Atina Dükalığı

1205 ilâ 1458 arasında hüküm sürmüş devlet

Atina Dükalığı, 1205’ten 1458’e kadar 253 yıl süren, dört ayrı hânedanlıktan 27 dük tarafından idare edilmiş bir tarihi devlettir. Bu hanedanların ilk ikisi Fransız, sonrakiler Katalan ve İtalyan'dır. Yıldırım Bâyezid devrinde Osmanlı’ya tâbi oldu ve Fâtih’in Atina’ya girmesiyle büsbütün târihe karıştı.[1]

Atina
Δουκᾶτον Ἀθηνῶν (Yunanca)
Ducat d'Atenes (Katalanca)
Atina Dükalığı
1205-1458
{{{arma_açıklaması}}}
la Roche ailesi yönetiminde Düklüğün arması
Güney Yunanistan'da Atina Lordluğu ile diğer Yunan ve Latin devletleri, y. 1210
Güney Yunanistan'da Atina Lordluğu ile diğer Yunan ve Latin devletleri, y. 1210
TürFeodal lordluk
BaşkentAtina, Thebai
Yaygın dil(ler)Fransızca (1311'e kadar)
Katalanca (1311–88)
Yunanca yaygın ve 1388 sonrası resmi
Resmî din
Rum Ortodoks Kilisesi (yaygın)
HükûmetFeodal monarşi
Atina dükü 
Tarihî dönemOrta Çağ
1204
• Düklük kuruldu
1205
1311
• Acciaioli hükümdarlığı
1388
• Mora Despotluğu kolu
1444
• Osmanlı fethi
1458
Para birimiDenier tournois
Öncüller
Ardıllar
Bizans İmparatorluğu
Osmanlı İmparatorluğu
Günümüzdeki durumu Yunanistan

Tarih değiştir

Kuruluş değiştir

Atina'nın ilk dükü Dördüncü Haçlı Seferi'nin küçük bir Burgonya şövalyesi olan Otto de la Roche idi . 1205'teki düklüğün kuruluşundan itibaren "Atina Dükü" olarak bilinmesine rağmen, unvan 1260'a kadar resmileşmedi. Bunun yerine, Otto kendisini "Atina Lordu" ilan etti . Yerli Yunanlar, düklere "Megas Kyris" adını verdiler; bu düklerden kısaltılmış şekli olan "Megaskyr" oldu.Franklar tarafından bile Atina Dükü'ne atıfta bulunmak için sıklıkla kullanılır.Atina aslında Selanik Krallığı'nın vasal devleti oldu. Ama sonra Selanik tarafından 1224 yılında ele geçirildi ve Theodore, Epir despotluğy ve Achaea Prensliği'nin Atina üzerindeki itiraziyla hak idaa etti ve Euboeote Savaşı gerçekleşti . Bununla birlikte, Latin Yunanistan'ın geri kalanı gibi, Dükalık da 1267'de Viterbo Antlaşmaları'ndan sonra Sicilya kralı I. Charles'in egemenliğini tanıdı.

Aragon işgali değiştir

 
Aragon Arması

Dükalık, 1308 yılına kadar la Roche ailesi tarafından yönetildi. Walter, Bizans'ın halefi Epirus devletine karşı savaşmak için Roger de Flor tarafından kurulan bir grup paralı asker olan Katalan Şirketi'ni tuttu, ancak 1311'de onları işten atıp maaşlarını düşürmeye çalıştığında, onu ve Frankların büyük bir kısmını katlettiler. Halmyros Savaşı'nda soylular Dükalığı devraldı. Walter'ın oğlu Brienne'li Walter VI, yalnızca Argos ve Nauplia'nın lordluğunu elinde tuttu burada Dükalık üzerindeki hak iddiaları hala tanındı.

1312'de Katalanlar, oğlu Manfred'i Dük olarak atayan Sicilya Kralı 1388'e kadar Aragon'un elinde kaldı, ancak asıl yetki bir dizi papaz-general tarafından uygulandı. 1318/19 Katalanlar Güney Siderokastron ve Teselya yanında kurulan Neopatras Dükalığı Atina'yla birleşti. Teselya'nın bir kısmı 1340'larda Sırplar tarafından Katalanlardan fethedildi .

Yıkılış değiştir

1381'den sonra Dükalık, Floransa'nın Acciaioli ailesinin Atina'yı ele geçirmesine kadar 1388'e kadar Sicilya Kralları tarafından yönetildi . Neopatras 1390'da işgal edildi.

1395'ten 1402'ye kadar Venedikliler Dükalığı kısaca kontrol ettiler. 1444'te Atina, Mora despotu ve Bizans tahtının varisi olan Konstantin Paleolog'un bir kolu. Konstantinopolis'in Osmanlı İmparatorluğu'na düşmesinden sonra Turahanoğlu Ömer Bey, Dükalığın kalıntılarını fethetti. Osmanlı fethine rağmen, "Atina Dükü ve Neopatras" unvanı, Aragon kralları ve onlar aracılığıyla İspanya kralları tarafından günümüze kadar kullanılmaya devam etti.

Dükler değiştir

De la Roche ailesi değiştir

  • Otto (1205–1225)
  • Adam I (1225-1263)
  • John I (1263–1280)
  • I. William (1280-1287)
  • II. Adam (1287-1308)

Briennist davacılar değiştir

  • Brienne Walter V (1308-1311)
  • Châtillon'lu Joanna (1311-1354)
  • Brienne'li Walter VI (1311-1356)
  • Brienne'li Isabella (1356-1360)
  • Enghien Sohier (1356-1367)
  • Enghien'li IV. Walter (1367-1381)
  • Enghien'li Louis (1381-1394)

Aragon hakimiyeti değiştir

  • Roger Deslaur (1311-1312)
  • Manfred (1312-1317)
  • II. William (1317-1338)
  • John II (1338-1348)
  • I. Friedrich (1348-1355)
  • II. Friedrich (1355-1377)
  • Maria (1377-1379)
  • Peter IV (1379-1387)

Katalan papazlar değiştir

  • Berenguer Estañol (1312-1316)
  • Alfonso Fadrique (1317 – yaklaşık 1330)
  • Novelles ait Odo, (-)
  • Nicholas Lancia (yaklaşık 1331-1335)
  • Raymond Bernardi (1354-1356)
  • Arenós'lu Gonsalvo Ximénez (1359)
  • Moncadalı Matta (1359-1361)
  • Peter de Pou (1361–1362)
  • Roger de Llúria (1362-1369/70), fiili ve 1366'ya kadar tanınmayan
  • Arenós'lu Gonsalvo Ximénez (1362-1363), belirsiz
  • Moncada Matthew (1363-1366), sadece de jure
  • Peralta Matta (1370-1374)
  • Louis Fadrique (1375–1382)
  • Philip Dalmau, Rocaberti Vikontu (1379-1386, fiili olarak sadece Yunanistan'da kaldığı süre boyunca 1381-1382)
  • Cornellà'lı Bernard (1386-1387), aslında Yunanistan'a hiç gitmedi
  • Rocaberti Vikontu (1387-1388)
  • Pau'lu Peter (1386-1388), Cornellà'lı Bernard'ın ve ardından Yunanistan'da Philip Dalmau'nun yardımcısı, Atina'nın Nerio Acciaioli'ye düşmesine kadar.

Acciaioli ailesi değiştir

  • Nerio I (1388-1394)
  • Antonio I (1394-1395)
  • Venedik kontrolü (1395-1402), podestàs altında:
    • Albano Contarini (1395-1397)
    • Lorenzo Venier (1397-1399)
    • Ermoaldo Contarini (1399–1400)
    • Nicolo Vitturi (1400-1402)
  • Antonio I (1402-1435), restore
  • II. Nerio (1435-1439)
  • II. Antonio (1439-1441)
  • Nerio II (1441-1451), restore
  • Claire (1451-1454)
    • ile Bartolomeo Contarini (1451-1454)
  • Francesco I (1451-1454)
  • Francesco II (1455-1458)

Kaynakça değiştir

  1. ^ Türk Ansiklopedisi. 18. Ankara: Millî Eğitim Basımevi. 1970. s. 291. 

Konuyla ilgili yayınlar değiştir