Avrupa Pasajı, Beyoğlu, Hüseyinağa Mahallesi'nde, Meşrutiyet Caddesi (eski Hamalbaşı Sokak) ile Sahne Sokak'ı (eski Tiyatro Sokak) birbirine bağlayan bir pasaj. Kapı numaraları Meşrutiyet Caddesi 'nde 8, Sahne Sokak'ta 9'dur. Galatasaray Lisesi ve Balık Pazarı'nın yakınında yer alır. İç kısmında yer alan aynalardan dolayı Aynalı Pasaj olarak da isimlendirilir.[1]

Avrupa Pasajı'nın cam tavanı ile üst cephesinde yer alan heykeller

Tarihçe değiştir

Yapı 1874'te Ermeni tüccar Onnik Düz tarafından mimar Pulgher'e yaptırılmıştır.[2] Avrupa Pasajı ile yakınındaki Pera Sitesi'nin yerinde daha önceden Naum Tiyatrosu ile Jardin des Fleurs Oteli bulunuyordu, ancak 5 Haziran 1870'te gerçekleşen Büyük Beyoğlu Yangını'nda birçok binanın yanı sıra bu yapılar da yanmıştır.[1] Bunun sonucunda bölgeye bugünkü Avrupa Pasajı inşa edildi.[2]

Pasaj önceleri aynalarının önüne konulan gaz lambaları ile aydınlatılmaktaydı. Yapının ilk yıllarında içinde bir ayakkabıcı, iki kuaför, iki terzi, bir bakkal, bir tuhafiyeci, iki sabuncu ve bir halıcı bulunmaktaydı. Sonraki yıllarda ise pasajda çiçekçiler, saatçiler, piyano üreticileri, moda evleri gibi iş yerleri hizmet verdi.[1]

Günümüzde pasajda yemeni, kartpostal, çini gibi eşyalar satan hediyelik eşya dükkânları yer alır. Kilimci ve antikacılara da rastlamak mümkündür.

Mimari özellikler değiştir

56 metre uzunluğundaki neoklasik tarzda inşa edilmiş pasajda 22 dükkân bulunur.[2] Yapıda yangına dayanıklı Malta taşı kullanımı görülür. Her dükkân kendine ait bir personel odasına, mutfağa ve bodruma sahiptir ve üzerinde iki kat daha barındırır. Dükkânların pasaja bakan üst cephelerinde büyük heykeller bulunur. Pasajın tavanı kısmen pencerelerle örtülmüştür. Yapı, aydınlatma için kullanılan ve tavandan sarkan avizelere de sahiptir. Dükkânların ön yüzleri zemine kadar cam ile kaplıdır. Her dükkânın arasında kemerler yer alır.[2]

Galeri değiştir

Kaynakça değiştir

  1. ^ a b c Nursel Gülenaz, Batılılaşma Dönemi İstanbul’unda Hanlar ve Pasajlar, 2011, 213.
  2. ^ a b c d Özyalçıner, Adnan (13 Mart 2015). Öyküleriyle İstanbul Anıtları-2. Evrensel Basım Yayın. ISBN 9786053312628.