Alulim

Alulim (Sümerce: 𒀉𒇻𒅆), hüküm süren ilk kral olarak kabul edilen mitolojik bir Mezopotamya hükümdarıdır. Sümer Kral Listesi, Erken Hükümdarlar Ballad'ı ve diğer benzer kaynaklarda geçmektedir. Mitolojiye göre tanrılar tarafından atanmıştır ve böceklerin yaratıcısıdır. Erken Hanedan kaynaklarında yoktur ve Asurologlar tarafından kurgusal olarak kabul edilir. Adı daha sonra Yunanca, Arapça ve Farsça eserlerde korunmuştur.

İsim değiştir

Alulim'in adı çivi yazısıyla A2-lu-lim veya A-lu-lim olarak yazılmıştır. ve Sümerceden "kızıl geyik boynuzu" veya "kızıl geyik tohumu" olarak çevrilebilir. A-lu-lu olarak yazılan Alulu adlı başka bir doğrulanmış yazım, Akkadlaştırılmış bir biçimi temsil ediyor olabilir. Alulim adı, herhangi bir Erken Hanedan kaynağında tasdik edilmemiştir ve hiçbir zaman sıradan bir ad olarak kullanılmamıştır. Tek benzerlik, Fara'dan ve diğer Sargon öncesi sitelerden erken metinlerde Alulu adlı bireylerin ortaya çıkmasıdır.

Saltanat değiştir

Alulim, Asurologlar tarafından kurgusal bir figür olarak kabul edilir. Ona yapılan atıflar büyük ölçüde efsanevi eski hükümdarların listeleriyle sınırlıdır. Mitolojiye göre ilk Mezopotamya kralı olarak kabul edilir ve saltanatı efsanevi Nuh Tufanı'ndan öncedir. İlkel kralları listeleyen bilinen tüm kaynaklar, sürekli olarak Eridu'da yaşadığını belirtir. Saltanatı, doğaüstü bir şekilde uzun olarak tanımlanmıştır. Sümer Kral Listesi'ne göre Alulim, yerini 36.000 yıl hüküm süren Alalgar'a bırakmadan önce 28.800 yıl hükümdarlık yapmıştır. Ancak Sümer Kral Listesi'nin içeriğinin tarihsel gerçekliği yansıtmadığı varsayılır ve erken Mezopotamya kronolojisini yeniden oluşturmak için kullanılamaz. Alulim figürünün önceden var olan daha eski bir kaynaktan dahil edildiğine dair hiçbir kanıt yoktur. Saltanatının uzunluğuyla ilgili farklı bir görüş ise 36.000 yıl hüküm sürdüğüdür. Irving Finkel'e göre, diğer benzer metinler, 36.200 yıl (BM 40565 tableti) veya 67.200 yıl (WB 62 tableti) gibi başka değişken rakamlar verir.

Adapa ile Arasındaki İlişki değiştir

Alulim ile Adapa'nın aynı kişi olduğuna dair görüşler vardır. Geç geleneğe göre Adapa, Alulim'in veziri olarak görülmeye başlanmıştır. Alulim ve Adapa arasındaki ilişki, Helenistik dönemden bilinen hükümdarlar ve ilgili bilgeler listelerinde ve ayrıca Sultantepe'de bulunan ve Adapa'dan Alulim'e sözde "yazılı mektuplar" geleneğini izleyen bir mektup olarak etiketlenmiş, daha önce hasar görmüş bir metinde tasdik edilmektedir. Bununla birlikte, farklı bir gelenek bunun yerine Adapa'yı başka bir efsanevi kral olan Enmerkar'ın zamanında yaşadığını belirtmektedir.

Çeşitli Tasdikler değiştir

Mezopotamya edebiyatının diğer eserlerine çok sayıda gönderme yapmasıyla dikkat çeken Erken Hükümdarların Baladı'nda Alulim, Etana, Gılgamış, Ziusudra, Humbaba, Enkidu, Bazi ve Zizi ile birlikte ünlü antik figürler arasında listelenir. Hem Alulim gibi güney şehirleriyle ilişkilendirilen kralların hem de Etana gibi kuzeyde yaşayanların yan yana zikredilmiş olması, onun, güneyden kuzeye göçü döneminde yaşadığını gösteriyor olabilir. Alulim ayrıca Neo-Babil büyülerinde tarla zararlılarına karşı tasdik edilir, onu "tufandan önceki bir kral" olarak kabul eder, ancak bu bağlamda kendisine böceklerin yaratıcısı olarak da hitap edilir. Onları bir asayla kovma yeteneğine sahip ve Nergal'e ait tarlaların yabani otlarının temizlenmesinden sorumlu olarak tanımlanıyor. Aynı metinler, onun süt, yağ ve biradan hoşlandığına inanıldığını belirtir.

Kaynakça değiştir

Ashmolean (2017). "Sumerian king list". Ashmolean Museum. 12 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2021.
Alster, Bendt (2005). Wisdom of ancient Sumer. Bethesda, MD: CDL Press. ISBN 1-883053-92-7. OCLC 58431609.
Bachvarova, Mary R. (2012). "From "Kingship in Heaven" to King Lists: Syro-Anatolian Courts and the History of the World". Journal of Ancient Near Eastern Religions. Brill. 12 (1): 97-118. doi:10.1163/156921212x629482. ISSN 1569-2116. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
Finkel, Irving L. (1980). "Bilingual Chronicle Fragments". Journal of Cuneiform Studies. American Schools of Oriental Research. 32 (2): 65-80. doi:10.2307/1359669. ISSN 0022-0256. JSTOR 1359669. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
Foster, Benjamin R. (1974). "Wisdom and the Gods in Ancient Mesopotamia". Orientalia. GBPress - Gregorian Biblical Press. 43: 344-354. ISSN 0030-5367. JSTOR 43074611. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
Frahm, Eckhart (2018). "A Tale of Two Lands and Two Thousand Years: The Origins of Pazuzu". Mesopotamian Medicine and Magic. Studies in Honor of Markham J. Geller. Ancient Magic and Divination. 14. Brill. ss. 272-291. doi:10.1163/9789004368088_015. ISBN 9789004368088.
George, Andrew R.; Taniguchi, Junko; Geller, M. J. (2010). "The Dogs of Ninkilim, part two: Babylonian rituals to counter field pests". Iraq. Cambridge University Press. 72: 79-148. doi:10.1017/s0021088900000607. ISSN 0021-0889.
Katz, Dina (2003). The Image of the Netherworld in the Sumerian Sources. Bethesda, MD: CDL Press. ISBN 1-883053-77-3. OCLC 51770219.
Kvanvig, Helge S. (2011). Primeval history: Babylonian, biblical, and Enochic: an intertextual reading. Supplements to the Journal for the Study of Judaism. 149. Leiden: Brill. ISBN 978-90-04-19612-4. OCLC 727944800.
Lenzi, Alan (2008). "The Uruk List of Kings and Sages and Late Mesopotamian Scholarship". Journal of Ancient Near Eastern Religions. Brill. 8 (2): 137-169. doi:10.1163/156921208786611764. ISSN 1569-2116. 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
Marchesi, Gianni (2010). "The Sumerian King List and the Early History of Mesopotamia". Ana turri gimilli: studi dedicati al padre Werner R. Mayer, S.J., da amici e allievi. Quaderni di Vicino Oriente. Università di Roma La Sapienza. Erişim tarihi: 15 Ocak 2023.
Peterson, Jeremiah (2018). "The Divine Appointment of the First Antediluvian King: Newly Recovered Content from the Ur Version of the Sumerian Flood Story". Journal of Cuneiform Studies. University of Chicago Press. 70 (1): 37-51. doi:10.5615/jcunestud.70.2018.0037. ISSN 0022-0256. 16 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.
Steinkeller, Piotr (2017). "Writing, Kingship and Political Discourse in Early Babylonia: Reflections on the Nature and Function of Third Millennium Historical Sources". History, Texts and Art in Early Babylonia. De Gruyter. ss. 7-81. doi:10.1515/9781501504778-002. ISBN 9781501504778.
van Bladel, Kevin (2009). The Arabic Hermes: From Pagan Sage to Prophet of Science. Oxford Studies in Late Antiquity. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-988850-4. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2023.
Viano, Maurizio (2016). The reception of Sumerian literature in the western periphery. Venezia. ISBN 978-88-6969-077-8. OCLC 965932920. 26 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023.