Bar Kelebeği
Bar Kelebeği, 1987 ABD yapımı yarı-otobiyografik dramatik filmdir. Özgün adı Barfly (İngilizce: Barlardan çıkmayan kimse, bar kuşu, bar sineği) olan film Mart 1989'da Türkiye'de sinemalarda "Bar Kelebeği" adıyla gösterime girmiştir. Daha sonra televizyonlarda da bu isimle yeniden yayına verilmiştir.[1][2][3]
| Barfly | |
 "Bar Kelebeği" (Barfly) filminin Almanya'da basılmış bir sinema afişi | |
| Yönetmen | Barbet Schroeder |
|---|---|
| Yapımcı | Barbet Schroeder |
| Senarist | Charles Bukowski |
| Oyuncular | Mickey Rourke Faye Dunaway |
| Müzik | Jack Baran |
| Görüntü yönetmeni | Robby Müller |
| Kurgu | Éva Gárdos |
| Stüdyo | Golan-Globus Productions Zoetrope Studios |
| Dağıtıcı | Warner Home Video (DVD) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Dram, romantik |
| Renk | Renkli |
| Yapım yılı | 1987 |
| Çıkış tarih(ler)i | Mayıs 1987, Cannes Film Festivali Mart 1989, Türkiye |
| Süre | 97 dakika |
| Ülke |  ABD |
| Dil | İngilizce |
| Devam filmi | Factotum (2005) |
| Diğer adları | Bar Kelebeği (Türkiye) Barfly (Fransa) Barfly - Moscone da Bar (İtalya) El Borracho (İspanya) Szenen Eines Wüsten Lebens (Almanya) |
Özgün senaryosunu Amerikalı şair, yazar Charles Bukowski'nin (1920 – 1994) 1984 yılında yazdığı filmi Fransız yönetmen Barbet Schroeder 3 yıl sonra çekebilmişti. Baş rollerinde Mickey Rourke ve Faye Dunaway'in oynadığı filmde Bukowski'nin de bir cameo rolü vardır. Barbet Schroeder aynı zamanda filmin yapımcılarından biridir.
Filmde alkolik yazar Henry Chinaski (Mickey Rourke) ve kendisi gibi toplum dışı bir alkolik olan kadın arkadaşı Wanda Wilcox'un (Faye Dunaway) bütün gün sefil bir barda geçen dipsomanik yaşantıları, barmenle (Frank Stallone) olan rutin didişmeleri, her seferinde sonuçsuz kalan değişme çabaları anlatılmaktadır. Wanda ile aynı eve taşınmaları, kitabının basılması için bir yayıncıdan aldığı önemli teklif bile Chinaski'nin normal topluma karışmasına yetmez.
Alkole boğulmuş toplum dışı ve depresif bir hayat sürmüş olan Charles Bukowski'nin eserlerinde de sürekli olarak kendi hayatını anlattığı bilinmektedir. Neredeyse hiç ayık gezmemiş olan yazar, bu senaryoda da kendi hayatından bir dönemi yansıtmıştır. Filmde Bukowski'yi canlandıran Mickey Rourke alkolik şairi o denli başarılı oynamıştı ki Bukowski öldüğü zaman "The New York Post"ta çıkan ölüm ilanında onun yerine Henry Chinaski rolündeki Mickey Rourke'un resmi basılmıştı.[4](Bukowsky'nin eserlerindeki alter-ego'su Henry Chinaski'dir)
2005 yılında Matt Dillon'un başrolünü oynadığı Factotum adında bir devam filmi çekilmiştir.
Film Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye'ye aday gösterilmişti. Ayrıca Faye Dunaway de "Sinema Dalında En İyi Aktris Altın Küre Ödülüne aday gösterilmişti.
Oyuncu kadrosu değiştir
| Aktör/Aktris | Rolü |
|---|---|
| Mickey Rourke | Henry Chinaski |
| Faye Dunaway | Wanda Wilcox |
| Frank Stallone | Eddie (Barmen) |
| Charles Bukowski | Bar Müdavimi |
| Alice Krige | Tully Sorenson |
| Jack Nance | Dedektif |
| J.C. Quinn | Jim |
| Sandy Martin | Janice |
| Roberta Bassin | Lilly |
| Gloria LeRoy | Grandma Moses |
| Joe Unger | Ben |
| Harry Cohn | Rick |
| Pruitt Taylor Vince | Joe |
| Joe Rice | Bardaki yaşlı adam |
| Julie 'Sunny' Pearson | Bardaki fahişe |
| Donald L. Norden | Geçitteki adam |
Film hakkında notlar değiştir
- "Kino Flo" adı verilen bir ışıklandırma sistemi ilk kez "Barfly" filminde kullanılmıştı. Çekimlerin yapıldığı dar mekanların gerektirmesi ile filmin ışık ekibi bu yeni sistemi Barfly filminin setinde geliştirmişlerdi. "Kino Flo" ışıklandırma sisteminde geleneksel akkor lambalar ve ark lambaları yerine renk ısısı ayarlanabilen, az ısı üreten ve fazla yer kaplamayan özel floresan ampuller kullanılıyordu.[5]
- Barmen rolündeki Frank Stallone, aktör Sylvester Stallone'nin kardeşidir.
- Charles Bukowski başlarda filmin kahramanı olan Henry Chinaski'yi Sean Penn'in oynamasını istemişti, buna karşılık Penn de filmi Dennis Hopper'ın yönetmesinde ısrar edince Bukowski Penn'den vazgeçti. Çünkü Bukowski senaryoyu yıllar önce kendisi hakkında Fransız televizyonunda film yapan Barbet Schroeder için özel olarak yazmıştı, üstelik Hollywood şarlatanı olarak nitelendirdiği Hopper'dan da pek haz etmiyordu. Bukowski ve Penn bu olaydan sonra sonra çok iyi dost oldular.
- Film Los Angeles civarındaki gerçek mekanlarda çekilmiştir. Filmde Wanda'nın oturduğu apartman blokları gerçek hayatta Charles Bukowski ve sevgilisi Jane Baker Cooley'in yıllar önce birlikte oturmuş oldukları bloklarmış.[kaynak belirtilmeli]
- Bukowsky filmin çekimleri ile ilgili anı ve izlenimlerine daha sonra yazdığı Hollywood adlı kitabında yer vermiştir.[6]
- Filmin senaryo kitabı ise daha filmin yapım aşamalarına geçilmeden önce 1984 yılında Barfly: The Continuing Saga of Henry Chinaski adıyla çıkmıştı.[7]
Ayrıca bakınız değiştir
- Hollywood (roman), Charles Bukowski'nin "Bar Kelebeği" filminin çekim öyküsünü anlattığı 1989'da tarihli otobiyografik romanıdır.
Kaynakça değiştir
- ^ "Barfly (1987)/Also Known As (AKA)" (İngilizce). IMDb. 29 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2010. Türkçe isim için referans3
- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2010. Türkçe isim için referans2
- ^ Dorsay, Atilla (1998). Hayatımızı Değiştiren Filmler. Remzi Kitabevi. ss. sayfa 47. Türkçe isim için referans1.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2009.
- ^ Bukowski, Charles. Barfly: The Continuing Saga of Henry Chinaski (1984) ISBN 0-920348-44-0 DELUXE
Dış bağlantılar değiştir
- IMDb'de Bar Kelebeği
- Roger Ebert'in eleştirisi27 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- boozemovies1 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Alkol ve alkolizmle bağlantılı filmleri topluca inceleyen bir blog