Arda Denkel

Türk filozof

Arda Denkel[a] (6 Temmuz 1949, Ankara - 21 Mayıs 2000, İstanbul), Türk filozoftur.

Arda Denkel
Doğumu6 Temmuz 1949(1949-07-06)
Ankara, Türkiye
Ölümü21 Mayıs 2000 (50 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Beyin tümörü
EvlilikAyşegül Denkel
ÇocuklarıEsi Denkel
Alma materSaint Benoît Lisesi
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Oxford Üniversitesi
ÇağıÇağdaş felsefe
BölgesiBatı felsefesi
OkuluAnalitik felsefe
KurumuBoğaziçi Üniversitesi
Wisconsin Üniversitesi
Uludağ Üniversitesi
Koç Üniversitesi
TezCommunication and Meaning (İletişim ve Anlam)
Doktora
danışmanı
Peter Strawson
İlgi alanlarıDil felsefesi, ontoloji, epistemoloji, zihin felsefesi, felsefe tarihi
Önemli eserObject and Property (Nesne ve Özellik)

Hayatı değiştir

İlk yılları ve eğitimi değiştir

6 Temmuz 1949'da Ankara'da doğdu.[4][5] 1968'de Saint Benoît Lisesi'ni bitirdi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümünde lisans eğitimine başladı.[5] Lisans eğitimi sırasında; Teo Grünberg, Hüseyin Batuhan ve Cemal Yıldırım gibi filozofların derslerine katıldı.[5][6] Buradan 1972'de mezun oldu ve Oxford Üniversitesi'nde Peter Strawson'ın danışmanlığında dil felsefesi üzerine doktora yapmaya başladı.[5] 1977'de Communication and Meaning başlıklı tezi ile doktora derecesini aldı ve Türkiye'ye döndü.[5]

Kariyeri değiştir

Türkiye'ye dönüşünün ardından aynı yıl Boğaziçi Üniversitesi Beşerî Bilimler Bölümünde çalışmaya başladı.[5] 1982'de Boğaziçi Felsefe Bölümünün kurulmasında büyük rol oynadı ve bölümün ilk başkanlığını yaptı.[5] 1988'de profesör oldu.[5] Hastalandığı 1999 tarihine dek Boğaziçi Üniversitesi'nde görev yapmaya devam etti.[7] 1985 ve 1989'da Wisconsin Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi olarak bulundu.[7] 1994 yılında Uludağ Üniversitesi'nde, 1995-97 yılları arasında Koç Üniversitesi'nde ders verdi.[8]

Denkel; dil felsefesi, ontoloji, epistemoloji, zihin felsefesi ve felsefe tarihi konulu eserler üretmiştir.[5][9] Philosophia, Philosophy and Phenomenological Research, Australasian Journal of Philosophy, Philosophical Quarterly, Mind ve Philosophical Papers gibi dergilerde makaleleri;[10] Cambridge University Press'ten de[11] Object and Property isminde bir kitabı yayımlanmıştır. Türkiye Bilimler Akademisi'ne üye seçilen ilk filozoftur.[1] Türkiye'de analitik felsefenin yaygınlaşması amacıyla çalışmalar yapmış;[12] Avrupa Analitik Felsefe Topluluğu'nda yürütme kurulu üyeliği ve Türkiye temsilciliği görevlerinde bulunmuştur.[13][14] Felsefe Tartışmaları dergisinin kurulması için uğraşmış ve derginin uzun süre genel yayın yönetmenliğini üstlenmiştir.[15]

Ölümü, özel hayatı ve hatırası değiştir

Denkel; 21 Mayıs 2000'de, 50 yaşında, beyin tümörü yüzünden İstanbul'da öldü.[5][16] Ayşegül Denkel ile evliydi.[17] Çiftin, Esi isminde bir kızları vardı.[17] Ölümü sonrasında; meslektaşları, "Arda Denkel'in Ardından: Anılar, Düşünceler, Tartışmalar" isimli bir hatıra kitabı yayımladı. Boğaziçi Üniversitesi Felsefe Bölümü; 2015'ten itibaren, "Arda Denkel Festivali" düzenlemeye ve festival kapsamında "Arda Denkel Ödülleri" vermeye başladı.[18]

Eserleri değiştir

Kitapları değiştir

  • Anlaşma: Anlatma ve Anlama, 1981
  • Yönletim: Dil Felsefesinde bir Konu, 1981
  • Anlamın Kökenleri, 1984
  • Bilginin Temelleri, 1984
  • Çağdaş Kültürün Oluşumu, 1986 (R. Canbeyli ve diğerleri ile)
  • Nesne ve Doğası, 1986
  • Demokritos/Aristoteles: İlkçağ'da Doğa Felsefeleri, 1988
  • Reality and Meaning, 1995 (Türkçe: Gerçeklik ve Anlam)
  • Anlam ve Nedensellik, 1996
  • Object and Property, 1996 (Türkçe: Nesne ve Özellik)
  • Düşünceler ve Gerekçeler I: Felsefe Yazıları, 1997
  • Düşünceler ve Gerekçeler II: Felsefe Yazıları, 1997
  • The Natural Background of Meaning, 1999 (Türkçe: Anlamın Doğal Arka Planı)

Çevirileri değiştir

  • Wittgenstein, David Pears, 1985

Seçili makaleleri değiştir

  • "On Failure to Refer", 1980
  • "The Speaker's Communicative Intent", 1980
  • "The Fringes of Natural Meaning", 1983
  • "The Meaning of an Utterance", 1983
  • "Form and Origin", 1985
  • "What Makes Meaning Non-natural?", 1985
  • "Uzaysal Konum ve Ontoloji", 1988 (Y. Koç ile)
  • "Matter and Objecthood", 1989
  • "Real Resemblances", 1989
  • "Principia Individuationis", 1991
  • "Substance Without Substratum", 1992
  • "Artifacts and Constituents", 1995
  • "Matter, Form and Object", 1995
  • "The Problem of Reconciliation", 1995
  • "Theon's Tale: Does a Cambridge change result in a substantial change?", 1995
  • "On the Compresence of Tropes", 1997
  • "Resemblances cannot be partial identites", 1998
  • "Transience and Identity", 1998

Kaynakça değiştir

Notlar değiştir

  1. ^ BNF ve SUDOC veritabanlarında, ismi Arda Ahmet Denkel şeklinde geçmektedir.[2][3]

Özel kaynakça değiştir

  1. ^ a b c Aydede, Murat (10 Haziran 2000). "Felsefecilik sadece meslek değildir". Milliyet. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 
  2. ^ "Denkel, Arda Ahmet (1949-....)". BNF. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023. 
  3. ^ "Denkel, Arda Ahmet (1949-....)". SUDOC. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023. 
  4. ^ "Aramızdan Ayrılanlar". Türkiye Bilimler Akademisi. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 
  5. ^ a b c d e f g h i j Irzık & İnan 2005, s. 5.
  6. ^ Irzık & İnan 2005, s. 26.
  7. ^ a b Irzık & İnan 2005, s. 5-6.
  8. ^ Denkel, Arda (1997). Atalay, Ahmet Halûk (Ed.). Düşünceler ve Gerekçeler I: Felsefe Yazıları (1 bas.). İstanbul: Göçebe Yayınları. s. 1. ISBN 9789758143252. 
  9. ^ Özlem, Doğan (Ekim 2014). "Arda Denkel'in Ardından". Persona (1 bas.). İstanbul: Notos Kitap. s. 138. ISBN 9786055904913. 
  10. ^ Irzık & İnan 2005, s. 6.
  11. ^ Irzık & İnan 2005, s. 32.
  12. ^ Adıgüzel, Eylül; ve diğerleri. (2020). "Türkiye'de Analitik Felsefenin Öncülerinden Biri: Arda Denkel". İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Tarih Bölümü. s. ii. 6 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  13. ^ Irzık & İnan 2005, s. 7.
  14. ^ "Steering Committee". Avrupa Analitik Felsefe Topluluğu. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 
  15. ^ Beyter, Taner (24 Kasım 2019). "Bizim Değerli Hocamız: Arda Denkel". Öncül Analitik Felsefe Dergisi. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 
  16. ^ Öymen, Örsan K. "Arda Denkel". Milliyet. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 
  17. ^ a b Irzık & İnan 2005, s. 37.
  18. ^ "Değerli düşün insanı ve felsefe hocamız anısına "Arda Denkel Ödülleri"". Boğaziçi Üniversitesi. 25 Şubat 2016. 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022. 

Genel kaynakça değiştir

  • Irzık, Gürol; İnan, İlhan, (Ed.) (2005). Arda Denkel'in Ardından: Anılar, Düşünceler, Tartışmalar (1 bas.). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. ISBN 9789756193105.