısına inşa edilmiştir.

Aziz Sarkis, 1989 depremiyle ağır hasar geçirmiştir. Binanın beton çekirdeği parçalanmıştır ve kilise şimdi büsbütün yıkılmak üzeredir.

Kaynakça değiştir

  1. ^ Hofmann, Tessa (2003). Armenians in Turkey Today: A Critical Assessment of the Situation of the Armenian Minority in the Turkish Republic. Brussels: Forum of Armenian Associations of Europe, p. 40.
  2. ^ Ivan Foletti and Stefano Riccioni, "Inventing, Transforming and Discovering Southern Caucasus," Venezia Arti27 (December 2018), p. 8.