Atomik orbital

Kuantum mekaniğine göre atomik orbital, elektronların atom çekirdeği etrafındaki konumunu ve dalga-benzeri özelliklerini tanımlayan bir matematiksel fonksiyondur. Elektronun atom çekirdeği etrafındaki belirli bir bölgede bulunma olasılığı bu fonksiyon aracılığı ile hesaplanabilir. Fizikte atomik, kimyada orbital olarak geçer.^{[netleştirme gerekli]}

Her atomik orbital için $n$ , $ℓ$ ve $m l$ ile simgelenen üç farklı kuantum sayısı tanımlanır. Kuantum sayıları Schrödinger denkleminin çözümünden elde edilir. $n$ , baş kuantum sayısı, $ℓ$ , açısal momentum kuantum sayısı $m l$ ise manyetik kuantum sayısı olarak isimlendirilir. Baş kuantum sayısı ( $n$ ), atomik orbitalin çekirdeğe olan uzaklığını, dolayısıyla enerjisini, parametrik olarak belirler. Açısal momentum ( $ℓ$ ) ve açısal momentum kuantum sayısı ( $m l$ ) ise orbitalin şeklini ve vektörel bileşimini niteler. Bir yörüngede kaç orbital bulunduğunu hesaplamak için $n$ ² parametresi kullanılır.^[1]

II. Molekül Orbitali: Bir molekül üzerinde tamamen dağılmış olduğu düşünülen atomik orbitallerle aynı matematiksel özelliklere sahip olan matematiksel fonksiyonlardır. Psi ile simgelenir. Örnek: sigma,pi,delta orbitalleri.

Molekül Orbital teorisine göre moleküller meydana gelirken, atomlar gerekli bağ mesafesinde birbirlerine yaklaştıklarında molekül oluşmadan önce atomlarda bulunan atomik orbitaller karışarak moleküle ait orbitalleri oluşturular. Bu nedenle molekül oluştuktan sonra atomik orbitallerden bahsedilemez.

Atomik orbitallerin karışması molekül orbital teorisinin temeli olup, uygun simetri ve enerjide ancak molekül orbitallerini oluşturabilirler. Molekül orbital diyagramları ise atomik orbitallerin molekül orbitallerini oluşturmak üzere nasıl birleştikleri gösteren diyagramlardır.

Orbital Tablosu

Elektronların orbitallere dağılımı

Her biri sadece elektronların çok fazla olduğu ya da fazla olma olasılığı yüksek yerlerde bulunan elektron orbitalleri ve sıralanışları

Bir orbitalde en fazla iki elektron bulunabilir.^[2] Örnek:

Neon atomunun elektron dizilimi şöyledir: 1s², 2s², 2p⁶

Neon atomunun Orbital şeması ise şöyledir:^[2]

Hund kuralı

Aynı temel enerji düzeyindeki eş enerjili orbitallere elektronlar önce birer birer yerleşir. Daha sonra tekrar başa dönerek ikinci elektronlar yerleşir. Bu kurala Hund kuralı denir.^[2] Örnek:

Karbon atomunun elektron dizilimi şöyledir: 1s², 2s², 2p².

Karbon atomunun Orbital şeması ise şöyledir:^[2]

Kaynakça

^ Oxford Dictionary of Chemistry
^ ^a ^b ^c ^d The Periodic System, Its Story and Its Significance

Çekirdek fiziği veya atom fiziği ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Oxford Dictionary of Chemistry

[ReferenceA-2] The Periodic System, Its Story and Its Significance

[1]

[2]